Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 31
kolamajjā vṛṣānmūlaṃ śābaraṃ gaurasarṣapāḥ||19||
siṃhīmūlaṃ tilāḥ kṛṣṇā dārvītvaṅnistuṣā yavāḥ||19||
darbhamūlahimośīraśirīṣamiśitaṇḍulāḥ||20||
kumudotpalakahlāradūrvāmadhukacandanam||20||
kālīyakatilośīramāṃsītagarapadmakam||21||
tālīsagundrāpuṇḍrāhvayaṣṭīkāśanatāguru||21||
ityārddhārddhoditā lepā hemantādiṣu ṣaṭ smṛtāḥ||22||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
kolamajjādayo'rddhaślokoktāḥ ṣaṭ mukhālepāḥ ṣaṭsu hemāntādiṣu ṛtuṣu smṛtāḥ| munīndrairiti śeṣaḥ| tatra badaramajjādayo hemante, vyāghryādayaḥ śiśire, darbhamūlādayo vasante, kumudādayo grīṣme, kālīyakādayaḥ prāvṛṣi, tālīsādayaḥ śaradi, iti|
Commentary: Hemādri’s Āyurvedarasāyana
varṇyasya mukhālepasya tu bhedena dravyāṇyāha-kolamajjeti| śābaraṃ-lodhram| tandulāḥ-śālīnām| kālīyakaṃ-pītacandanam|