Chapter 9

[English text for this chapter is available]

nārada uvāca |
sampātivacanaṃ śrutvā hanumānaṅgadādayaḥ |
abdhiṃ dṛṣṭvā'bruvaṃste'bdhiṃ laṅghayeta ko nu jīvayet || 1 ||
[Analyze grammar]

kapīnāṃ jīvanārthāya rāmakāryyaprasiddhaye |
śatayojanavistīrṇaṃ pupluve'bdhiṃ sa mārutiḥ || 2 ||
[Analyze grammar]

dṛṣṭvotthitañca mainākaṃ siṃhikāṃ vinipātya ca |
laṅkāṃ dṛṣṭvā rākṣasānāṃ gṛhāṇi vanitāgṛhe || 3 ||
[Analyze grammar]

daśagrīvasya kumbhasya kumbhakarṇasya rakṣasaḥ |
vibhīṣaṇasyendrajito gṛhe'nyeṣāṃ ca rakṣasām || 4 ||
[Analyze grammar]

nāpaśyat pānabhūmyādau sītāṃ cintāparāyaṇaḥ |
aśokavanikāṃ gatvā dṛṣṭavāñchiṃśapātale || 5 ||
[Analyze grammar]

rākṣasīrakṣitāṃ sītāṃ bhava bhāryeti vādinam |
rāvaṇaṃ śiśapāstho'tha neti sītāntu vādinīm || 6 ||
[Analyze grammar]

bhava bhāryā rāvaṇasya rākṣasīrvādinīḥ kapiḥ |
gate tu rāvaṇe prāha rājā daśaratho'bhavat || 7 ||
[Analyze grammar]

rāmo'sya lakṣmamaḥ putrau vanavāsaṅgatau varau |
rāmapatnī jānakī tvaṃ rāvaṇena hṛtā balāt || 8 ||
[Analyze grammar]

rāmaḥ sugrīvamitrastvā mārgayan praiṣayacca mām |
sābhijñānañcāṃgulīyaṃ rāmadattaṃ gṛhāṇa vai || 9 ||
[Analyze grammar]

sītā'ṅgulīyaṃ jagraha sā'paśyanmārutintarau |
bhūyo'gre copaviṣṭaṃ tamuvāca yadi jīvati || 10 ||
[Analyze grammar]

rāmaḥ kathaṃ na nayati śaṅkitāmabravīt kapiḥ |
rāmaḥ sīte na jānīte jñātvā tvāṃ sa nayiṣyati || 11 ||
[Analyze grammar]

rāvaṇaṃ rākṣasaṃ hatvā sabalaṃ devimāśuca |
sābhijñānaṃ dehi me tvaṃ maṇiṃ sītā'dadatkapau || 12 ||
[Analyze grammar]

uvāca māṃ yathā rāmo nayecchīghraṃ tathā kuru |
kākākṣipātanakathāmpratiyāhi hi śokaha || 13 ||
[Analyze grammar]

maṇiṃ kathāṃ gṛhītvāha hanūmānneṣyate patiḥ |
athavā te tvārā kācit pṛṣṭhamāruha me śubhe || 14 ||
[Analyze grammar]

adya tvāṃ darśayiṣyāmi sasugrīvañca rāghavam |
sītā'bravalīddhanūmantaṃ nayatāṃ māṃ hi rāghavaḥ || 15 ||
[Analyze grammar]

hanūmān sa daśagrīvadarśanopāyamākarot |
vanaṃ babhañca tatpālān hatvā dantanakhādibhiḥ || 16 ||
[Analyze grammar]

hatvā tu kiṅkarān sarvān sapta mantrisutānapi |
putramakṣaṃ kumārañca śakrajiccababandha tam || 17 ||
[Analyze grammar]

nāgapāśena piṅgākṣaṃ darśayāmāsa rāvaṇam |
uvāca rāvaṇaḥ kastvaṃ mārutiḥ prāha rāvaṇam || 18 ||
[Analyze grammar]

rāmadūto rāghavāya sītāṃ dehi mariṣyasi |
rāmabāṇairhataḥ sārddhaṃ laṅkāsthai rākṣasairdhruvam || 19 ||
[Analyze grammar]

rāvaṇo hantumudyukto vibhīṣaṇanivāritaḥ |
dīpayāmāsa lāṅgūlaṃ dīptapucchaḥ sa mārutiḥ || 20 ||
[Analyze grammar]

dagdhvā laṅkāṃ rākṣasāśca dṛṣṭvā sītāṃ praṇamya tāma |
samudrapāramāgamya dṛṣṭvā sīteti cābravīt || 21 ||
[Analyze grammar]

aṅgadādīnaṅgadādyaiḥ pītvā madhuvane madhu |
jitvā dadhimukhādīṃśca dṛṣṭvā te'bravan || 22 ||
[Analyze grammar]

dṛṣṭā sīteti rāmo'pi hṛṣṭaḥ papraccha mārutim |
kathaṃ dṛṣṭā tvayā sītā kimuvāca ca māmprati || 23 ||
[Analyze grammar]

sītākathāmṛtenaiva siñca māṃ kāmavahnigam |
hanūmānabravodrāmaṃ laṅghayitvā'bdhimāgataḥ || 24 ||
[Analyze grammar]

sītāṃ dṛṣṭhvā purīṃ dagdhvā sītāmaṇiṃ gṛhāṇa vai |
hatvā tvaṃ rāvaṇaṃ sītāṃ prāsyase rāma mā śucaḥ || 25 ||
[Analyze grammar]

gṛhītvā taṃ maṇiṃ rāmo ruroda virahāturaḥ |
maṇiṃ dṛṣṭvā jānakī me dṛṣṭā sītā nayasva mām || 26 ||
[Analyze grammar]

tathā vinā na jīvāmi sugrīvādyaiḥ prabodhitaḥ |
samudratīraṃ gatavān tatra rāmaṃ vibhīṣaṇaḥ || 27 ||
[Analyze grammar]

gatastiraskṛto bhrātrā rāvaṇena durātmanā |
rāmāya dehi sītāṃ tvamityuktenāsahāyavān || 28 ||
[Analyze grammar]

rāmo vibhīṣaṇaṃ mitraṃ laṅkaivarye'bhyaṣecayat |
samudraṃ prārthayanmārgaṃ yadā nāyāttadā śaraiḥ || 29 ||
[Analyze grammar]

bhedayāmāsa rāmañca uvācābdhi samāgataḥ |
nalena setuṃ baddhvābdhau laṅkāṃ vraja gabhīrakaḥ || 30 ||
[Analyze grammar]

ahaṃ tvayā kṛtaḥ pūrvaṃ rāmo'pi nalasetunā |
kṛtena taruśailādyairgataḥ pāraṃ mahodadheḥ |
vānaraiḥ sa suvelasthaḥ saha laṅkāṃ dadarśavai || 31 ||
[Analyze grammar]