Bhagavata Purana [sanskrit]

140,807 words

This Sanskrit edition of the Bhagavatapurana. It is one of the traditional eighteen Mahapuranas presented as an encyclopedia of ancient Indian history and knowledge. The extant edition contains 12 books originally written in 18,000 Sanskrit verses

Verse 5.23.6

पुनर्वसुपुष्यौ दक्षिणवामयोः श्रोण्योरार्द्राश्लेषे ।
च दक्षिणवामयोः पश्चिमयोः पादयोरभिजि ।
दुत्तराषाढे दक्षिणवामयोर्नासिकयोर्यथासंख्यं ।
श्रवणपूर्वाषाढे दक्षिणवामयोर्लोचनयोर्धनिष्ठा मूलं ।
च दक्षिणवामयोः कर्णयोर्मघादीन्यष्ट नक्षत्राणि ।
दक्षिणायनानि वामपार्श्ववङ्क्रिषु युञ्जीत तथैव ।
मृगशीर्षादीन्युदगयनानि दक्षिणपार्श्ववङ्क्रिषु ।
प्रातिलोम्येन प्रयुञ्जीत शतभिषाज्येष्ठे स्कन्धयो ।
र्दक्षिणवामयोर्न्यसेत् ॥ ६ ॥

punarvasupuṣyau dakṣiṇavāmayoḥ śroṇyorārdrāśleṣe |
ca dakṣiṇavāmayoḥ paścimayoḥ pādayorabhiji |
duttarāṣāḍhe dakṣiṇavāmayornāsikayoryathāsaṃkhyaṃ |
śravaṇapūrvāṣāḍhe dakṣiṇavāmayorlocanayordhaniṣṭhā mūlaṃ |
ca dakṣiṇavāmayoḥ karṇayormaghādīnyaṣṭa nakṣatrāṇi |
dakṣiṇāyanāni vāmapārśvavaṅkriṣu yuñjīta tathaiva |
mṛgaśīrṣādīnyudagayanāni dakṣiṇapārśvavaṅkriṣu |
prātilomyena prayuñjīta śatabhiṣājyeṣṭhe skandhayo |
rdakṣiṇavāmayornyaset || 6 ||

The Sanskrit text of Verse 5.23.6 is contained in the book Shrimad Bhagavat Maha Puranam by . This book is available online or you could buy the latest edition:

Read online Buy now! The Sanskrit text by (2012)

Glossary of Sanskrit terms

Note: This extracts Sanskrit terms and links to English definitions from the glossary, based on an experimental segmentation of verse (5.23.6). Some terms could be superfluous while some might not be mentioned. Click on the word to show English definitions.

Punarvasu, Pushya, Dakshina, Vama, Shroni, Ardra, Ashlesha, Pashcima, Pada, Dut, Tara, Ashadha, Nasika, Yathasankhya, Shravana, Purvashadha, Locana, Dhanishtha, Mula, Karna, Magha, Yah, Nakshatra, Nakshatrani, Dakshinayana, Vamaparshva, Vankri, Tatha, Mrigashirsha, Yudh, Yut, Aga, Yat, Parshva, Pratilomya, Prayuj, Ita, Shatabhisha, Ajyeshtha, Skandha,

Analysis of Sanskrit grammar

Note: this is an experimental feature and only shows the first possible analysis of the Sanskrit text (Verse 5.23.6). If the system was successful in segmenting the sentence, you will see of which words it is made up of, generally consisting of Nouns, Pronouns, Verbs, Participles and Indeclinables. Click on the link to show all possible derivations of the word.

