Yoga-sutra with Bhasya [sanskrit]
9,932 words
The Sanskrit edition of the Patañjali: Yogasūtra with Bhāṣya (= Pātañjalayogaśāstra). Based on the edition by Kāśinātha Śāstrī Āgāśe. The Yoga Sutras of Patañjali is a collection of Sanskrit aphorisms (Sūtras) on the theory and practice of Yoga. It includes the theory of ashtanga (eight elements of practice culminating in samadhi)—Yama (abstinences), Niyama (observances), Āsana (yoga posture), Prāṇāyāma (breath control), Pratyāhāra (withdrawal of the senses), Dhāraṇā (concentration of the mind), Dhyāna (meditation) and Samādhi (absorption).
Sūtra 4.10
tāsāmanāditvaṃ cāśiṣo nityatvāt || YS_4.10 ||
tāsāṃ vāsanānāmāśiṣo nityatvādanāditvam. yeyamātmāśīrmā na bhūvaṃ bhūyāsamiti.sarvasya dṛśyate sā na svābhāvikī. kasmātjātamātrasya jantorananubhūtamaraṇadharmakasya dveṣaduḥkhānusmṛtinimitto maraṇatrāsaḥ kathaṃ bhavet na ca svābhāvikaṃ vastu nimittamupādatte. tasmādanādivāsanānuviddhamidaṃ cittaṃ nimittavaśātkāścideva vāsanāḥ pratilabhya puruṣasya bhogāyopāvartata iti. ghaṭaprāsādapradīpakalpaṃ saṃkocavikāsi cittaṃ śarīraparimāṇākāramātramityapare pratipannāḥ tathā cāntarābhāvaḥ saṃsāraśca yukta iti. vṛttirevāsya vibhunaścittasya saṃkocavikāsinītyācāryaḥ. tacca dharmādinimittāpekṣam. nimittaṃ ca dvividham --- bāhyamādhyātmikaṃ ca. śarīrādisādhanāpekṣaṃ bāhyaṃ stutidānābhivādanādi, cittamātrādhīnaṃ śraddhādyadhyātmikam. tathā coktam --- ye caite maitryādayo dhyāyināṃ vihārāste bāhyasādhananiranugrahātmānaḥ prakṛṣṭaṃ dharmamabhinirvartayanti. tayormānasaṃ balīyaḥ. kathaṃ, jñānavairāgye kenātiśayyete, daṇḍakāraṇyaṃ ca cittabalavyatirekeṇa śārīreṇa karmaṇā śūnyaṃ kaḥ kartumutsaheta samudramagastyavadvā pibet. 4.10