Yoga-sutra with Bhoja Vritti [sanskrit]
9,596 words
The Sanskrit edition of the Rājamārtaṇḍa or Bhojavṛtti by Bhojarāja.—This represents the commentary on the yoga aphorisms of Patañjali by King Bhoja who ruled in the 11th century. The material was typed by Suryansu Ray from a traditional old manuscript belonging to the family Guru.
Sūtra 3.53
asyaiva saṃyamasya viṣayavivekopakṣepaṇāyāha —
jātilakṣaṇadeśairanyatānavacchedāttulyayostataḥ pratipattiḥ || vibhūti 53 ||
vṛttiḥ — padārthānāṃ bhedahetavo jātilakṣaṇadeśā bhavanti | kvacidbhedaheturjātiḥ | yathā gauriyaṃ mahiṣīyamiti | jātyā tulyayorlakṣaṇaṃ bhedahetuḥ | iyaṃ karbureyamaruṇeti | jātyā lakṣaṇenābhinnayorbhedaheturdeśo drṛṣṭaḥ | yathā tulyapramāṇayorāmalakayorbhinnadeśasthitayoḥ | yatra punarbhedo'vadhārayituṃ na śakyate yathā ekadeśasthitayoḥ śuklayoḥ pārthivayoḥ paramāṇvostathāvidhe viṣaye bhedāya kṛtasaṃyamasya bhedena jñānamutpadyate tadā tadabhyāsāt sūkṣmāṇyapi tattvāni bhedena pratipadyate | etaduktaṃ bhavati — yatra kenacidupāyena bhedo nāvadhārayituṃ śakyastatra saṃyamādbhavatyeva bhedapratipattiḥ || 53 ||