Essay name: Bhasa (critical and historical study)
Author: A. D. Pusalker
This book studies Bhasa, the author of thirteen plays ascribed found in the Trivandrum Sanskrit Series. These works largely adhere to the rules of traditional Indian theatrics known as Natya-Shastra.
Page 516 of: Bhasa (critical and historical study)
516 (of 564)
External source: Shodhganga (Repository of Indian theses)
Download the PDF file of the original publication
APPENDIX III. Anthology Verses and Verses Ascribed to Bhasa.. As has already been observed in Chap. IV, Dr. Sarup, Dr. Thomas and Dr. Weller think that some of the following verses might have come from Bhāsa. Such verses have been indicated below. 1. तीक्ष्णं रविस्तपति नीच इवाचिराढ्यः शृङ्गं रुरुस्त्यजति मित्रमिवाकृतज्ञः । तोयं प्रसीदति मुनेरिव चित्तमन्तः कामी दरिद्र इव शोषमुपैति पङ्कः ॥ ( [tīkṣṇaṃ ravistapati nīca ivācirāḍhyaḥ śṛṅgaṃ rurustyajati mitramivākṛtajñaḥ | toyaṃ prasīdati muneriva cittamantaḥ kāmī daridra iva śoṣamupaiti paṅkaḥ || ( ] Sarup ; Thomas ; Weller ) 2. दुःखार्ते मयि दुःखिता भवति या हृष्टे प्रहृष्टा तथा दीने दैन्यमुपैति रोषपरुषे पथ्यं वचो भाषते । कालं वेत्ति कथाः करोति निपुणा मत्संस्तवे रज्यति भार्या मन्त्रिवरः सखा परिजनः सैका बहुत्वं गता ॥ ( [duḥkhārte mayi duḥkhitā bhavati yā hṛṣṭe prahṛṣṭā tathā dīne dainyamupaiti roṣaparuṣe pathyaṃ vaco bhāṣate | kālaṃ vetti kathāḥ karoti nipuṇā matsaṃstave rajyati bhāryā mantrivaraḥ sakhā parijanaḥ saikā bahutvaṃ gatā || ( ] Sarup; Weller ) 3. विरहिवनितावक्त्रौपम्यं बिभर्ति निशापतिर्गलितविभवस्याज्ञेवाद्य द्युतिर्मसृणा रवेः । अभिनववधूरोषस्वादुः करीषतनूनपादसरलजनाश्लेषक्रूर स्तुषारसमीरणः ॥ ( [virahivanitāvaktraupamyaṃ bibharti niśāpatirgalitavibhavasyājñevādya dyutirmasṛṇā raveḥ | abhinavavadhūroṣasvāduḥ karīṣatanūnapādasaralajanāśleṣakrūra stuṣārasamīraṇaḥ || ( ] Sarup; Weller ) 4. बाला च सा विदितपञ्चशरप्रपञ्चा तन्वी च सा स्तनभरोपचिताङ्गयष्टिः । लज्जां समुद्रहति सा सुरतावसाने हा कापि सा किमिव किं कथयामि तस्याः ॥ ( [bālā ca sā viditapañcaśaraprapañcā tanvī ca sā stanabharopacitāṅgayaṣṭiḥ | lajjāṃ samudrahati sā suratāvasāne hā kāpi sā kimiva kiṃ kathayāmi tasyāḥ || ( ] Sarup; Weller ) 5. यदपि विबुधैः सिन्धोरन्तः कथंचिदुपार्जितं तदपि सकलं चारुस्त्रीणां मुखेषु विलोक्यते । सुरसुमनसः श्वासामोदे शशी च कपोलयोरमृतमधरे तिर्यग्भूते विषं च विलोचने ॥ ( [yadapi vibudhaiḥ sindhorantaḥ kathaṃcidupārjitaṃ tadapi sakalaṃ cārustrīṇāṃ mukheṣu vilokyate | surasumanasaḥ śvāsāmode śaśī ca kapolayoramṛtamadhare tiryagbhūte viṣaṃ ca vilocane || ( ] Sarup; Weller ) 6. प्रत्यासन्नविवाहमङ्गलविधौ देवार्चनव्यस्तया दृष्ट्वाग्रे परिणेतुरेव लिखितां गङ्गाधरस्याकृतिम् । उन्मादस्मितरोषलज्जितरसैगौर्या कथंचिञ्चिराद् [pratyāsannavivāhamaṅgalavidhau devārcanavyastayā dṛṣṭvāgre pariṇetureva likhitāṃ gaṅgādharasyākṛtim | unmādasmitaroṣalajjitarasaigauryā kathaṃciñcirād ] 1 वृद्धस्त्रीवचनात् प्रिये विनिहतः पुष्पाञ्जलिः पातु वः ॥
[vṛddhastrīvacanāt priye vinihataḥ puṣpāñjaliḥ pātu vaḥ ||
]