  • Line 1: “punarvasupuṣyau dakṣiṇavāmayoḥ śroṇyorārdrāśleṣe
  • punarvasu -
  • punarvasu (noun, masculine)
    [compound], [adverb]
    punarvasū (noun, masculine)
    [adverb], [vocative single]
    punarvasū (noun, feminine)
    [adverb], [vocative single]
    punarvasū (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
  • puṣyau -
  • puṣya (noun, masculine)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
    pus -> puṣya (participle, masculine)
    [nominative dual from √pus class 10 verb], [vocative dual from √pus class 10 verb], [accusative dual from √pus class 10 verb]
  • dakṣiṇa -
  • dakṣiṇa (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    dakṣiṇa (noun, masculine)
    [vocative single]
  • vāmayoḥ -
  • vāma (noun, masculine)
    [genitive dual], [locative dual]
    vāma (noun, neuter)
    [genitive dual], [locative dual]
    vāmā (noun, feminine)
    [genitive dual], [locative dual]
  • śroṇyor -
  • śroṇi (noun, feminine)
    [genitive dual], [locative dual]
    śroṇī (noun, feminine)
    [genitive dual], [locative dual]
  • ārdrā -
  • ārdra (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ārdra (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    ārdrā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • aśleṣe -
  • aśleṣā (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
    aśleṣa (noun, masculine)
    [locative single]
    aśleṣa (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
  • Line 2: “ca dakṣiṇavāmayoḥ paścimayoḥ pādayorabhiji
  • ca -
  • ca (indeclinable conjunction)
    [indeclinable conjunction]
    ca (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ca (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • dakṣiṇa -
  • dakṣiṇa (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    dakṣiṇa (noun, masculine)
    [vocative single]
  • vāmayoḥ -
  • vāma (noun, masculine)
    [genitive dual], [locative dual]
    vāma (noun, neuter)
    [genitive dual], [locative dual]
    vāmā (noun, feminine)
    [genitive dual], [locative dual]
  • paścimayoḥ -
  • paścima (noun, masculine)
    [genitive dual], [locative dual]
    paścima (noun, neuter)
    [genitive dual], [locative dual]
    paścimā (noun, feminine)
    [genitive dual], [locative dual]
  • pādayor -
  • pāda (noun, masculine)
    [genitive dual], [locative dual]
  • rabhi -
  • rabhi (noun, feminine)
    [compound], [adverb]
  • ji -
  • ji (noun, masculine)
    [compound], [adverb]
    ji (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    ji (noun, feminine)
    [compound], [adverb]
    (noun, masculine)
    [adverb]
  • Line 3: “duttarāṣāḍhe dakṣiṇavāmayornāsikayoryathāsaṃkhyaṃ
  • dut -
  • dut (noun, feminine)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single]
  • tarā -
  • tara (indeclinable)
    [indeclinable]
    tara (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    tara (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    tarā (noun, feminine)
    [nominative single]
    tṝ (verb class 1)
    [imperative active second single]
  • aṣāḍhe -
  • aṣāḍha (noun, masculine)
    [locative single]
    aṣāḍha (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
    aṣāḍhā (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
  • dakṣiṇa -
  • dakṣiṇa (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    dakṣiṇa (noun, masculine)
    [vocative single]
  • vāmayor -
  • vāma (noun, masculine)
    [genitive dual], [locative dual]
    vāma (noun, neuter)
    [genitive dual], [locative dual]
    vāmā (noun, feminine)
    [genitive dual], [locative dual]
  • nāsikayor -
  • nāsika (noun, masculine)
    [genitive dual], [locative dual]
    nāsikā (noun, feminine)
    [genitive dual], [locative dual]
  • yathāsaṅkhyam -
  • yathāsaṅkhya (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    yathāsaṅkhya (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
  • Line 4: “śravaṇapūrvāṣāḍhe dakṣiṇavāmayorlocanayordhaniṣṭhā mūlaṃ
  • śravaṇa -
  • śravaṇa (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    śravaṇa (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • pūrvāṣāḍhe -
  • pūrvāṣāḍhā (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
    pūrvāṣāḍha (noun, masculine)
    [locative single]
    pūrvāṣāḍha (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
  • dakṣiṇa -
  • dakṣiṇa (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    dakṣiṇa (noun, masculine)
    [vocative single]
  • vāmayor -
  • vāma (noun, masculine)
    [genitive dual], [locative dual]
    vāma (noun, neuter)
    [genitive dual], [locative dual]
    vāmā (noun, feminine)
    [genitive dual], [locative dual]
  • locanayor -
  • locana (noun, masculine)
    [genitive dual], [locative dual]
    locana (noun, neuter)
    [genitive dual], [locative dual]
    locanā (noun, feminine)
    [genitive dual], [locative dual]
  • dhaniṣṭhā* -
  • dhaniṣṭha (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
    dhaniṣṭhā (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • mūlam -
  • mūla (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    mūla (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    mūlā (noun, feminine)
    [adverb]
  • Line 5: “ca dakṣiṇavāmayoḥ karṇayormaghādīnyaṣṭa nakṣatrāṇi
  • ca -
  • ca (indeclinable conjunction)
    [indeclinable conjunction]
    ca (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ca (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • dakṣiṇa -
  • dakṣiṇa (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    dakṣiṇa (noun, masculine)
    [vocative single]
  • vāmayoḥ -
  • vāma (noun, masculine)
    [genitive dual], [locative dual]
    vāma (noun, neuter)
    [genitive dual], [locative dual]
    vāmā (noun, feminine)
    [genitive dual], [locative dual]
  • karṇayor -
  • karṇa (noun, masculine)
    [genitive dual], [locative dual]
    karṇā (noun, feminine)
    [genitive dual], [locative dual]
  • maghād -
  • magha (noun, masculine)
    [adverb], [ablative single]
  • īn -
  • i (noun, masculine)
    [accusative plural]
  • yaṣ -
  • yaḥ (indeclinable relative)
    [indeclinable relative]
    ya (noun, masculine)
    [nominative single]
    yaḥ (pronoun, masculine)
    [nominative single]
  • ṭa -
  • ṭa (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ṭa (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • nakṣatrāṇi -
  • nakṣatrāṇi (noun, masculine)
    [compound], [adverb]
    nakṣatrāṇi (noun, feminine)
    [compound], [adverb]
    nakṣatrāṇi (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    nakṣatra (noun, neuter)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • Line 6: “dakṣiṇāyanāni vāmapārśvavaṅkriṣu yuñjīta tathaiva
  • dakṣiṇāyanāni -
  • dakṣiṇāyana (noun, neuter)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • vāmapārśva -
  • vāmapārśva (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
  • vaṅkriṣu -
  • vaṅkri (noun, feminine)
    [locative plural]
  • yuñjīta -
  • yuj (verb class 7)
    [optative middle third single]
  • tathai -
  • tathā (indeclinable correlative)
    [indeclinable correlative]
    tathā (indeclinable)
    [indeclinable]
    tatha (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    tatha (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    tathā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • aiva -
  • i (verb class 2)
    [imperfect active first dual]
  • Line 7: “mṛgaśīrṣādīnyudagayanāni dakṣiṇapārśvavaṅkriṣu
  • mṛgaśīrṣād -
  • mṛgaśīrṣa (noun, masculine)
    [adverb], [ablative single]
    mṛgaśīrṣa (noun, neuter)
    [adverb], [ablative single]
  • īn -
  • i (noun, masculine)
    [accusative plural]
  • yud -
  • yudh (noun, feminine)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single]
    yudh (noun, masculine)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single]
    yut (noun, masculine)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single]
    yut (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
  • aga -
  • aga (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    aga (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    ag (verb class 1)
    [imperative active second single]
  • yan -
  • yat (noun, masculine)
    [vocative single]
    i -> yat (participle, masculine)
    [nominative single from √i class 2 verb], [vocative single from √i class 2 verb]
  • āni -
  • dakṣiṇa -
  • dakṣiṇa (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    dakṣiṇa (noun, masculine)
    [vocative single]
  • pārśva -
  • pārśva (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    pārśva (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • vaṅkriṣu -
  • vaṅkri (noun, feminine)
    [locative plural]
  • Line 8: “prātilomyena prayuñjīta śatabhiṣājyeṣṭhe skandhayo
  • prātilomyena -
  • prātilomya (noun, neuter)
    [instrumental single]
  • prayuñjī -
  • prayuj (noun, neuter)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • ita -
  • ita (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ita (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    i -> ita (participle, masculine)
    [vocative single from √i class 2 verb]
    i -> ita (participle, neuter)
    [vocative single from √i class 2 verb]
    i (verb class 2)
    [imperative active second plural]
  • śatabhiṣā -
  • śatabhiṣa (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    śatabhiṣā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • ajyeṣṭhe -
  • ajyeṣṭha (noun, masculine)
    [locative single]
    ajyeṣṭha (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
    ajyeṣṭhā (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
  • skandha -
  • skandha (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
  • yo -
  • yu (noun, masculine)
    [vocative single]
    yu (noun, feminine)
    [vocative single]
  • Line 9: “rdakṣiṇavāmayornyaset
  • Cannot analyse rdakṣiṇavāmayornyaset

