Essay name: Notices of Sanskrit Manuscripts
Author: Rajendralala Mitra
These pages represent a detailed description of Sanskrit manuscripts housed in various libraries and collections around the world. Each notice typically includes the physical characteristics, provenance, script, and sometimes even summaries of the content of the Sanskrit manuscripts. The collection helps preserve and make accessible the vast heritage of Indian literary and philosophical traditions contained within these manuscripts.
Volume 12 (1898)
207 (of 493)
External source: Shodhganga (Repository of Indian theses)
Download the PDF file of the original publication
Colophon.
विषयः ।
द्विजा ऊचुः ।
( [viṣayaḥ |
dvijā ūcuḥ |
( ] 197 )
धर्मेतिहासस्य कथा विचित्रा
मया श्रुतास्तन्मुखपङ्कजाद् गुरो ।
तामाशिषं सम्प्रत्यनतरं देवं
यथा स्मरामो हि यथाच कुर्व्व ॥
उपनयतु मङ्गलं वः सकलजगन्मङ्गलालयः श्रीमान् ।
दिनकरविबोधितनवनलिननिभेक्षणो विष्णुः ॥ ॐ ॥
इति श्रौपद्मपुराणोद्धृते धर्मेतिहासे सप्तविंशतितमोऽध्यायः ॥ ॐ ॥ समाप्त-
स्वायं ग्रन्थः ॥
पिटपूजा पतिसेवा सर्व्वजनेषु समता ।
मित्राद्रोहो विष्णुभक्तिश्च एते पञ्च महामखाः ॥
इत्यादिनिरूपणमुखेन एतदनुष्ठानफलनिरूपणम् । पतिव्रताद्युपाख्यान प्रदर्शनेन च माण्डव्यो-
पाख्यानम् । तडागखननादिफलनिरूपणम् । वृक्षादिरोपणपुष्य निरूपणम् । श्रश्वत्यादिवृक्ष-
छेदनदोषकथनम् । गोप्रचारदानपुण्यनिरूपणम् । विष्णुप्रासादादिदानफलकथनम् । रुद्राक्ष-
माहात्मप्रकथनम् । रुद्राक्षरूपविवेचनम् । रुद्राक्षधारणमन्त्रनिरूपणम् । धात्रीफलमाहात्मप्रादि-
कथनम् । तुलसीमाहात्माकथनम् । गङ्गास्तोत्रमाहात्प्रादिनिरूपणञ्च ।
[dharmetihāsasya kathā vicitrā
mayā śrutāstanmukhapaṅkajād guro |
tāmāśiṣaṃ sampratyanataraṃ devaṃ
yathā smarāmo hi yathāca kurvva ||
upanayatu maṅgalaṃ vaḥ sakalajaganmaṅgalālayaḥ śrīmān |
dinakaravibodhitanavanalinanibhekṣaṇo viṣṇuḥ || oṃ ||
iti śraupadmapurāṇoddhṛte dharmetihāse saptaviṃśatitamo'dhyāyaḥ || oṃ || samāpta-
svāyaṃ granthaḥ ||
piṭapūjā patisevā sarvvajaneṣu samatā |
mitrādroho viṣṇubhaktiśca ete pañca mahāmakhāḥ ||
ityādinirūpaṇamukhena etadanuṣṭhānaphalanirūpaṇam | pativratādyupākhyāna pradarśanena ca māṇḍavyo-
pākhyānam | taḍāgakhananādiphalanirūpaṇam | vṛkṣādiropaṇapuṣya nirūpaṇam | śraśvatyādivṛkṣa-
chedanadoṣakathanam | gopracāradānapuṇyanirūpaṇam | viṣṇuprāsādādidānaphalakathanam | rudrākṣa-
māhātmaprakathanam | rudrākṣarūpavivecanam | rudrākṣadhāraṇamantranirūpaṇam | dhātrīphalamāhātmaprādi-
kathanam | tulasīmāhātmākathanam | gaṅgāstotramāhātprādinirūpaṇañca |
] No. 195. धातुघोषा वा धातुसाधनम् . [dhātughoṣā vā dhātusādhanam . ] By रामकान्तः. [rāmakāntaḥ. ] Substance, country-
made paper, 12x2 inches. Folia, 48. Lines, 8 on a page. Extent, 1,392
çlokas. Character, Bengali. Date, P Place of deposit, District
Dhākā, Thānā Keranigañja, Sāktāgrāma, Pandita Trilocana Tarkālakāra.
Appearance, fresh. Prose. Incorrect.
Beginning.
ॐ नमो गणेशाय ।
नत्वा गुरुपदद्वन्द्वं रामकान्तेन यत्नतः ।
बालानामवबोधाय क्रियवे धातुसाधनम् ॥
स्वथ धातवः । यद्यपि वहवो धातवस्तथापि ग्रन्यगौरवभयात् झटिति
सर्व्वधातुसाधनानुसन्धान धोजनकत्वाच्च वृद्धसम्मता दशैवात्र निवध्यन्ते ॥
यदुक्तं वृद्धैः ।
भू-स्था-गम-दृशोऽस्ति दा- हृ-ज्ञा-ग्रह-
चिन्तयः ।
दते पुरतो ज्ञेया शौघ्रज्ञानाय धातवः ॥ दूति ।
[oṃ namo gaṇeśāya |
natvā gurupadadvandvaṃ rāmakāntena yatnataḥ |
bālānāmavabodhāya kriyave dhātusādhanam ||
svatha dhātavaḥ | yadyapi vahavo dhātavastathāpi granyagauravabhayāt jhaṭiti
sarvvadhātusādhanānusandhāna dhojanakatvācca vṛddhasammatā daśaivātra nivadhyante ||
yaduktaṃ vṛddhaiḥ |
bhū-sthā-gama-dṛśo'sti dā- hṛ-jñā-graha-
cintayaḥ |
date purato jñeyā śaughrajñānāya dhātavaḥ || dūti |
]
