Sucindrasthala-mahatmya (critical edition and study)
by Anand Dilip Raj | 2002 | 65,969 words
The essay studies in English the Sucindrasthala-mahatmya which represents a significant Sthalamahatmya from South India detailing the origins and development of the Trimurti temple at Suchindram in Tamil Nadu. The study reveals its legends, customs, and religious practices. It is divided into two parts: Part I includes a study with four chapters di...
Chapter 4 - Cartutha Adhyaya (cartutho'dhyayah)
cartutho'dhyayah | rsaya tungam satyasthalam prapya muniratrirdayaparah | 'yajakam vidhimalokya babhasemarasamsadi | | karaniyammayakinte tvammahanasi padmaja | adya dhanyah krtarthosmi ' bhavatpadabjadarsanat || tvamupasyo'smadadinam bharatisa jagadguro | vedhah mahasatramaham kartummudyuktosmasmyatribhusura || 1 2 llh tadarthamahamadhvaryu tvammunindra varam vrne | evamuktva vaco darbhantraye padadau vidhih || 4 idadibahumantrena karisyamiti tantravit | paryagrahidatrimunih padmajasya mahadhvare | | 5 darbhastadadhvaram kartum namaskrtyendirapatim | brahmanassuddhadivase sumuhurte mahamunih | | 6 rtvigbhistridasaiscakre kratorarambhamuttamam | yadagnihotrahavanim karabhyamajyapuritam || yajnikam - BG mahasatrakuram - BS 236 19
adatte tristadavahinah pradurasinmahakratau | pradaksinarcidevanam sabhayam hutabhugbhrsam || hrtava avirbhurhamavalokya suradayah| ascaryam paramam jagmuh atrimantrasyavaibhavat || evancakara tadyajnamatrirvidhyuktarvatmana || sama dvayasamanena brahmano pratyahammunih | | sanasuya mahibhage svasrame svajanairyute | pativratyamahadharmat paramayuravapa ca || patipadambujadhyanatatparatrisudharmini | caturyuganyanekani dadarsa pralayan bahun || sutah sanandam satyaloke'trirnivicaro mahadhvaram | cakaravidhinadhvayurvisnvadinam sabhantare || tadambujadrsisadyascintamapuh suradayah | 9 10 11 12 13 sthito bhudatriretasmin satyaloke mahasthale || 14 brahmamanat kartum dvadasabdam suduskaram | tasminnatryasrame sthane tadgehinya sthitih katham || 237 15
'alpayusammanusyanamapamrtyuprapiditam | yamasyavasamapannamanityantadvaryudhruvam || tasmadatrimuneh papnyah katham vasatirasrame | ityuktavatsu devesu narado munisattamah | | pratyuvaca harisadin satyaloke munisvarah | 16 17 naradah trunvatatyantamascaryam prthivyam procyate maya | | 18 atripantyaprabhavantat pativratyam mahatapah | pitva pratidinam sadhvi patipadadakam subham || 19 bhuktvatad bhuktasesamannam kalannayati savadhuh | nimisam nimisardha vasobhut kalomahanapi|| tadasramapadasthane maharsiganasamvrte | sanyajasram phaladini parnamuladalani ca | | nanasasyani puspani latanam vividhani ca | pravarsanti mahameghastasyasadhvyastvanugrahat || 3 kalpayusammunusyanamapamrtyupapiditam - A 7 4 kalam tam nayati sma sa 238 20 21 22
tatpativrtyamatulam sakyate kena bhasitum | naradasya vacah srutvavisnavisauvasavadayah || pariksitum sadhvinte cakrurudyogamuttamam | 23 sriharih etanmakhanantaramadvitiyam gamisyati svargamajasya desat || 24 sahasranetrasya bhrsam prakartummahadhvaram so'tri munirvisesat | vayam tam sodhayisyamah tadambujabhuvasivah | | evam vicarya visnavisau tusnimntatraiva tasthatuh | dvadasabdhe mahasatre santrptobhudhdutasanah || alhmam 25 26 adhvaryunamunindrena paredasai stada hutaih | trptassuraganassarvam murtayascasivadayah | | 27 atmarbhuyajamanopi cakrepurnahutintatha | samavapa manobhistam samgatesminmahadhvare | | 28 sambhavayamasa suranasesanadhvaryumatrimunisimhamaggram | svayam ca vanya susamaptayajno harim visesat bhavamabjayonih | | 29 tadana yanmahanindro munimatatrim tapodhanam | trivistape makham kartum gurunadivyacaksusa || 30 5 ur text reads tadarthanmahanindroh suitable rading is tadarthanmahanindroh ( A 7 ) 239
atristatheti gotrarimanusrtya divam yayau | tadajasripatisadyasvamsabhedamstrivistape || sthapayitvendrayajnartham bhuvam prapustrimurtayah | meroruttarapa te kincitkalam sthitastada | | jambudvipe pravarsantam nigrnya varunam bhrsam | atripantya ; pariksartham mudamapuh puratanah || mervadidaksinabdhyantam janbudvipamkhilikrtam | arvasadudakabhavannasitsasyodayastada || svahasvadhavasatkaravedadhyanattaparah | 31 32 allh allh 33 34 hahakaramanuprapya gacchamatvatyacintayan|| 35 tadanasuya sa sadhvi svapativratyadharmatah | patipadodakam suddhamadaya svakare subhe || 36 abhimantrya ca sanandam svasrame vrstirastviti | phalamulannapaniyavati bhavatu kasyapi || 240 37
madasramapradesasya dure dvadasayojanam | evam muktodakam sadhvi visrjya bhuvi sa vadhuh | | 38 tadativrstirutpanna dharasasyavatihyabhut | nanajanascamunayo janbudvipanivasinah || 39 durbhiksapiditah sarvo prapuratyasramam subham | sasramabhyagatanam ca muninam brahmacarinam || 40 yatinamavadhutanam yoginam yajvanam satam | strinam vanasramasthanam balakanam visesatah | | nityantrptipradayasidanasuyatrigehini | bhaksyabhojyadisamyuktaih sadrasairvyanjanadibhih || dhrtaipayorbhidadhimirlehyakhadyasamanvitaih | 41 42 annaissukhosnairanisam sarvesantrptidabhavat || 46 devascamunayah siddhah jambudvipanivasinah | anasuyasramam prapya trpamapurvisesatah | 44 ajendiradhisa girindajesastadasramam prapusthatripatnyah | tejasvarupam parigopya samyagbhutvativrddhah parisodhanartham || 45 241
mandibhutendriya vrddhah ksuttrsnaparipiditah | sarvasvedambudehaste margasramanipiditah | 46 dehyannamanasuye nah paniyamatisitalam | ittham vacam samabhasya prapuratryasramam subham 47 tesamagamanam drstva sanasuya mahatmanam| svayam jyotih svarupanam santosam paramam yayau | 78 nipeturanasuyagre dehityannam trimurtayah | tan samutthapyatarasa svakarabhyammahisuran || vapumsi tesam samlipya karpurairsvandanadibhih | annasaraidhrtaih ksirestebhyah prajnandadau sati || vihayamurccha samprajnam netranyunmilya bhusurah | mandam mandam vinissya vilokyainam trimurtayah || ucustatranasuyam te vacam dinah kathancana | vayam ksudharttah sutaram durbhiksaparipiditah | | tvat prabhavam samakarnya praptasmo'dyatvadasramam | bhiksammasmakamacirad dehi kalyani sadaram || 49 50 51 52 53 242
navakasah prasangasya pranah kanthagata hi nah | tesam vacanamakarnya sanasuyatrikamini || ardhyapadyadikam datva svasramante ninaya tan | tesam sukhosnadivyannam bhaksyabhojyasamanvitam || satrasarvyanjanaiyuktamadarat pradadau vara | krtva bhusuddhimanaghapatrasuddhincakarasa || bhaiksyam nidhayatatpatre sadyoghrtasamanvitam | ombhurbhuvasvamantrena proksyannam suddhavarina | | 54 55 56 57 satyamtvatarnai manuna parisicya svayam vadhuh anna pranetyrca sadhvi svayameva jajapa sa || 48 brahmarupamidanintat brahmabhyonnam mahisurah | nivedayami pibata yuyamadyamrtodakam || 49 evamuktvanasuyatu tesam hastau dadau payah | napabrahmavisnisa haste dhrtvamrtodakam || 60 abravannanasuyantamajavisnumahesvarah | anasuye vayam bhadre napibamomrtodakam || 243 61
visrjyavastram subhage sanandamamrtodakam | dehi nascannakamanam kalaksepanca ma kuru | | tacchrutvatriramani cintaranyam samayayau | pratyuvaca mahidevanatripatni ksamam vacah | | etadrso manobhavo mahatamasti kim bhuvi | bhavadbhiruktam tadvede smrtibhiscavigarhitam || 62 63 64 katham yusyakamucitam mamapi munipungavah | mastuvagidrsi loke garhita vedasalinah | | 65 yuyammamanaveksyasu tusnim kuruta bhojanam | dvija na dadasi yadiprajne vivastannam pativrate || 66 etat karodakam muktva pranamstyaksyamahe vayam | sandeho naiva kartavyastat karma kurumaciram || 67 savicaryocitamdharmantesam rupancakarma ca | ksanat sthiramana bhutva pratyuvaca dvijan sati | | || 68 tathaivaham tu bhavatam dadami vigatammbara | | bhuktimadyamahideva yathestam vah puratanah | | 244 69
ityabhasyanasuya tan pativratyaparayana | patipadodakam panau samadaya tapasvini | | sanandamanasuyatrim smaranti sa'bhyamantrayat| mamasticedatrikrpa yadyaham patidevata | | ete vrddha mahideva sambhavantyati balakah | manovakkayakaranaih pujitascenmahisurah | | atrih paramadharmatmamayaite vrddhabhusurah | sisavah prabhavisyanti dhruvamasmin subhasthale || evamdhyatvatriramani tesam murdhasu tatksanat | patipadodakam suddhamaproksayadanupamam || atyantasisavastepi bhutva ruruduradbhudam | tatah sanandahrdaya visrjyacchadakam patam || divyam dhrtayutam ksiram samkhattesandadau vara | atisaundaryayuktanam sisunam svoruvasinam | sutah atryasramantadrsamatmavidbhiratryadrtam tena tathapiputam | trimurtibalangakaram dharitryam pativrata dharmadamangananam | 7 iti sucindrasthalamahatmye trimurtibalakatvam nama caturthodhyayah | 70 71 72 73 74 75 76 245