Volume 6 (1882)

RY OF CULTURE GOVERNMENT OF NAV OF INDIA SL 101 ६
अथ ज्योतिलकखरूपनिरूपणं । तत्र जिनगेयादिकथनं । चन्द्र श्रादित्य-पर-नचच- [atha jyotilakakharūpanirūpaṇaṃ | tatra jinageyādikathanaṃ | candra śrāditya-para-nacaca-]
प्रकीर्णक ताराभेदात् पञ्चविधज्योतिष्कभेदकथनं । एतत्कथनमुखेन षोड़शीपनि था, - [prakīrṇaka tārābhedāt pañcavidhajyotiṣkabhedakathanaṃ | etatkathanamukhena ṣoḍa़śīpani thā, -]
जम्बूद्वीपः, घातकीखण्डदीपः, पुष्करवरः, वारणिवरः, चीवरः, घृतवर वाद्रवरः, नन्दीश्व- [jambūdvīpaḥ, ghātakīkhaṇḍadīpaḥ, puṣkaravaraḥ, vāraṇivaraḥ, cīvaraḥ, ghṛtavara vādravaraḥ, nandīśva-]
रवरः, चरुणवर, चरणाभासवरः, कुण्डलवरः, शङ्खवरः, रुबरः, भुजगवरः, कुश गवरः, [ravaraḥ, caruṇavara, caraṇābhāsavaraḥ, kuṇḍalavaraḥ, śaṅkhavaraḥ, rubaraḥ, bhujagavaraḥ, kuśa gavaraḥ,]
क्रौञ्चवर येति [krauñcavara yeti ] 1
--
2 धन्यविध षोड़शद्दोपकथनं यथा, -- मनःशिलापः हरितालद्वीपः, सिन्दूरवरः, शाम रः, [dhanyavidha ṣoḍa़śaddopakathanaṃ yathā, -- manaḥśilāpaḥ haritāladvīpaḥ, sindūravaraḥ, śāma raḥ,]
चञ्जनकवरः, हिङ्गुलिकवर, रूप्यवरः, सुवर्णवरः, वज्रवरः, वैदूर्य्यवरः, नागवरः, भूत वर, यक्ष- [cañjanakavaraḥ, hiṅgulikavara, rūpyavaraḥ, suvarṇavaraḥ, vajravaraḥ, vaidūryyavaraḥ, nāgavaraḥ, bhūta vara, yakṣa-]
वरः, देववरः, शहीन्द्रवराः खयम्पूरमणयेति । तच लवणाम्बुधिः, कालोदक म्बुधिखेति कथन- [varaḥ, devavaraḥ, śahīndravarāḥ khayampūramaṇayeti | taca lavaṇāmbudhiḥ, kālodaka mbudhikheti kathana-]
पूयेकं पूर्वोक्तदीपनामभिः प्रत्येकं समुद्रनामकथनञ्च । जम्बुद्दीपादीनां प्रत्येक विस्तारसंस्था [pūyekaṃ pūrvoktadīpanāmabhiḥ pratyekaṃ samudranāmakathanañca | jambuddīpādīnāṃ pratyeka vistārasaṃsthā]
दिकथनं । ष प्रत्येकं रसविशेषकथनं । तत्र लवणसमुद्र, कालेोदकममुद्र, स्वयम्भूरमणस- [dikathanaṃ | ṣa pratyekaṃ rasaviśeṣakathanaṃ | tatra lavaṇasamudra, kāleोdakamamudra, svayambhūramaṇasa-]
मुद्र च जलचर तुः सन्ति नान्यचेतिकथनं । अनुष्य ने वेतविभागस्य कभीग भूमिविभागस्य च [mudra ca jalacara tuḥ santi nānyacetikathanaṃ | anuṣya ne vetavibhāgasya kabhīga bhūmivibhāgasya ca]
पर्यन्तपर्वतद्वयनिरूपणं । ताराां स्थितिस्थमादिनिरूपणं । चन्द्रादीनां स्थितिस्थानादि- [paryantaparvatadvayanirūpaṇaṃ | tārāाṃ sthitisthamādinirūpaṇaṃ | candrādīnāṃ sthitisthānādi-]
निरूपणं । यो वैमानखरूपकथनं । ग्दादीनां व्यासादिनिरूपणं । तेषां किरणप्रमाणनि- [nirūpaṇaṃ | yo vaimānakharūpakathanaṃ | gdādīnāṃ vyāsādinirūpaṇaṃ | teṣāṃ kiraṇapramāṇani-]
रूपणं । चन्द्रादीना विमानवाहका रूपादिकथनं । केषाचिनचचाणां दिग्विभागकथनं । [rūpaṇaṃ | candrādīnā vimānavāhakā rūpādikathanaṃ | keṣācinacacāṇāṃ digvibhāgakathanaṃ |]
चलाचलनचचनिरूपणं । ग्रहाणामवस्थानक्रमकथनं । विश्वाद्यानयनप्रकारकथनं । पूर्वोक्तरज्जु- [calācalanacacanirūpaṇaṃ | grahāṇāmavasthānakramakathanaṃ | viśvādyānayanaprakārakathanaṃ | pūrvoktarajju-]
क्षेत्र प्रमाणादिकथनं । चचसन्दष्टिप्रक्रियाकथनं । ज्योतिर्विम्ब संख्या यानयनादिप्रकारकथनं । [kṣetra pramāṇādikathanaṃ | cacasandaṣṭiprakriyākathanaṃ | jyotirvimba saṃkhyā yānayanādiprakārakathanaṃ |]
चन्द्रस्य परिवारकथनं । चष्टाशीतिग्रहाणां नामानि यथा, -काल-विकाल- लोहित-कनक- [candrasya parivārakathanaṃ | caṣṭāśītigrahāṇāṃ nāmāni yathā, -kāla-vikāla- lohita-kanaka-]
कनकसंस्थान- चन्तरद- दुन्दुभि रत्ननिभ-रूपनिभीसप्रभृतयः । सूय्यचन्द्रयोरन्तरज्ञाने पायकथनं । [kanakasaṃsthāna- cantarada- dundubhi ratnanibha-rūpanibhīsaprabhṛtayaḥ | sūyyacandrayorantarajñāne pāyakathanaṃ |]
नयेोः वीथीनिरूपणादिकं । चन्द्रादीनां परिध्यानयनप्रक्रियाकथनं । दिनराचि हेतुकथनं । [nayeोḥ vīthīnirūpaṇādikaṃ | candrādīnāṃ paridhyānayanaprakriyākathanaṃ | dinarāci hetukathanaṃ |]
नयोः हासष्टदिकारणकथनं । अयनाद्यानयनप्रकारकथनं । सूर्य्यचन्द्रयोः गमनप्रकारकथनं । [nayoḥ hāsaṣṭadikāraṇakathanaṃ | ayanādyānayanaprakārakathanaṃ | sūryyacandrayoḥ gamanaprakārakathanaṃ |]
यस्तोदयानयनप्रकारकथनं । चापानयन प्रक्रियाकथनं । समुद्रचारक्षेत्र निरूपणञ्च । वेदिकाक्षेत्र- [yastodayānayanaprakārakathanaṃ | cāpānayana prakriyākathanaṃ | samudracārakṣetra nirūpaṇañca | vedikākṣetra-]
फलादिकथनं । द्वीपचारकथनं । चन्द्रादिपथ या सप्रमाणादिकथनं । सूतापस्य क्षेत्रविभाग- [phalādikathanaṃ | dvīpacārakathanaṃ | candrādipatha yā sapramāṇādikathanaṃ | sūtāpasya kṣetravibhāga-]
प्रक्रियाकथनं । चन्द्रादित्यग्रहाणां परिविभ्रमणकाला नयनप्रकारकथनं । चन्द्रादित्यायाने चच [prakriyākathanaṃ | candrādityagrahāṇāṃ parivibhramaṇakālā nayanaprakārakathanaṃ | candrādityāyāne caca]
भक्तिकाला नयनप्रकारकथनं । राहोः नक्षत्रभुक्तिनिरूपणं । मलमासप्रकारप्रतिपादनं । दचि- [bhaktikālā nayanaprakārakathanaṃ | rāhoḥ nakṣatrabhuktinirūpaṇaṃ | malamāsaprakārapratipādanaṃ | daci-]
खोत्तरायण प्रारभे नचत्रायणप्रकारकथनं । विषुवे ग्रहनचचादीनामानयनप्रकारकथनं । तारा- [khottarāyaṇa prārabhe nacatrāyaṇaprakārakathanaṃ | viṣuve grahanacacādīnāmānayanaprakārakathanaṃ | tārā-]
शाकाकारविशेषकथनं । कृत्तिकादीनां परिवारताराकथनं । तत्संया तु एकादशोत्तरशताधिक- [śākākāraviśeṣakathanaṃ | kṛttikādīnāṃ parivāratārākathanaṃ | tatsaṃyā tu ekādaśottaraśatādhika-]
सहल [sahala ] (११११ [1111] ) मितिकथनञ्च । [mitikathanañca |]
वथ विमानलोक निरूपणं । तत्र च चयोविंशतिसहित चतुरशीतिलच सप्तनवतिसह संख्या- [vatha vimānaloka nirūpaṇaṃ | tatra ca cayoviṃśatisahita caturaśītilaca saptanavatisaha saṃkhyā-]
मितजिनभवनकथनं । द्वादशकल्पानां नामकथनं । तव नामानि यथा, -सोध ऐशान-सन- [mitajinabhavanakathanaṃ | dvādaśakalpānāṃ nāmakathanaṃ | tava nāmāni yathā, -sodha aiśāna-sana-]
कुमार- माहेन्द्रप्रभृतीनि । कल्पातीतविमान संख्याकथनं । इन्द्रकमंख्याकथनं । चर्चिरर्चिर्मी- [kumāra- māhendraprabhṛtīni | kalpātītavimāna saṃkhyākathanaṃ | indrakamaṃkhyākathanaṃ | carcirarcirmī-]
लिनी-वेरा-वैरोचनाख्यानि चत्वारि विमानानि दिग्गतानि, सोनरूपात स्फटिकायानि चत्वारि [linī-verā-vairocanākhyāni catvāri vimānāni diggatāni, sonarūpāta sphaṭikāyāni catvāri]