Mahavastu [sanskrit verse and prose]
177,961 words | ISBN-10: 8120804813 | ISBN-13: 9788120804814
The Sanskrit edition of the Mahavastu: a lengthy work on Buddhist teachings and narratives belonging to the school of early Buddhism (Mahasanghika). This edition includes the verses as well as the prose sections. Original title: Mahāvastu-avādana (महावस्तु-अवादन), Mahāvastvavādana (महावस्त्ववादन, mahavastvavadana).
Section 3.135
gajottamo āha //
na khu śocāmi narapate bandhanam uparodhanaṃ kṣudhapipāsāṃ /
ito ca me duḥkhataraṃ nareśvara tena śocāmi //
rājā āha //
kin tava ito gajavara duḥkhataraṃ duḥkhataraṃ punar anyaṃ /
yena te na pratibhāti pānīyam aśanaṃ ca ākhyāhi //
gajapotako āha //
mātā mama gatavayā jīrṇā ativatsalā nayanahīnā /
sā mayā vinā mariṣyati nareśvara tena śocāmi //
tasyāhaṃ bisamṛṇālaṃ pūrvaṃ upānayāmi anayanāye /
bhuṃjāmi paścātmanā sādya anasanā ti śocāmi //
grīṣme paridagdhagātrā śītalavanacchāditodakaṃ caivaṃ /
upanāmemi snapemi ca sādya anātha ti śocāmi //
saṃprati vane anayanā paribhramati reṇuguṇṭhitaśarīrā /
hā putreti ca vadati tad adya duḥkhataram āsādya //
śrutvā gajendravacanaṃ manujendro sumadhuraṃ sukaruṇaṃ ca /
aśruparipūrṇavadano naravaro vāraṇam adhyabhāṣita //
ekatyeṣu manuṣyeṣu sudullabhā edṛśā guṇā samyak* /
yena tava imā gajavara hṛdayasmiṃ jāyate pīḍā //
muṃcatha laghu gajavaraṃ caratu vane gurujanaṃ paricaranto
na khu śocāmi narapate bandhanam uparodhanaṃ kṣudhapipāsāṃ /
ito ca me duḥkhataraṃ nareśvara tena śocāmi //
rājā āha //
kin tava ito gajavara duḥkhataraṃ duḥkhataraṃ punar anyaṃ /
yena te na pratibhāti pānīyam aśanaṃ ca ākhyāhi //
gajapotako āha //
mātā mama gatavayā jīrṇā ativatsalā nayanahīnā /
sā mayā vinā mariṣyati nareśvara tena śocāmi //
tasyāhaṃ bisamṛṇālaṃ pūrvaṃ upānayāmi anayanāye /
bhuṃjāmi paścātmanā sādya anasanā ti śocāmi //
grīṣme paridagdhagātrā śītalavanacchāditodakaṃ caivaṃ /
upanāmemi snapemi ca sādya anātha ti śocāmi //
saṃprati vane anayanā paribhramati reṇuguṇṭhitaśarīrā /
hā putreti ca vadati tad adya duḥkhataram āsādya //
śrutvā gajendravacanaṃ manujendro sumadhuraṃ sukaruṇaṃ ca /
aśruparipūrṇavadano naravaro vāraṇam adhyabhāṣita //
ekatyeṣu manuṣyeṣu sudullabhā edṛśā guṇā samyak* /
yena tava imā gajavara hṛdayasmiṃ jāyate pīḍā //
muṃcatha laghu gajavaraṃ caratu vane gurujanaṃ paricaranto