Yoga Vasistha [sanskrit]
223,437 words | ISBN-10: 8171101519
The Sanskrit edition of the Yoga-vasistha including English translation and grammatical analysis. The Yogavasistha is a Hindu spiritual text written by Valmiki (who also authored the Ramayana) dealing with the philosophical topics from the Advaita-vedanta school. Chronologically it precedes the Ramayana.
Chapter LXX
anyajagadbrahmovāca |
athāhaṃ cinmayākāśastvanyākāśamayīṃ sthitim |
parāṃ grahītumicchāmi tenehopasthitaḥ kṣayaḥ || 1 ||
[Analyze grammar]
mahāpralayakāle'smiṃstyaktumeṣā mayādhunā |
munīndra nūnamārabdhā tena vairasyamāgatā || 2 ||
[Analyze grammar]
ākāśatvādyadādyo'yaṃ parākāśo bhavāmyaham |
tadā mahāpralayatā vāsanāyāśca saṃkṣayaḥ || 3 ||
[Analyze grammar]
tenaiṣā virasībhūtā manmārgaṃ paridhāvati |
nānugacchati ko nāma nirmātāramudāradhīḥ || 4 ||
[Analyze grammar]
ihādyāyaṃ kalerantaścaturyugaviparyayaḥ |
prajāmanvindradevānāmadyaivānto'yamāgataḥ || 5 ||
[Analyze grammar]
adyaiva cāyaṃ kalpānto mahākalpānta eva ca |
mamāyaṃ vāsanānto'dya dehavyomānta eva ca || 6 ||
[Analyze grammar]
teneyaṃ vāsanā brahmankṣayaṃ gantuṃ samudyatā |
kveva padmākarāśoṣe gandhalekhāvatiṣṭhatām || 7 ||
[Analyze grammar]
yathā jaḍābdhilekhāyā jāyate laharī calā |
vāsanāyāstathaivecchā mudhodetyapakāraṇam || 8 ||
[Analyze grammar]
ābhimānikadehāyā vāsanāyāḥ svabhāvataḥ |
asyā ātmāvalokecchā svayamevopajāyate || 9 ||
[Analyze grammar]
ātmatattvaṃ nu paśyantyā dhāraṇābhyāsayogataḥ |
dṛṣṭo'nayā bhavatsargo vargavyagranirargalaḥ || 10 ||
[Analyze grammar]
anayāmbarasaṃcāraparayādriśiraḥśilā |
dṛṣṭā svajagadādhārabhūtāsmākaṃ tu khātmikā || 11 ||
[Analyze grammar]
etadyasmiñjagadyatra taddṛṣattvaṃ jagadgirau |
asmajjagatpadārtheṣu saṃtyanyāni jagantyapi || 12 ||
[Analyze grammar]
vayaṃ tāni na paśyāmo bhedadṛṣṭau sthitā ime |
bodhaikatāṃ gatāstvāśu paśyāmastāni vīkṣaṇāt || 13 ||
[Analyze grammar]
ghaṭe paṭe vaṭe kuḍye khe'nale'mbhasi tejasi |
jaganti santi sarvatra śilāyāmiva sarvadā || 14 ||
[Analyze grammar]
jagannāma mudhā bhrāntiḥ kila svapnapuropamā |
mithyaiveyaṃ kva nāmāsau cidrūpāstyatha nāsti ca || 15 ||
[Analyze grammar]
parijñātā satī yeṣāmeṣā cinnabhasaikatām |
gatā te na vimuhyanti śiṣṭāstu bhramabhājanam || 16 ||
[Analyze grammar]
athānyadhāraṇābhyāsātsvavirāgavaśoditam |
sādhayantyā'rthamātmīyaṃ dṛṣṭastvamanayā mune || 17 ||
[Analyze grammar]
iti māyeva duṣpārā cicchaktiḥ parijṛmbhate |
itthamādyantarahitā brāhmī śaktiranāmayā || 18 ||
[Analyze grammar]
pravartante nivartante neha kāryāṇi kānicit |
dravyakālakriyādyotā citistapati kevalam || 19 ||
[Analyze grammar]
deśakālakriyādravyamanobuddhyādikaṃ tvidam |
cicchilāṅgakamevaikaṃ viddhyanastamayodayam || 20 ||
[Analyze grammar]
cideveyaṃ śilākāramavatiṣṭhati bibhratī |
aṅgamasyā jagajjālaṃ marutaḥ spandanaṃ yathā || 21 ||
[Analyze grammar]
vijñānaghanamātmānaṃ jagadityavabudhyate |
anādyantāpi sādyantā cittvāditi gatāpi cit || 22 ||
[Analyze grammar]
cicchileyamanādyantā sādyantāstīti bodhataḥ |
sākārāpi nirākārā jagadaṅgeti saṃsthitā || 23 ||
[Analyze grammar]
yadvatsvapne cideva svaṃ rūpaṃ vyomaiva pattanam |
vetti tadvadidaṃ vetti pāṣāṇaṃ jagadaṅgakam || 24 ||
[Analyze grammar]
na sarantīha sarito na cakraṃ parivartate |
nārthāḥ pariṇamantyantaḥ kacatyetaccidambaram || 25 ||
[Analyze grammar]
na mahākalpakalpāntasaṃvidaḥ saṃvidambare |
saṃbhavanti pṛthagrūpāḥ payasīva payontaram || 26 ||
[Analyze grammar]
jaganti santyeva na santi śānte cidambare sarvagataikamūrtau |
nabhontarāṇīva mahānabhontaścitsanti sattāni parāmbarāṇi || 27 ||
[Analyze grammar]
vasiṣṭha tadgaccha mune jagatsvaṃ tvaṃ cāsane saṃprati śāntimehi |
buddhyādirūpāṇi paraṃ vrajantu vayaṃ bṛhadbrahmapadaṃ prayāmaḥ || 28 ||
[Analyze grammar]
Other editions:
Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Yoga Vasistha Chapter LXX
Yoga Vasistha English (four volumes)
by Vihari-Lala Mitra (1891)
Yoga Vasistha Maha Ramayana (Gujarati)
by Sahitya Sangam, Allahabad (0)
[યોગ વસિષ્ઠએ] 9788192776460.
Buy now!
Vasishtha Rama Samvadam (Telugu)
by Ramakrishna Math, Hyderabad (2019)
Set of 4 Volumes; 9789383972142.
Buy now!
The Yogavasistha (Hindi translation)
by Khemraj Shrikrishnadass (2009)
Set of 2 Volumes; Khemraj Edition.
Buy now!