Essay name: Notices of Sanskrit Manuscripts
Author: Rajendralala Mitra
These pages represent a detailed description of Sanskrit manuscripts housed in various libraries and collections around the world. Each notice typically includes the physical characteristics, provenance, script, and sometimes even summaries of the content of the Sanskrit manuscripts. The collection helps preserve and make accessible the vast heritage of Indian literary and philosophical traditions contained within these manuscripts.
Volume 12 (1898)
175 (of 493)
External source: Shodhganga (Repository of Indian theses)
Download the PDF file of the original publication
End.
Colophon.
विषयः ।
( [viṣayaḥ |
( ] 165 )
स पितृभ्यः पिता दद्यात् सुतसंस्कारकर्म्मसु ।
पिण्डानोद्वहनात् तेषां तस्याभावेऽपि तत्क्रमात् ॥ ( [sa pitṛbhyaḥ pitā dadyāt sutasaṃskārakarmmasu |
piṇḍānodvahanāt teṣāṃ tasyābhāve'pi tatkramāt || (] ?)
पिता कुर्य्यात् तदन्यो वा तस्याभावेऽपि तत्क्रमात् ॥
इति वचनाभ्यां म्टतपिढकौरस पुत्रस्येव संस्कार्य्यक्रमेण सपिण्डादिभिः
कर्त्तव्या इति ।
विरुद्धं गुरुवाक्यस्य यदत्र भाषितं मया ।
तत् क्षन्तव्यं बुधैरेव दत्ततत्त्वबुभुत्मया ॥
इति हरिनाथमिश्रविरचितो दत्तकतत्त्वनिर्णयः समाप्तः ।
दत्तकविध्यादिनिरूपणमुखेन तद्ग्रहणविध्यादिनिरूपणम् ।
[pitā kuryyāt tadanyo vā tasyābhāve'pi tatkramāt ||
iti vacanābhyāṃ mṭatapiḍhakaurasa putrasyeva saṃskāryyakrameṇa sapiṇḍādibhiḥ
karttavyā iti |
viruddhaṃ guruvākyasya yadatra bhāṣitaṃ mayā |
tat kṣantavyaṃ budhaireva dattatattvabubhutmayā ||
iti harināthamiśraviracito dattakatattvanirṇayaḥ samāptaḥ |
dattakavidhyādinirūpaṇamukhena tadgrahaṇavidhyādinirūpaṇam |
] No. 161. दत्तकदीधितिः. [dattakadīdhitiḥ. ] By अनन्तभट्टः .
[anantabhaṭṭaḥ .
] paper, 19 x 4 inches. Folia, 11.
Substance, country-made
Lines, 7 on a page. Extent, 351
çlokas. Character, Bengali. Date, ? Place of deposit, Naihāti, Pandita
Haraprasāda Castri. Appearance, old.
Beginning.
Prose. Generally correct.
ॐ नमो गणेशाय ।
[oṃ namo gaṇeśāya |
] End.
Colophon.
श्रुतिस्मृतिपुराणादिमीमांसान्यायविस्तरम् ।
विचायानन्तभट्टेन क्रियते दत्तदीधितिः ॥
तत्रादौ दत्तकग्रायाग्राह्यत्वविवेचनम् ।
इत्यादि ।
ततश्च प्रतिग्रहीत्रा उपनयनान्तसंस्कृतस्यौरससमानांशभागित्वं दत्तकस्य
तत्कर्तृकसक
कसकलतदन्तसंस्काररहितस्य तु विवाहमात्रधनलाभो नान्यधन-
लाभः । सत्यौरसे कतिपयसंस्कारलाभे चतुर्थांशलाभ इति व्यवस्था | इति
दायादनिर्णयः । दत्तकपुत्राणामपि स्वीकार उक्तविधिना काय्यैः । वक्ष्यामि
पुत्रसंग्रहमित्यादिगतपुत्रपदस्य पुमान् पुत्र इत्यादिविवक्षाभावात् इति-
दासपुराणेषु कन्यादत्तकोक्तेश्व पत्नप्रभावे सा रिक्यां लभते दुहितत्वादिति
शिवम् ।
सतां सन्तोषसिद्ध्यर्थमिति दत्तकदीधितिः ।
ष्यकार्य्यनन्तभट्टेन तेन तस्य मुदेऽस्तु सा ॥
इति महामहोपाध्याय श्रीमदनन्तभट्टविरचिता दत्तकदीधितिः सम्पूर्णा ।
[śrutismṛtipurāṇādimīmāṃsānyāyavistaram |
vicāyānantabhaṭṭena kriyate dattadīdhitiḥ ||
tatrādau dattakagrāyāgrāhyatvavivecanam |
ityādi |
tataśca pratigrahītrā upanayanāntasaṃskṛtasyaurasasamānāṃśabhāgitvaṃ dattakasya
tatkartṛkasaka
kasakalatadantasaṃskārarahitasya tu vivāhamātradhanalābho nānyadhana-
lābhaḥ | satyaurase katipayasaṃskāralābhe caturthāṃśalābha iti vyavasthā | iti
dāyādanirṇayaḥ | dattakaputrāṇāmapi svīkāra uktavidhinā kāyyaiḥ | vakṣyāmi
putrasaṃgrahamityādigataputrapadasya pumān putra ityādivivakṣābhāvāt iti-
dāsapurāṇeṣu kanyādattakokteśva patnaprabhāve sā rikyāṃ labhate duhitatvāditi
śivam |
satāṃ santoṣasiddhyarthamiti dattakadīdhitiḥ |
ṣyakāryyanantabhaṭṭena tena tasya mude'stu sā ||
iti mahāmahopādhyāya śrīmadanantabhaṭṭaviracitā dattakadīdhitiḥ sampūrṇā |
] * श्रीरस्तु मयि लेखके ॥
[śrīrastu mayi lekhake ||
]
