Rig Veda 1.146.3

Sanskrit text [Accents, Plain, Transliterated]:

स॒मा॒नं व॒त्सम॒भि सं॒चर॑न्ती॒ विष्व॑ग्धे॒नू वि च॑रतः सु॒मेके॑ । अ॒न॒प॒वृ॒ज्याँ अध्व॑नो॒ मिमा॑ने॒ विश्वा॒न्केताँ॒ अधि॑ म॒हो दधा॑ने ॥
समानं वत्समभि संचरन्ती विष्वग्धेनू वि चरतः सुमेके । अनपवृज्याँ अध्वनो मिमाने विश्वान्केताँ अधि महो दधाने ॥
samānaṃ vatsam abhi saṃcarantī viṣvag dhenū vi carataḥ sumeke | anapavṛjyām̐ adhvano mimāne viśvān ketām̐ adhi maho dadhāne ||

English translation:

“(there are) two well-disposed cows together approaching their common progeny, and fully nourishing (him); pointingout the paths that are free from all that is to be avoided, and possessing more than the great intelligence (necessary for his development).”

Commentary by Sāyaṇa: Ṛgveda-bhāṣya

Two well-disposed cows: either the instrumental tutor of the rite and the ministering priest, or the sacrificer and his wife: the vatsa calf, or offspring, is Agni; and possessing more: viśvān ketān adhi maho dadha-ne: keta = knowledge; sarvāṇi prajñāni pravardhanaviṣayāṇi, having for their object the augmentation of all sorts of wisdom of the highest description

Details:

Ṛṣi (sage/seer): dīrghatamā aucathyaḥ [dīrghatamas aucathya];
Devatā (deity/subject-matter): agniḥ ;
Chandas (meter): triṣṭup ;
Svara (tone/note): Swar;

Padapatha [Accents, Plain, Transliterated]:

स॒मा॒नम् । व॒त्सम् । अ॒भि । स॒ञ्चर॑न्ती॒ इति॑ स॒म्ऽचर॑न्ती । विष्व॑क् । धे॒नू इति॑ । वि । च॒र॒तः॒ । सु॒मेक्के॒ इति॑ सु॒ऽमेके॑ । अ॒न॒प॒ऽवृ॒ज्यान् । अध्व॑नः । मिमा॑ने॒ इति॑ । विश्वा॑न् । केता॑न् । अधि॑ । म॒हः । दधा॑ने॒ इति॑ ॥
समानम् । वत्सम् । अभि । सञ्चरन्ती इति सम्चरन्ती । विष्वक् । धेनू इति । वि । चरतः । सुमेक्के इति सुमेके । अनपवृज्यान् । अध्वनः । मिमाने इति । विश्वान् । केतान् । अधि । महः । दधाने इति ॥
samānam | vatsam | abhi | sañcarantī itisam-carantī | viṣvak | dhenū iti | vi | carataḥ | sumeke itisu-meke | anapa-vṛjyān | adhvanaḥ | mimāneiti | viśvān | ketān | adhi | mahaḥ | dadhāneiti

Multi-layer Annotation of the Ṛgveda

[Rigveda 1.146.3 English analysis of grammar]