Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 25
pārśvāntaranibaddhau yāvupari śroṇikarṇayoḥ||20||
āśayaccādanau tau tu nitambau taruṇāsthigau||21||
adhaḥśarīre śopho'tra daurbalyaṃ maraṇaṃ tataḥ||21||
2.4.50
pārśvāntare-pārśvamadhye, nibaddhau-prativaddhau lagnau, pārśvāntaranibaddhau yau, tathā śroṇikarṇayorupariupariṣṭāt, mūtrādīnāṃ ya āśayāḥ-adhārā bastyādayaḥ, teṣāṃ chādanau, nitambau-nitambasaṃjñau marmaviśeṣau| tau ca taruṇāsthigau-taruṇasaṃjñe'sthni sthitāvityarthaḥ| atra-asminmarmadvaye viddhe sati, adhaḥkāye śopho bhavati| tathā, daurbalyaṃ prakṛtatvādadhaḥśarīra eva| daurbalyaṃ-alpabalatvaṃ svavyāpārākṣamatvam| tato-daurbalyādanantaraṃ, maraṇaṃ bhavati|