Essay name: Notices of Sanskrit Manuscripts
Author: Rajendralala Mitra
These pages represent a detailed description of Sanskrit manuscripts housed in various libraries and collections around the world. Each notice typically includes the physical characteristics, provenance, script, and sometimes even summaries of the content of the Sanskrit manuscripts. The collection helps preserve and make accessible the vast heritage of Indian literary and philosophical traditions contained within these manuscripts.
Volume 12 (1898)
395 (of 493)
External source: Shodhganga (Repository of Indian theses)
Download the PDF file of the original publication
Colophon.
विषयः ।
( [viṣayaḥ |
( ] 339 )
इति विरोधभञ्जिन्यां भावार्थप्रकाशिकायां विराटपर्व्वव्याख्या समाप्ता ।
महाभारतौयविराटपर्व्वव्याख्यानम् ।
[iti virodhabhañjinyāṃ bhāvārthaprakāśikāyāṃ virāṭaparvvavyākhyā samāptā |
mahābhāratauyavirāṭaparvvavyākhyānam |
] No. 335. विवादार्णवमेतुः . [vivādārṇavametuḥ . ] Substance, country-made paper, 13 x 5
inches. Folia, 149. Lines, 9 on a page. Extent, 5,783 çlokas. Char-
acter, Bengali. Date, ? Place of deposit, District Vākudā Visnu-
pura, Pandita Rūparāma Bhattācāryya. Appearance, fresh. Prose. Gen-
erally correct.
Beginning.
ॐ श्रीकृष्णाय नमः |
विश्वेषां शरणं नवाम्बुदरुचिः सद्भक्तचिन्तामणि-
र्यः प्रत्यूहतमोविनाशमिहिरः कौनाशभीनाशनः ।
संसारैकमहार्णवे निपततां निस्तारवीजं नृणां
गोविन्दः कृपया सुरासुरगणैर्वन्द्यश्चिरं पातु वः ॥
चण्डेश-विश्वेश्वर-विश्वरूपा मिताक्षराकार- हलायुधौ च ।
श्रीकृष्ण-वाचस्पति-धर्म्मरत्नकृतस्वथा श्रीकरशूलपाणी ॥
गोविन्द-लक्ष्मौधर-तत्त्वकारा याचार्य्यचूडामणिना च भट्टः ।
वाक्यानि चैषां सुविम्टष्य कुम्म ग्रन्थ विवादार्णव सेतुबन्धम् ॥
इह वाच्चानि वर्णादेः सृष्टिस्तस्य च वृत्तयः ।
राजप्रशंसा तच्छत्र मन्त्रि - दूतादिलक्षणम् ॥
राजधर्म्म ऋणादानं वृद्ध्यादिविधिलग्नकाः ।
ऋणादानोद्ग्रहणयोर्विधिर्दायनिरूपणम् ॥
मृतादीनां तत्र पुंसामधिकारिविवेचनम् ।
स्त्रीधनस्य निर्णयस्तदधिकारिनिरूपणम् ॥
भागानर्हश्च दायानामविभाज्यविभाज्यता ।
पिटकृत्यविभागश्च भ्रातृभागविधिस्तथा ॥
संसृष्टानां विभागश्च विदेशागतवण्टनम् ।
निन्हुतस्य विभागश्च भागसन्देहनिर्णयः ॥
भुक्तिव्यवहारलक्षणादि भाषापादस्ततः परम् ।
उत्तरपाद क्रियापादौ ततो निर्णयपादकः ॥
साक्ष्यादिनिर्णयस्तत्र ततः क्रियाबलावलम् ।
निक्षेपविधिरसीमो विक्रये च विधिस्तथा ॥
[oṃ śrīkṛṣṇāya namaḥ |
viśveṣāṃ śaraṇaṃ navāmbudaruciḥ sadbhaktacintāmaṇi-
ryaḥ pratyūhatamovināśamihiraḥ kaunāśabhīnāśanaḥ |
saṃsāraikamahārṇave nipatatāṃ nistāravījaṃ nṛṇāṃ
govindaḥ kṛpayā surāsuragaṇairvandyaściraṃ pātu vaḥ ||
caṇḍeśa-viśveśvara-viśvarūpā mitākṣarākāra- halāyudhau ca |
śrīkṛṣṇa-vācaspati-dharmmaratnakṛtasvathā śrīkaraśūlapāṇī ||
govinda-lakṣmaudhara-tattvakārā yācāryyacūḍāmaṇinā ca bhaṭṭaḥ |
vākyāni caiṣāṃ suvimṭaṣya kumma grantha vivādārṇava setubandham ||
iha vāccāni varṇādeḥ sṛṣṭistasya ca vṛttayaḥ |
rājapraśaṃsā tacchatra mantri - dūtādilakṣaṇam ||
rājadharmma ṛṇādānaṃ vṛddhyādividhilagnakāḥ |
ṛṇādānodgrahaṇayorvidhirdāyanirūpaṇam ||
mṛtādīnāṃ tatra puṃsāmadhikārivivecanam |
strīdhanasya nirṇayastadadhikārinirūpaṇam ||
bhāgānarhaśca dāyānāmavibhājyavibhājyatā |
piṭakṛtyavibhāgaśca bhrātṛbhāgavidhistathā ||
saṃsṛṣṭānāṃ vibhāgaśca videśāgatavaṇṭanam |
ninhutasya vibhāgaśca bhāgasandehanirṇayaḥ ||
bhuktivyavahāralakṣaṇādi bhāṣāpādastataḥ param |
uttarapāda kriyāpādau tato nirṇayapādakaḥ ||
sākṣyādinirṇayastatra tataḥ kriyābalāvalam |
nikṣepavidhirasīmo vikraye ca vidhistathā ||
]