Other editions:

Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Verse 5.23.6

Cover of edition (2012)

Shrimad Bhagavat Maha Puranam
by (2012)

Publisher: Gita Press, Gorakhpur; 768 pages.

Buy now!
Cover of edition (2011)

The Bhagavata Purana (5 Volumes)
by G. P. Bhatt (2011)

Publisher: Motilal Banarsidass Publishers Pvt. Ltd.; 2241 pages. Edited By: Prof. J.L. Shastri

Buy now!
Cover of edition (2013)

The Srimad Bhagavata Purana: Hindi Translation and Detailed Explanation
by Bhaktivedanta Swami Prabhupada (2013)

Publisher: The Bhaktivedanta Book Trust; 17691 pages; 18 volumes; Sanskrit Text, Word-to-Word Meaning, Hindi Translation and Detailed Explanation

Buy now!
Cover of Bengali edition

Srimad Bhagavat Mahapurana in Bengali
by (2018)

Publisher: Gita Press, Gorakhpur; 2035 pages.

Buy now!

Preview of verse 5.23.6 in Bengali sript:
পুনর্বসুপুষ্যৌ দক্ষিণবামযোঃ শ্রোণ্যোরার্দ্রাশ্লেষে ।
চ দক্ষিণবামযোঃ পশ্চিমযোঃ পাদযোরভিজি ।
দুত্তরাষাঢে দক্ষিণবামযোর্নাসিকযোর্যথাসংখ্যং ।
শ্রবণপূর্বাষাঢে দক্ষিণবামযোর্লোচনযোর্ধনিষ্ঠা মূলং ।
চ দক্ষিণবামযোঃ কর্ণযোর্মঘাদীন্যষ্ট নক্ষত্রাণি ।
দক্ষিণাযনানি বামপার্শ্ববঙ্ক্রিষু যুঞ্জীত তথৈব ।
মৃগশীর্ষাদীন্যুদগযনানি দক্ষিণপার্শ্ববঙ্ক্রিষু ।
প্রাতিলোম্যেন প্রযুঞ্জীত শতভিষাজ্যেষ্ঠে স্কন্ধযো ।
র্দক্ষিণবামযোর্ন্যসেত্ ॥ ৬ ॥

Like what you read? Consider supporting this website: