Essay name: Notices of Sanskrit Manuscripts

Author: Rajendralala Mitra

These pages represent a detailed description of Sanskrit manuscripts housed in various libraries and collections around the world. Each notice typically includes the physical characteristics, provenance, script, and sometimes even summaries of the content of the Sanskrit manuscripts. The collection helps preserve and make accessible the vast heritage of Indian literary and philosophical traditions contained within these manuscripts.

Volume 9 (1888)

Page:

307 (of 409)


External source: Shodhganga (Repository of Indian theses)


Download the PDF file of the original publication


Warning! Page nr. 307 has not been proofread.

267
समाप्तेयं पदाम्भोजदर्शनाय सतां हि तत् ॥
नानादर्शननैपुणैश्च कथमप्यन्यावतारे हरौ
नानादिग्गजधौरधारणमतेश्वाञ्चल्यमुज्जृम्भते ।
नानादुर्घटवासनाविसदृशं चित्तञ्च भूतं न्नृणां
नानानिर्भरकेलिमोहनघनश्याभाभिरामे कुतः ॥
[samāpteyaṃ padāmbhojadarśanāya satāṃ hi tat ||
nānādarśananaipuṇaiśca kathamapyanyāvatāre harau
nānādiggajadhauradhāraṇamateśvāñcalyamujjṛmbhate |
nānādurghaṭavāsanāvisadṛśaṃ cittañca bhūtaṃ nnṛṇāṃ
nānānirbharakelimohanaghanaśyābhābhirāme kutaḥ ||
]
Colophon. इति समाप्तिः । ( क्वचित् २ लुप्तप्रायः ) ।
विषयः ।
सप्रयोजनप्रतिज्ञाकथनं । जीवस्य ईश्वरांशत्वेन चित्स्वरूपत्वकथनं । भक्तिलक्षणं ।
भक्तिसंस्कारेण अविद्योपाधिनिरासः । ईशलक्षणं । जौवलक्षणं । ब्रह्मवाहमित्यभिमानिनां न
भक्तावधिकारः । ब्रह्मजौवयोर्भेदः । साधूनां सिद्धविग्रहत्वं । न्टरेहस्य संसावार्णवतरणे प्लवत्वकथ-
नादि । [iti samāptiḥ | ( kvacit 2 luptaprāyaḥ ) |
viṣayaḥ |
saprayojanapratijñākathanaṃ | jīvasya īśvarāṃśatvena citsvarūpatvakathanaṃ | bhaktilakṣaṇaṃ |
bhaktisaṃskāreṇa avidyopādhinirāsaḥ | īśalakṣaṇaṃ | jauvalakṣaṇaṃ | brahmavāhamityabhimānināṃ na
bhaktāvadhikāraḥ | brahmajauvayorbhedaḥ | sādhūnāṃ siddhavigrahatvaṃ | nṭarehasya saṃsāvārṇavataraṇe plavatvakatha-
nādi |
]
'तमेव विदित्वा अतिस्मृत्युमेति [tameva viditvā atismṛtyumeti] ' इत्यादौ पुंलिङ्गेन श्रीकृष्ण एव लक्ष्यते इत्यादिकथनं ।
भक्तियोगस्यैव परमपुरुषार्थत्वं । परमपुरुषार्थशब्दनिर्व्वचनं । पुरुषोत्तमनामनिरुक्तिः । श्रतिप्रलयवा-
दिमतनिरासः । भक्तियोगस्य मोक्षसाधनता नास्ति इत्यत्र अाक्षेपपरौहारः ।
[ityādau puṃliṅgena śrīkṛṣṇa eva lakṣyate ityādikathanaṃ |
bhaktiyogasyaiva paramapuruṣārthatvaṃ | paramapuruṣārthaśabdanirvvacanaṃ | puruṣottamanāmaniruktiḥ | śratipralayavā-
dimatanirāsaḥ | bhaktiyogasya mokṣasādhanatā nāsti ityatra aाkṣepaparauhāraḥ |
]
No. 3188
1 अशौच निर्णयः । [aśauca nirṇayaḥ | ] Substance, country-made paper, 152 × 3
inches. Folia, 42. Lines, 6 on a page. Extent, 850 slokas. Character,
Bengali. Date, SK. 1614. Place of deposit, S'ántipura, Kálidása Vidyávágíśa.
Appearance, old. Prose and verse. Correct.
Asaucha-nirnaya. An abstract of the rules regarding impurities
of the person resulting from birth or death in a clan. By Gopála
Nyáyapanchánana Bhattáchárya.
Beginning नत्वा नीलोत्पलश्यामं कृष्णं राजीवलोचनं ।
[natvā nīlotpalaśyāmaṃ kṛṣṇaṃ rājīvalocanaṃ |
]
End.
न्यायपञ्चाननो विद्वान् कुरुतेऽशौचनिर्णयं ॥ इत्यादि ।
शाके शरैर्वह्निशरेन्दुमाने मन्वादिशास्त्राणि विचार्य्य यत्नः ।
धौराः कृतेयं परिपालनीया विभाव्य दोषाः परिभावनौयाः ॥
[nyāyapañcānano vidvān kurute'śaucanirṇayaṃ || ityādi |
śāke śarairvahniśarendumāne manvādiśāstrāṇi vicāryya yatnaḥ |
dhaurāḥ kṛteyaṃ paripālanīyā vibhāvya doṣāḥ paribhāvanauyāḥ ||
]
Colophon. इति श्रीगोपालन्यायपञ्चाननभट्टाचार्य्यकृताशौच निर्णयनामपुस्तिका समा-
प्ता । शकाब्दाः । १६ १४ ॥
विषयः । निर्गुणाशौचनिर्णयः । अङ्गास्पृश्यत्वनिरूपणं । पुत्रकन्याजलने मातुरशौचनिर्णयः ।
बालाद्यशौचनिर्णयः
तत्र क्षत्रियविशोस्तु विशेषकथनं । स्वाशौचनिर्णयः । गर्भस्त्रावाशौचं ।
विदेशस्याशौचनिरूपणं । श्रशौचस्य गुरुत्वादिनिरूपणं । अशौचसङ्करव्यवस्था । असपिण्डाशौचनिरू-
पणं । स्मृत्युविशेषाशौचनिर्णयः । सक्षमरणाशौचनिरूपणं । परपूर्व्वाद्यशौचनिर्णगः । रजस्वलाशौ-
चनिर्णयः । शवानुगमनाद्यशौच निरूपणञ्च । इति ।
[iti śrīgopālanyāyapañcānanabhaṭṭācāryyakṛtāśauca nirṇayanāmapustikā samā-
ptā | śakābdāḥ | 16 14 ||
viṣayaḥ | nirguṇāśaucanirṇayaḥ | aṅgāspṛśyatvanirūpaṇaṃ | putrakanyājalane māturaśaucanirṇayaḥ |
bālādyaśaucanirṇayaḥ
tatra kṣatriyaviśostu viśeṣakathanaṃ | svāśaucanirṇayaḥ | garbhastrāvāśaucaṃ |
videśasyāśaucanirūpaṇaṃ | śraśaucasya gurutvādinirūpaṇaṃ | aśaucasaṅkaravyavasthā | asapiṇḍāśaucanirū-
paṇaṃ | smṛtyuviśeṣāśaucanirṇayaḥ | sakṣamaraṇāśaucanirūpaṇaṃ | parapūrvvādyaśaucanirṇagaḥ | rajasvalāśau-
canirṇayaḥ | śavānugamanādyaśauca nirūpaṇañca | iti |
]
1

Let's grow together!

I humbly request your help to keep doing what I do best: provide the world with unbiased sources, definitions and images. Your donation direclty influences the quality and quantity of knowledge, wisdom and spiritual insight the world is exposed to.

Let's make the world a better place together!

Like what you read? Help to become even better: