Nirai, Nirāī, Niṟai: 3 definitions

Introduction:

Nirai means something in Jainism, Prakrit, Hindi, Tamil. If you want to know the exact meaning, history, etymology or English translation of this term then check out the descriptions on this page. Add your comment or reference to a book if you want to contribute to this summary article.

Images (photo gallery)

Languages of India and abroad

Hindi dictionary

Source: DDSA: A practical Hindi-English dictionary

Nirāī (निराई):—(nf) weeding, work of or wages paid for weeding.

context information

...

Discover the meaning of nirai in the context of Hindi from relevant books on Exotic India

Prakrit-English dictionary

Source: DDSA: Paia-sadda-mahannavo; a comprehensive Prakrit Hindi dictionary

Ṇirai (णिरै) in the Prakrit language is related to the Sanskrit word: Nirṛti.

context information

Prakrit is an ancient language closely associated with both Pali and Sanskrit. Jain literature is often composed in this language or sub-dialects, such as the Agamas and their commentaries which are written in Ardhamagadhi and Maharashtri Prakrit. The earliest extant texts can be dated to as early as the 4th century BCE although core portions might be older.

Discover the meaning of nirai in the context of Prakrit from relevant books on Exotic India

Tamil dictionary

Source: DDSA: University of Madras: Tamil Lexicon

Nirai (நிரை) [niraital] 4 verb < நிர-. [nira-.] transitive

1. To make full, crowd, fill up by adding thing to thing; நிரப்புதல். [nirapputhal.] (J.)

2. To place in row; ஒழுங் காக்குதல். [ozhung kakkuthal.]

3. To hide or cover, as with plaited leaves; ஓலை முதலியவற்றை வரிசையாக வைத்து மறைத்தல். தோட்டத்தை மூன்றுபுறம் நிரைந்திருக் கிறது. [olai muthaliyavarrai varisaiyaga vaithu maraithal. thottathai munrupuram nirainthirug kirathu.]

4. To plait; முடைதல். வீட்டுக்குக் கிடுகு நிரைந்தாயிற்றா [mudaithal. vittukkug kidugu nirainthayirra]? — intransitive

1. To be in a row; to form a column; வரிசையாதல். [varisaiyathal.]

2. To be regular, orderly; முறைப்படுதல். [muraippaduthal.]

3. To crowd, swarm; திரளாதல். நிரைவிரி சடைமுடி [thiralathal. niraiviri sadaimudi] (தேவாரம் [thevaram] 994, 9).

--- OR ---

Nirai (நிரை) [niraittal] 11 transitive verb Causative of நிரை¹-. [nirai¹-.]

1. To arrange in order, classify; ஒழுங் காய் நிறுத்துதல். முட்ட நித்தில நிரைத்த பந்தரில் [ozhung kay niruthuthal. mutta nithila niraitha pantharil] (மகாபாரதம் கிருட்டிண. [magaparatham kiruttina.] 103).

2. To crowd, cluster; நிரப்புதல். நிரைதிமில் வேட்டுவர் [nirapputhal. niraithimil vettuvar] (பத்துப்பாட்டு: மதுரைக்காஞ்சி [pathuppattu: mathuraikkanchi] 116).

3. To spread over; பரப்புதல். நெடுங்கழைக் குறுந்தொகை துணிநிறுவி மேனிரைத்து [parapputhal. nedungazhaig kurundogai thuniniruvi meniraithu] (கம்பராமாயணம் சித்திர. [kambaramayanam sithira.] 46).

4. To string together; கோத்தல். நிணநிரை வேலார் [kothal. ninanirai velar] (புறப்பொருள்வெண்பாமாலை [purapporulvenpamalai] 1, 9).

5. To fulfil, accomplish, perform; நிறைவேற்றுதல். [niraiverruthal.] (W.)

6. To enumerate, say, declare; தனித்தனியாய்ச் சொல்லுதல். [thanithaniyays solluthal.] (W.)

7. To sound; ஒலித்தல். [olithal.] (W.) — intransitive

1. To swarm, crowd together; திரளுதல். மேகக்குழாமென நிரைத்த வேழம் [thiraluthal. megakkuzhamena niraitha vezham] (சீவகசிந்தாமணி [sivagasindamani] 1859).

2. To form an assembly; சபை கூட்டுதல். மறுநிலை மைந்தனை நிரைத்துக் கிளைகொள் வழக்குய்த்தலும் [sapai kuttuthal. marunilai mainthanai niraithug kilaigol vazhakkuythalum] (கல்லாடம் [kalladam] 43, 21).

3. To follow in succession; தொடர்ந்து வரு தல். நிரைத்த தீவினை நீங்க [thodarnthu varu thal. niraitha thivinai ninga] (சீவகசிந்தாமணி [sivagasindamani] 1603).

--- OR ---

Nirai (நிரை) noun < நிரை²-. [nirai²-.] [Malayalam: nira.]

1. Row, column, line, train, series; வரிசை. நிரை மனையிற் கைந்நீட்டும் கெட்டாற்று வாழ்க்கையே நன்று [varisai. nirai manaiyir kainnittum kettarru vazhkkaiye nanru] (நாலடியார் [naladiyar], 288).

