Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 51
buddhiprasādaṃ balamindriyāṇāṃ dhātusthiratvaṃ jvalanasya dīptim||18||
cirācca pākaṃ vayasaḥ karoti saṃśodhanaṃ samyagupāsyamānam||18|| 1/2||18||
iti śrī vaidyapatisiṃhaguptasūnuśrīmadvāgbhaṭaviracitāyāmaṣṭāṅgahṛdayasaṃhitāyāṃ sūtrasthāne vamanavirecanavidhirnāmāṣṭādaśo'dhyāyaḥ||18||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
saṃśodhanaṃ samyak kriyamāṇaṃ buddhiprasādādīn pañca karoti| buddhiprasādo-dhīpāṭavam| vayaso-yauvanādeḥ, pākaḥ-pariṇāma iti| upajātirvṛttam| iti śrīmṛgāṅkadattaputraśrīmadaruṇadattaviracitāyāmaṣṭāṅgahṛdayaṭīkāyāṃ sarvāṅgasundarākhyāyāṃ sūtrasthāne vamanavirecanavidhirnāmāṣṭādaśo'dhyāyaḥ samāptaḥ|| 17||
Commentary: Hemādri’s Āyurvedarasāyana
samyak śodhanasya phalamāha-buddhiprasādamiti| vayasaḥ pākaṃ-jarām| iti hemādriṭīkāyāmāyurvedarasāyane| vāntirekaprakaraṇaṃ sāmastyena nirūpitam|| 18||