2. [Telugu: neri, K. niṟi.] Order, regularity, arrangement, system; ஒழுங்கு. (சூடாமணிநிகண்டு) [ozhungu. (sudamaninigandu)]

3. Van of an army; கொடிப்படை. (திவா.) [kodippadai. (thiva.)]

4. Array of an army, military division; படை வகுப்பு. (யாழ்ப்பாணத்து மானிப்பாயகராதி) [padai vaguppu. (yazhppanathu manippayagarathi)]

5. A mode of reciting Vedic text. See கிரமம் [kiramam],

3. பதநிரைபாழிசாகை [pathaniraipazhisagai] (திருவிளையாடற் புராணம் உக்கிர. [thiruvilaiyadar puranam ukkira.] 28).

6. Temple tower; கோபுரம். உயர்ந்தோங்கிய நிரைப் புதவின் [kopuram. uyarnthongiya niraip puthavin] (பத்துப்பாட்டு: மதுரைக்காஞ்சி [pathuppattu: mathuraikkanchi] 65).

7. Collection, pack, herd; கூட்டம். சிறுகட் பன்றிப் பெருநிரை [kuttam. sirugad panrip perunirai] (அகநா. [agana.] 94).

8. Herd of cows; பசுக்கூட்டம். கணநிரை கைக்கொண்டு [pasukkuttam. kananirai kaikkondu] (புறப்பொருள்வெண்பாமாலை [purapporulvenpamalai] 1, 9).

9. Cow; பசு. (பிங்கலகண்டு) [pasu. (pingalagandu)]

10. See நிரையசை. (யாப்பருங்கலக் காரிகை) [niraiyasai. (yapparungalag karigai)]

11. A kind of game; விளையாட்டு வகை. (யாழ்ப்பாணத்து மானிப்பாயகராதி) [vilaiyattu vagai. (yazhppanathu manippayagarathi)]

--- OR ---

Niṟai (நிறை) [niṟaital] 4 intransitive verb [K. neṟe, M. niṟayuka.]

1. To become full; to be replete; நிரம்புதல். நிறையின் னமுதை [nirambuthal. niraiyin namuthai] (திருவாசகம் [thiruvasagam] 27, 4).

2. To abound; to be copious, plenteous, profuse; மிகுதல். சமைக்கப் பானையில் அரிசியை நிறையப்போடாதே. [miguthal. samaikkap panaiyil arisiyai niraiyappodathe.]

3. To be everywhere; to pervade; வியாபித்திருத்தல். கடவுள் எங்கும் நிறைந் திருக்கிறார். [viyapithiruthal. kadavul engum nirain thirukkirar.]

4. To be satisfied, contented; திருத்தியாதல். நிறைந்த மனத்து மாதரும் [thiruthiyathal. niraintha manathu matharum] (திருவாலவாயுடையார் திருவிளையாடற் [thiruvalavayudaiyar thiruvilaiyadar] 38, 5).

5. To be silent; அமைதியாதல். நிறைந் திருங்கள். [amaithiyathal. nirain thirungal.] (W.)

--- OR ---

Niṟai (நிறை) [niṟaittal] 11 transitive verb Causative of நிறை¹-. [nirai¹-.] [Malayalam: niṟekka.]

1. To fill, make full; to supply abundantly; நிரம்பச்செய்தல். குன்றிசை மொழிவயி னின்றிசை நிறைக்கும் [nirambacheythal. kunrisai mozhivayi ninrisai niraikkum] (தொல். எழுத். [thol. ezhuth.] 41).

2. To diffuse, cause to pervade, suffuse; பரவச் செய்தல். [paravas seythal.] (W.)

3. To stuff, cram; திணித்தல். [thinithal.] (W.)

--- OR ---

Niṟai (நிறை) noun < நிறை¹-. [nirai¹-.]

1. [K. neṟe.] Completion, completeness; பூர்த்தி. நிறைப் பெருஞ் செல்வத்து நின்றக்கடைத்தும் [purthi. niraip perugn selvathu ninrakkadaithum] (நாலடியார் [naladiyar], 360).

2. Fulness, repletion, copiousness, one of eight pāṭaṟ-payaṉ, q. v.; எண்வகைப் பாடற்பயன்களுள் ஒன்று. [envagaip padarpayankalul onru.] (சிலப்பதிகாரம் அரும்பதவுரை [silappathigaram arumbathavurai] 3, 16, உரை. [urai.])

3. Excellence, splendour; மாட்சிமை. வானவரேத்து நிறை கழலோன் [madsimai. vanavarethu nirai kazhalon] (திருவாசகம் [thiruvasagam] 13, 13). (சூடாமணிநிகண்டு [sudamaninigandu])

4. (Music) Note repeated often in singing a musical piece; அடுத்தடுத்துவரும் ஸ்வரம். [aduthaduthuvarum svaram.]

5. (Music) A time-measure consisting of two beats; இரண்டு தாக்குடைய தாளவகை. [irandu thakkudaiya thalavagai.] (பரிபாடல் [paripadal] 17, 18.)

6. Large water-pot; நீர்ச்சால். (சூடாமணிநிகண்டு) [nirchal. (sudamaninigandu)]

7. The ceremony of filling up a pot with nāṭ-katir and paddy; நாட்கதிரும் நெல்லும் ஒரு பானையிலிட்டு நிறைக்கும் விசேடம். [nadkathirum nellum oru panaiyilittu niraikkum visedam.] Nāñ.

8. Desire; ஆசை. (அகராதி நிகண்டு) [asai. (agarathi nigandu)]

--- OR ---

Niṟai (நிறை) noun < நிறு-. [niru-.]

1. Weighing; நிறுக்கை. (பிங்கலகண்டு) [nirukkai. (pingalagandu)]

2. Scale, balance; தராசு. (பிங்கலகண்டு) [tharasu. (pingalagandu)]

3. Libra in the zodiac; துலாராசி. (திவா.) [thularasi. (thiva.)]

4. Standard weight; எடை. காவெனிறையும் [edai. kaveniraiyum] (தொல். எழுத். [thol. ezhuth.] 169).

5. Weight of 100 palam; நூறு பலங்கொண்ட அளவு. (சூடாமணிநிகண்டு) [nuru palangonda alavu. (sudamaninigandu)]

6. Measure, standard, degree; வரையறை. (திவா.) [varaiyarai. (thiva.)]

--- OR ---

Niṟai (நிறை) noun < நிறுவு-. [niruvu-.]

1. Bringing to a stand; stopping; நிறுத்துகை. நிறையருந் தானை யொடு [niruthugai. niraiyarun thanai yodu] (மணிமேகலை [manimegalai] 9, 26).

2. Fixed position or arrangement; வைத்து அமைக்கை. நிறைக்கற் றெற்றியும் [vaithu amaikkai. niraikkar rerriyum] (மணிமேகலை [manimegalai] 6, 61).

3. Firm adherence to a life of chastity; மனத்தைக் கற்புவழியில் நிறுத் துகை. மகளிர் நிறைகாக்குங் காப்பே தலை [manathaig karpuvazhiyil niruth thugai. magalir niraigakkung kappe thalai] (திருக்குறள் [thirukkural], 57).

4. Strength of mind, moral firmness, one of four āṭuu-k-kuṇam, q.v.; ஆடூஉக்குணம் நான்கனுள் ஒன்றான காப்பனகாத்துக் கடிவனகடியுந் திண்மை. (பிங்கலகண்டு) [aduukkunam nankanul onrana kappanagathug kadivanagadiyun thinmai. (pingalagandu)] (இறையனாரகப் பொருள் [iraiyanaragap porul] 2, 29.)

5. Complete self-control; மனவடக்கம். நிறையெனு மங்குசம் [manavadakkam. niraiyenu mangusam] (கம்பராமாயணம் மிதிலை. [kambaramayanam mithilai.] 40).

6. Chastity, marital fidelity; கற்பு. நிறை யிற்காத்துப் பிறர்பிறர்க் காணாது [karpu. nirai yirkathup pirarpirark kanathu] (மணிமேகலை [manimegalai] 18, 100).

7. Vow; பிரதிஞ்ஞை. இண்டை புனைகின்ற மாலை நிறை யழிப்பான் [pirathijnai. indai punaiginra vaithiya malaiyagarathi nirai yazhippan] (தேவாரம் [thevaram] 1040, 4).

8. Strength; வலி. கன்னிறையழித்த மொய்ம்பு [vali. kanniraiyazhitha moymbu] (கந்தபு. இரண்டாநாள். சூர. யுத். [kanthapu. irandanal. sura. yuth.] 24).

9. Knowledge; அறிவு. (அகராதி நிகண்டு) [arivu. (agarathi nigandu)]

10. Non-betrayal of one’s secrets; silent enduring of one’s troubles; மறை பிறரறியாமை [marai pirarariyamai] (கலித்தொகை [kalithogai] 133.)

11. Indissolubility, imperishableness; அழி வின்மை. (சூடாமணிநிகண்டு) [azhi vinmai. (sudamaninigandu)]

12. Equity, integrity, uprightness; நீதி. [nithi.] (W.)

13. Concentration; ஏகாக்கிர சித்தம். கழல்களை நிறையால்வணங்க [egakkira sitham. kazhalkalai niraiyalvananga] (தேவாரம் [thevaram] 502, 6).

--- OR ---

Niṟai (நிறை) noun < நிறை-. [nirai-.] Abundance; மிகுதி. நிறையென்று மிகுதியாய் [miguthi. niraiyenru miguthiyay] (ஈடு-முப்பத்தாறுயிரப்படி [idu-muppatharuyirappadi], 1, 2, 3).

context information

Tamil is an ancient language of India from the Dravidian family spoken by roughly 250 million people mainly in southern India and Sri Lanka.

Discover the meaning of nirai in the context of Tamil from relevant books on Exotic India

See also (Relevant definitions)

Relevant text

Like what you read? Consider supporting this website: