Amarakoshodghatana of Kshirasvamin (study)
by A. Yamuna Devi | 2012 | 77,297 words | ISBN-13: 9788193658048
This page relates ‘Synonyms of Flora (Vanaushadhi-varga)’ of the study on the Amarakoshodghatana of Kshirasvamin (in English) which represents a commentary on the Amarakosha of Amarasimha. These ancient texts belong the Kosha or “lexicography” category of Sanskrit literature which deals with the analysis and meaning of technical words from a variety of subjects, such as cosmology, anatomy, medicine, hygiene. The Amarakosa itself is one of the earliest of such text, dating from the 6th century A.D., while the Amarakoshodghatana is the earliest known commentary on that work.
Appendix III - Synonyms of Flora (Vanauṣadhi-varga)
The Vanauṣadhi varga of the Amarakośa describes more than two hundred flora and its synonyms. Adding to the synonyms Kṣīrasvāmin quotes from medical texts like Dhanvantari Nighaṇṭu (DN), Abhidhānadravyāvalī (AD) and works of Candra, Chandranandana and Indu.
These additional synonyms as given by Kṣīrasvāmin are presented below.
S.No | Amarakośa | Kṣīrasvāmin’s Additions |
1 | bodhi-pippalī (v.20) | keśavāvāsa, calapatra, pavitrakaḥ, maṅgalyaḥ, śyāmalaḥ, bodhisatvaḥ, gajāśanaḥ (DN-V.23) |
2 | kapittha (v.21) | phalasugandhakaḥ, ākṣasyado, cirapākī, kapipriyaḥ (DN - II.102) |
3 | udumbaraḥ (-) | kṣīravṛkṣa, sadāphalaḥ, āpuṣpaphalasambaddhaḥ, śvetavalkalaḥ, hemadugdha, yajñāṅgī (DN -V.86), INDU - sucakṣuḥ, kṛmiphalaḥ, kāñcanaḥ |
4 | kovidāraḥ (-) | kudāraḥ, kuṇḍalī, phulī, tāmrapuṣpaḥ, cāmarikaḥ, mahāyamala pattrakaḥ(DN -I.196) |
5 | saptaparṇaḥ (-) | śaktiparṇaḥ, triparṇaḥ, suparṇakaḥ, saptaccadaḥ, gulpapuṣpaḥ, śālmaliparṇakaḥ, bṛhatvakkaḥ, bṛhacchadaḥ, yugmapatraḥ, saptapatraḥ (DN - III.80) |
6 | āragvadhaḥ | karṇikāraḥ, pramahaḥ, ārogyaśimbī, upaghātaka—(DN -I.221) dīrghaphalaḥ, vyāghātaḥ, karṇī, karṇīvān, śambākaḥ, śveta—(DN -I.219) |
7 | jambīra | gambhīraḥ, vaktraśodhī, śecanaḥ, dantaharṣaṇaḥ - (DN - V.14) |
8 | vakaṇaḥ | śvetapuṣpaḥ, setudrumaḥ, sādhuvṛkṣaḥ, tamālaḥ, mārutāpahaḥ - (DN -V.119) |
9 | punnāgaḥ | puṣpaka, raktakesaraḥ, padmakesaraḥ - (Indu) |
10 | pāribhadraḥ | niyamanaḥ, netā, picumandaḥ, sutiktakaḥ, limbaḥ, sarvatobhadraḥ, prabhadraḥ, pāribhadraḥ - (DN -I.29) |
11 | tiniśaḥ, vañjulaḥ (II.4.v.26) | rathasādhakaḥ, āraṇyaḥ [where vañjulaḥ denotes vetasaḥ, syandanaḥ, āśoruḥ] |
12 | pītana or kapītanaḥ (v.27) | āmlavātakaḥ, śṛṅgī, kapiradāvyaḥ, naḍaḥ, kīraḥ, kapipriyaḥ—(DN -V.12)—where kapītanaḥ denotes āmratakaḥ, plakṣaḥ, śirīṣaḥ—(AD - III.31) |
13 | madhūkaḥ (v.27) | madhusravaḥ, rodrapuṣpaḥ, mādhavaḥ - (DN -V.45) |
14 | madhūlakaḥ (v.28) | gaurikaḥ, śītaphalaḥ, dārī, - (DN -V.48), jalajaḥ, dīrghapatrakaḥ, hrasvapuṣpaḥ, phalasvāduḥ - (DN - V.21) |
15 | ākṣoṭa (v.29) | karparāla, phalasnehaḥ, guhāśāyaḥ, kīreṣṭaḥ, svadumajja, mṛducchadaḥ- (DN -V.60) |
16 | āṅkoṭaḥ (v.29) | āṅkolaḥ, recī, dīrghakīlakaḥ, pītasāraḥ, tāmraphalaḥ, gandhapuṣpaḥ, - (DN -I.258) |
17 | palāśaḥ (v.29) | yajñiyaḥ, raktapuṣpakaḥ, kṣāraśreṣṭhaḥ, brahmavṛkṣaḥ, samiddharaḥ - (Candra) |
18 | vetasaḥ (v.29) | namraḥ, dīrghapatrakaḥ, niculaḥ - (DN -V.116) |
19 | parivyādha or nādeyī (v.30) | gandhapatraḥ, jalaukaḥ, sabhṛtaḥ, suśītaḥ, ghanapuṣpakaḥ, jalajātaḥ, toyakāmaḥ - (DN -V.116), -nādeyī also denotes tarkārī, jalavetasī, bhūmijambū - (AD -III.47) |
20 | sobhāñjanaḥ or mocakaḥ | śvetamarīcaṃ, mukhabhañjaḥ, ātitīkṣṇakaḥ, ghanapallavaḥ, muraṅgī, daṃśanakṣamaḥ, sutīkṣṇaḥ, where mocakaḥ denotes kadalī, śālmalī, saubhāñjanaḥ- (AD -III.15) |
21 | āriṣṭaḥ (v.31) | sumaṅgalyaḥ, kṛṣṇabījaḥ, ārthasādhanaḥ, rakṣābījaḥ, śītaphenaḥ, garmapātanaḥ - (Candra) |
22 | bilvaḥ (v.32) | śalāṭuḥ, hṛdyagandhaḥ, sadāphalaḥ, tryāhaḥ, kaṅkaṭaḥ, pūtimārutaḥ (DN -I.106) |
23 | nyagrodha (v.32) | raktaphalaḥ, śṛṅgī, kundajaḥ, dhruvaḥ, kṣīrī, vaiśravaṇāvāsaḥ, vanaspatiḥ (DN -V.76) |
24 | gālava (v.33ab) | rodhra, śabarakaḥ, cillakaḥ, tilvakaḥ, taraḥ, kālahīnaḥ, cillī (DN -II.175) |
25 | āmraḥ (v.33cd) | saceṣṭaḥ, madirāsakhaḥ, parapuṣṭamahotsavaḥ(DN - V.1) |
26 | kumbha (v.34) | kālaniryāsaḥ, jaṭāyuḥ, naktañcaraḥ, śivaḥ, durgaḥ, mahiṣākṣaḥ, phalaṅkaṣaḥ (DN -III.127) |
27 | śeluḥ (v.35) | vasantakusumaḥ, kurburaṭaḥ, śelukaḥ, bhūtavṛkṣakaḥ, picchilaḥ, śāpitaḥ, āsatbīja, kutsitaḥ, lekhavāṭaḥ, bahuvāra (Indu) |
28 | rājādanaḥ (v.35) | kharaskandhaḥ, bahuvalkalaḥ, āpapaṭaḥ, lastanaḥ, tāpasapriyaḥ it also denotes piyālaḥ, kṣīrikā |
29 | gambhīrī(v.36) | hīrā, kaśmarī, kṛṣṇavṛntikā (DN -I.117) |
30 | karkandhūḥ, badarī, kuvalaṃ (v.37) | snigdhapattrā, rāṣṭravṛddhikarī, kokilaṃ, kulaṃ, kandukaṃ, svāduḥ, kaṭuḥ, siñcatikā, guḍaḥ, ghuṇṭā, - (DN -V.96) kuvalaṃ, nīlābjaṃ, badaraṃ - (AD -II.91) |
31 | svādukaṇṭakaḥ (v.37- 38) | pṛthuphalaḥ, gopakaṇṭhaḥ, kākapādaḥ, kaṅkarī(DN - V.43) |
32 | airāvataḥ (v.38) | tvaksugandhaḥ, mukhapriyaḥ, sudhātakrādivāsanaḥ, airāvatakaḥ (DN -V.20), cambūḥ, surabhipatrā, rājajambū, mahāphalā, kākajambū, meghavarṇā, cediśolyakaḥ-(DN -V.83) |
33 | tindukaḥ (v.38) | nīlasāraḥ, āsimatsaka, kākavarṇaḥ, (DN -V.40) |
34 | golīḍhaḥ (v.40) | mūṣakaḥ, rañjakaḥ, kṣāraśreṣṭhaḥ, golihaḥ (DN - V.132) |
35 | tilakaḥ (v.40) | puruṣaḥ, channapuṣpakaḥ (DN -V.158) |
36 | śrīparṇikā, kaṭphalaḥ (v.41) | somavalkaḥ, mahākumbhī, bhadrā, bhadrāvatī, kumudā, mahākumbhī- (DN -I.73), kaṭphalaṃ, madanaphalaṃ - (AD -II.92) |
37 | tūdaḥ (v.41) | brahmakāṣṭhakam, brahmaniṣṭham, (DN -V.64) |
38 | nīpaḥ (v.41) | paraḥkadambaḥ, prāvṛṣeṇyaḥ, kādambaryaḥ, halipriyaḥ, dhūlikadambaḥ, suvāsaḥ vṛttapuṣpakaḥ (DN - V.105) |
39 | vīravṛkṣaḥ (v.43) | duḥkhaḥ, dahanaḥ, tapanaḥ, āgnikaḥ, vīrataruḥ, bhallī, dhanuḥ - (DN -III.143) |
40 | gardabhāṇḍaḥ (v.43) | śṛṅgī, supārśvaḥ, cārudarśanaḥ, plavakaḥ kamaṇḍalupaṭaḥ, plavaḥ (DN -V.81) |
41 | tintiḍī (v.44) | cukikā, cukrā, sāmlā, śuktā, śuktikā, āśvikā, tintiḍīkaṃ (Candra) |
42 | pītasāraka (v.44) | bījaka, kāmyaḥ, sauriḥ, kṛṣṇalavapiyaḥ, tiṣyapuṣpaḥ, pītasālaḥ, priyasālakaḥ, sugandhinīlaniryāsaḥ, priyakasālaḥ, mahāsarjaḥ | |
43 | sālaḥ (v.44) | sarjakaḥ āśvakarṇaḥ, kaṣāyī, dīrghapatrakaḥ, śūraḥ (DN -V.123) |
44 | nadīsarjaḥ, indradruḥ (v.45) | pārthaḥ, kuṭajo'rjunaḥ, dhanañjayaḥ, śrīphalaḥ, citrayogī, vīraḥ, vīrāntakaḥ, devadāru |
45 | rājādanaḥ(v.46) | rājanyaḥ, kṣīrī, mṛtsūyakaḥ, nṛpaḥ, kapīṣṭaḥ, priyadarśanaḥ (DN -V.91) |
46 | bhūrjaḥ (v.46) | bhṛjaḥ, bahupaṭaḥ, bahutvakkaḥ, mṛducchadaḥ |
47 | picchilā, śālmaliḥ(v.47) | śālmalī, raktapuṣpā, kukka?[0]ṭī, sthirajīvitā, tūlinī, kaṇṭakārī, mocanī (DN -V.127) |
48 | picchā (v.47) | śālmaliveṣṭakaḥ, niryāsaḥ, śālmala, mocasāraḥ, mocarasa, mocaniryāsakaḥ (DN -V.126) |
49 | rocanaḥ, kūṭaśālmaliḥ (v.47) | kuśālmaliḥ, śālmalikaḥ (DN -V.130) |
50 | cirabilvaḥ, karañjakaḥ (v.48) | raktamālaḥ, pūtikaḥ, cirabilvakaḥ |
51 | ṣaḍgranthaḥ (v.49) | udakīryaḥ, hastivāraṇī, āṅgāravallī, śādaḥ, kākaghnī, karabhālikā (DN -V.109) markaṭī, ātmaguptāpāmārgaḥ, vallikarañjaḥ (AD - III.29) |
52 | rohī (v.49) | rocanakaḥ, plīhaghnaḥ, raktapuṣpakaḥ, raktaghnaḥ, rohitaḥ, raktaḥ (Candra) |
53 | gāyatrī, khadiraḥ (v.50) | bālapatraḥ, raktasāraḥ, kaṇṭakī, jihmaśalyaḥ, kṣitikṣamaḥ (DN -I.125) yavāsaḥ (AD -II.64) |
54 | ārimedaḥ, viṭkhadiraḥ (v.50) | parimeda, godhāskandhaḥ, ārimedakaḥ, āhimedaḥ, āhimāraḥ |
55 | kadaraḥ (v.50) | śvetasāraḥ, pathidrumaḥ, somavalkaḥ, khadiraḥ, kaṭphalā, karañjaḥ (AD -II.32) |
56 | eraṇḍaḥ (v.51) | taruṇaḥ, śuklaḥ, citraḥ, āmaṇḍaḥ, dīrghadaṇḍakaḥ, hastikarṇaḥ, vyāghraḥ, vyāghratalaḥ, rubuḥ, hastiparṇaḥ, uttānapatrakaḥ (DN -I.295-96) |
57 | śamī (v.52) | tuṅgā, kleśahantriphalā (DN -V.95) |
58 | piṇḍītakaḥ, maruvakaḥ (v.53) | śalyakaḥ, rākaḥ, piṇḍī, taskaraḥ, karahāṭaḥ, viṣapuṣpakaḥ (DN -I.168) jambhīraḥ, madanaḥ (AD -V.56) |
59 | devadāru, pāribhadraḥ, pītadāru (v.54) | surāhvam, kilimam, snehaviddham, mahādāru, bhadradāru, devakāṣṭhaṃ, bhadrakāṣṭhaṃ, suradāruḥ, indravṛkṣaḥ, āmaradāruḥ (DN -I.76-7) pāribhadraḥ, koliḥ, pārijāta, (AD -III.36) dāruharidrā, pūtikāṣṭhaṃ(AD -III.75) |
60 | pāṭaliḥ (v.55) | kumbhikā, tāmrapuṣpā, āmbuvāsinī, vasantadūtī, kālavṛntikā (DN -I.120) |
61 | priyaṅgu (v.56) | priyavallī, kuñjinī, priyā, vṛkṣā, śyāmā, varṇabhedinī (DN -III.16) |
62 | maṇḍūkaparṇa (v.57) | kaṭambharaḥ, mayūrajaṅghaḥ, priyajīvaḥ, pṛthuśimbiḥ, bhālūkaḥ, śallakaḥ, āphalguvṛntakaḥ, jambukaḥ (DN -I.114-5) |
63 | tiṣyaphalā, āmalakī (v.58) | tiṣyaṃ, āmalakaṃ, jātīphalarasaṃ, śivam, dhātrīphalaṃ, śrīphalaṃ (DN.I.215) |
64 | bibhītakaḥ (v.58) | vasantokṣaḥ, saṃtvartakaḥ, karṣaḥ, āhāryaḥ, āhāryaḥ, bahuvīryaḥ, tumulaḥ (DN -I.322) |
65 | (v.60) | āvyathā, jayā (DN -I.205) |
66 | karṇikāra (v.61) | parivyādha, jalavetasaḥ (AD -II.57) |
67 | panasa (v.61) | mahāsargaḥ |
68 | niculā (v.61) | hijjala |
69 | kakodumbarikā (v.62) | phalgurarājī, phalguvāṭī, phalgunaḥ, phalabhārī, śvitrabheṣajaṃ (DN -V.88) |
70 | picchilā, āguruśiṃśapā (v.63) | mahāśyāmā, kṛṣṇasāraḥ, āguruḥ (DN - V.121) [Kṣīrasvāmin observes that aguru denotes both the incense and the gum śiṃśapa-āgururdhupadravyaṃ śiṃśapāsāraṃ cāhuḥ |?[™]rthe picchilā śālmaliḥ śirāpā ca || (AD -II.19)] |
71 | śirīṣa (v.63) | mṛdupuṣpaḥ, śaṅkhinīphalaḥ, śukataruḥ, śyāmavalkalaḥ, śukapriyaḥ (DN -V.112) |
72 | cāmpeya, gandhaphalī (v.64) | sakumāra, surabhiḥ, śītalaḥ, hemapuṣpaḥ, kāñcanaḥ, ṣaṭpadātithiḥ (DN -V.142), (AD.II.71) |
73 | kesara (v.64) | sīdhugandhaḥ, nadyagandhaḥ, śītalaḥ, śāradaḥ, madhugandhaḥ, gūḍhapuṣpaḥ, śimbī, kesarakaḥ (DN -V.154) |
74 | āśoka, vañjula (v.65) | vicitraḥ, karṇapūrakaḥ (DN -V.159) |
75 | karakaḥ, dāḍimaḥ (v.65) | dālimaḥ, sāraḥ, kuṭṭimaḥ, phalaṣāḍavaḥ, svādvamlau, raktabījaḥ, śukavallabhaḥ (DN - II.51) |
76 | cāmpeya (v.65) | nāgakiñjalkaḥ, kanakaṃ, hema (DN -V.48) |
77 | jayā, (v.66) | āgnimathanaḥ, āraṇikaḥ, āraṇiḥ, tapanaḥ, vahnimanthaḥ, keturjayaḥ, pāvakamanthanaḥ, |
78 | kuṭajaḥ (v.67) | kauṭajaḥ, koṭī, mallikāpuṣpaḥ, indravṛkṣaḥ, vṛkṣakaḥ - (DN -II.11) |
79 | kṛṣṇapākaphalā (v.67) | paṇimardakaḥ, karāmlaḥ (DN -V.102) |
80 | tamālaḥ (v.68) | kālaskandhaḥ, tindukaḥ, śyāmakhadiraḥ (AD - III.63) |
81 | sinduka (v.69) | śvetapuṣpaḥ, sinduvārakaḥ, tilapuṣpaḥ, śītasahaḥ, nīlasindukaḥ (DN -IV.81) |
82 | veṇī (v.69) | vṛttakośa, garāgarī, ākhuviṣahā, devatālī, tāḍakaḥ (DN -I.173) |
83 | mallikā (v.70) | madayantī, pramodayantī, madanīyā, gavākṣī, āṣṭapadī (DN -V.134) |
84 | vanamallikā (v.70) | girimallikā, madayantī, pramodayantī, madanīyā, gavākṣī, āṣṭapadī (DN -V.134) |
85 | śephālikā (v.71) | suvahā, yamaka, nīlamañjarī, (DN -IV.81), suvahā, rāsnā, gandhanākulī (AD -III.50) |
86 | śvetasurasā (v.71) | bālapuṣpā, puṇyagandhā, guṇojjvalā, ācāramoṭā, śikhaṇḍī, śvetayūthikā (DN - V.148) |
87 | hemapuṣpikā (v.72) | suvarṇapuṣpā, hariṇī, pītakā, pītayūthikā, bimbī, duḥsparśā, (AD -III.38) |
88 | ātimuktaḥ(v.72) | suvasantaḥ, vanāśrayaḥ, kāmukaḥ, maṇḍakaḥ, bhramarotsavaḥ (DN -V.153) |
89 | sumanā (v.73) | manojñā, rājaputrī, priyamvadā, hṛdyagandhā, cetikā, tailabhāginī (DN -V.137) |
90 | sahā (v.74) | kuryakaḥ, vallī, ālikulapriyā(Candranandana) mudgaparṇī, balā, taraṇī (AD -III.72) |
91 | āmlānaḥ (v.74) | āvimlānaḥ, āparimlānaḥ, āmlānakaḥ, raktapuṣpaḥ, pītapuṣpaḥ, (DN -I.278) |
92 | bāṇā (v.75) | sahacaraḥ, saireyaḥ, sahācaraḥ, odanapākī (DN -I.278) |
93 | pratihāsa (v.77) | śatakuntaḥ, āśvarohakaḥ, raktapuṣpaḥ, laguḍaḥ, caṇḍātakaḥ, gulmakaḥ, pracaṇḍaḥ, karavīrakaḥ (DN - IV.1-2) |
94 | karīraḥ (v.77) | gūḍhapatram, śākapatram, mṛduphalam, thīkṣṇasāram, tīkṣṇakaṇṭakam, (DN -V.99) |
95 | unmattaḥ(v.78) | dharttūrakaḥ, dhūrttaḥ, devitā, śaṭhaḥ, unmattakaḥ, madanakastūrī, calatalaḥ (DN -IV.7) |
96 | phalapūraḥ (v.79) | kesarī, bījapūrakaḥ, bījakaḥ, kesarāmlaḥ, pūrakaḥ (DN -V.22), rucakam, sauvarcalam, mātuluṅgam, śilā, candanapeṣaṇī, grīvābharaṇakam, (AD -IV.2) |
97 | samīraṇaḥ (v.79-80) | karapatraḥ, phaṇī, marutakaḥ, marut, maricakaḥ (DNIV. 52) |
98 | parṇāsaḥ (v.80) | vakuṇṭhaḥ, kṣudrapatraḥ, ṣaṭpatraḥ, kuṭeraḥ, bilvagandhakaḥ(DN -IV.54) |
99 | udumbaraḥ (v.80) | dahanaḥ, vyālaḥ, pāṭhīnaḥ, dāruṇaḥ, āgnikaḥ, jyotiṣkaḥ, vallarī, pālī, kuṭaḥ, śikhī (DN - II.80) |
100 | ārkaḥ (v.81) | sūryāhvayaḥ, puṣpī, viṭchūraḥ, jambhalaḥ, kṣīraparṇaḥ, bhāskaraḥ, raviḥ, rājārkaḥ, vyarkaḥ, gaṇarūpakaḥ (DN -IV.13-6) |
101 | śivamallī (v.82) | mahāpāśupataḥ, suvrataḥ, śivamallīkā - (DN - IV.19) |
102 | vandā (v.83) | vṛndākaḥ, śekharī, kāmavṛkṣakaḥ, naṭaruhā, kāminī, āṅghriparohaṇī - (DN.IV.97) jīvantikā, guḍūcī, vṛkṣaruhā śākaviśeṣaḥ (AD.III.37) |
103 | vatsādanī (v.83) | āmṛtavallī, chinnā, chinnodbhavā, āmṛtalatā, varā, sevoktā, kuṇḍalī, cakralakṣaṇā, jīvantī, madhuparṇī, tantrikā, devanirmitā - (DN -I.13) viśalyā, lāṅgalī, dantī guḍūcī - (AD -III.57) |
104 | mūrvī, (v.84) | pṛthutvak, svādurasā, snigdhaparṇī - (DN.I.13), snigdhacchadā, rasavāhinī, madhumadī, muraṅgī, dvijamekhalā, ālolanī, yogavahā - (Indu I.229) |
105 | pāṭhā or rasā (v.85) | āmbaṣṭhakī, pāpacelikā, vṛkatikā, vanetiktā, pāpikā, stāpakī, vṛkī - (DN -I.70)where rasā denotes rāsnā, sallakī, pāṭhā -(AD - III.44) |
106 | kaṭuḥ (v.86) | kaṭukā, matsyaśakulā, rohiṇī, caṇḍakahā, rāsnā, kaṭhukarohiṇī, tiktā, āriṣṭā, tiktakarohiṇī- (DN - 37-8) kaṭaṃbharā, kaṭvaṅgaḥ, kaṭukī - (AD - II.80) |
107 | ātmaguptā (v.87) | svayaṃguptā, durālambā, jaṅgaliḥ, durabhigrahā, āvyaṅgā, vṛṣabhī, guptā, śūkaśimbikā, kapiromaphalā - (Indu) |
108 | citrā (v.88) | mūṣikāhvayā, caṇḍā, putraśreṇī, ākhuparṇikā- (DN -I.229), upacitrā, dantī, pṛśniparṇī - (AD -II.60) |
109 | āpāmārgaḥ (II.4.89) | śikharī, pratyakpuṣpī, ādhaḥśayyā, durgrahaḥ, markaṭī, durabhigrahaḥ, patrapuṣpī, śikharaḥ, kūṭaḥ, markaṭapippalī, dhāmārgava, kośātakī - (DN - I.260-61) |
110 | hañjikā (II.4.90) | gardabhaśākaḥ, hañjī, varcaḥ, varvarakaḥ, - (DN -I.68), brāhmī, spṛkkā bhārgī, - (AD - II.27), brāhmaṇī - (Indu) |
111 | mañjiṣṭhā (II.4.91) | kālameṣī, āruṇā, mañjukā, raktayaṣṭiḥ - (DN. I.17) |
112 | yāsaḥ (II.4.92) | yavāsakaḥ, bālapatraḥ, vikaṇṭakaḥ, cīramūlaḥ, dīrghamūlaḥ, marūdbhavaḥ, durālambhā, tāmramūlī, dhanvayavāsakaḥ - (DN -I.22) |
113 | pṛśniparṇī (II.4.93) | śṛgālavinnā, āṅghribalāparṇī, kroṣṭhukapṛcchikā- (DN -I.90) |
114 | nidigdhikā or pracodanī (II.4.94) | kaṇṭakārī, kaṇṭakālikā, dhāvanī, duḥpradharṣiṇī- (DN - I.95) |
115 | bṛhatī (II.4.94) | siṃhyanākrantā, vārtakī, rāṣṭrikā, viśadā, sthūlabhaṇṭākī, mahatī, mahoṭikā - (DN - I.93) |
116 | nīlī (II.4.95) | nīlikāḥ, grāmyā, tūṇī, viśodhanī, śrīphalikā, melā, sāravāhī - (DN.I.232), madhupaguḍūcī, kāśmarī - (AD -III.45) |
117 | āvalgujaḥ (II.4.96) | Where kālameṣīdenotes mañjiṣṭhā, bṛhatī, vākucikā -(AD -III.12) |
118 | kṛṣṇā (II.4.97) | tīkṣṇataṇḍulā, śyāmā (DN -II.73), pippalī, taṇḍulaphalā, vaidehī -(Indu) |
119 | karipippalī (II.4.97) | cavanaṃ, hastipippalī, cavyaṃ (DN -II.76-8) |
120 | palaṅkaṣā (II.4.99) | gokṣuraḥ, bhakṣakaḥ, ṣaḍaṅgaḥ, kṣurakaḥ, gokaṇṭo, kaṇṭī, trikaṭaḥ, trikaḥ, trikaṇṭakaḥ, kaṇṭaphalaḥ, śvadaṃṣṭra, vyādaṃṣṭrakaḥ - (DN.I.102-3) where palaṅkaṣā denotes lākṣā, gokṣura, gugguluḥ - (AD.III.51) |
121 | viśvā (II.4.100) | śuklakandā, bhaṅgurā, śyāmakandā - (DN.I.10) |
122 | kṣīrāvī (II.4.100) | dvitīyā, kṣīrakākolī, kṣīraśuklā, payasvinī, payasyā, kṣīramadhurā, vīrā, kṣīrāvikārikā - (DN.I.102-3) |
123 | śatamūlī (II.4.101) | sahasramūlī, sahasrāvarī, śatavīryā, śatapadī, pīvarī, taṅginī, sahasravīryā, bahupatrikā (DN.I.291) |
124 | āheruḥ (II.4.102) | haridrā, pītikā, piṇḍā, rajanī, rañjanī, niśā, gaurī, varṇavatī, pītā, haritā, varavarṇinī - (DN.I.54) |
125 | vacā (II.4.103) | jaṭilā, ugrā, lomaśā, śvetavacā, madhye ṣaḍgranthā |
126 | vaidyamātṛ (II.4.103) | siṃhaparṇī, vāsaḥ, siṃhikā, siṃhamukhī, bhiṣaṅmātā - (DN.I.23) |
127 | āsphoṭā (II.4.104) | āśvakṣurā, śvetapuṣpā, śvetā, girikarṇikā, kaṭabhī, śvetasārā, śvetākhyā - (DN.IV.84), sārivā, girikarṇikā -(AD.II.33) |
128 | ikṣugandhā (II.4.105) | ikṣuraḥ, kāsaḥ, kokakṣu, vāsekṣukaḥ - (DN.IV.122) |
129 | śāleyaḥ (II.4.105) | miśreyā, talapatrī, tālaparṇī, śālīnaḥ- (DN.II.4) |
130 | sīḍaṇḍaḥ (II.4.106) | sudhā, mahāvṛkṣaḥ, nistriṃśapatrakaḥ, gaṇḍīrā, va?[¿]kaṇṭakaḥ- (DN.I.235) |
131 | vellam (II.4.106) | jantuhantrī, kṛmihā, keśalā, mṛgagāminī - (DN.II.11) |
132 | balā (II.4.107) | bhadraudanī, hṛdyā - (Candranandana) |
133 | ghaṇṭāravā (II.4.107) | bṛhatpuṣpī, śaṇaghaṇṭakaḥ - (DN.I.200) |
134 | mṛdvīkā (II.4.108) | cāruphalā, kṛṣṇā, piyālā, kālameṣikā, guḍā - (DN.V.56) |
135 | śyāmā (II.4.109) | trivṛn, mālavikā, masūravidalā, suṣeṇī, kālameṣī, kākākṣī, kūṭara, bṛṃhiṇī, āmbhasī, vecanī, kaṇṭhavikṣobhaṇī - (DN.I.243-5) |
136 | madhukam (II.4.110) | madhuyaṣṭī, yaṣṭī, madhusravā, yaṣṭīmadhu, - (DN.I.142) |
137 | vidārī (v.110) | vidārikā, svādukandā, śṛgālikā, ṛṣyagandhā, ṛṣyavallī - (DN.I.145), ikṣugandhā, kokilākṣakaḥ - (AD.III.78) |
138 | lāṅgalī (v.111) | jalapippalī, śāradī, matsyādanī, matsyagandhī - (DN.IV.64) |
139 | kharāśvā (v.112) | ājamodā, vastamodā, dīpyaka, vallī, mocā, hastimayūrakaḥ - (DN.II.98) |
140 | gopī (v.112) | phaṇijihvā, āsphoṭā, candanā |
141 | yogyam (v.113) | vṛddhīḥ, sukham, rathāṅgam, maṅgalam, vasu, ṛddhipuṣṭā, yugam, sarvajanapriyā - (DN.I.145) |
142 | kadalī (v.114) | sukumārā, bhānuphalā, kārṣṇī, rasaḥ, niḥsārā,, hastiviṣā - (DN.IV.75) |
143 | nākulī (v.115) | sarpagandhī, bhogīgandhikā, sarpasugandhā, mahāsugandhā, sarpākṣī, viṣamardanī - (DN.IV.103-5) |
144 | vidārigandhā (v.116) | śālaparṇī, saumyā, triparṇī, ātiguhā, dīrghamūlā, pātanī- (DN.I.87-8) |
145 | śṛṅgī (v.117) | dhūrvaha, vīraḥ, mātṛkaḥ, vṛṣabhaḥ, vitānī, kakud, indrākṣaḥ, bandhuraḥ, gopatiḥ - (DN.I.125) |
146 | gaṅgerukī (v.117) | kharagandhanikā, viśvadevā, āriṣṭā, hrasvā, gavedhukā - (DN.I.284) |
147 | dhāmārgavaḥ (v.118) | kośaphalaḥ, rājakośātakī, phalā, karkoṭakī, pītapuṣpā - (DN.I.189) |
148 | lāṅgalikī (v.119) | kālikā, phālinī, viśalyā, garbhapātanī, āgnimukhī, saurī, dīptā, ānantendrapuṣpī - (DN.IV.9) |
149 | kākāṅgī (v.119) | kākanāsā, dhvāṅkṣanāsā, kākatuṇḍaphalā - (DN.IV.38) |
150 | godhāpadī (v.119) | haṃsapadī |
151 | musalī (v.119) | tālaptrī - (AD.II.52) |
152 | ājaśṛṅgī (v.120) | śṛṅgī, karkaṭaśṛṅgī, kuraṅgī, karkaṭā, kulīraśṛṅgī, vakrā, mahāpyeṣā, natāṅgī - (DN.I.85) |
153 | hareṇū (v.121) | rājaputrī, bhasmagarbhā, pāṇḍuphalā, bhasmagandhā, hareṇukā - (DN.III.51) |
154 | pālaṅkī (v.122) | kundurukaḥ, viḍaṅkṣī, tīkṣṇagandhaḥ, pālindaḥ, bhīṣaṇaḥ, balī - (DN.III.131) |
155 | bālam (v.122) | vālakam, vāri, toyam, jalam, va?[¿]m, udīcyam, piṅgam, āvapanam, kacam - (DN.I.47) |
156 | kālānusārī (v.123) | jīrṇam, sthaviram, śilādardru, śilāpuṣpam, śilābhavam - (DN.III.73) śītaśivam, saindhavam (AD.II.18) |
157 | tālaparṇī (v.123) | gandhavatī, gandhāhyā, gandhamālinī, śrutagandhā, kuṭī- (DN.III.67) |
158 | gajabhakṣyā (v.124) | śallakī, hrādā, susravā, āśvamūtrī, maheraṇā - (DN.III.135) |
159 | āgnijvālā (v.125) | dhātukī, tāmrapuṣpī, kuñjarā, madyapāvanī, parvatīyā, vahnipuṣpā, śaddhitā - (DN.VI.90) |
160 | pṛthvīkā (v.125) | pattrelā, bṛhadelā, tridivā, tridivodbhavā, sthūlailā, tvaksugandhā, candrakanyakā - (DN.II.46) |
161 | upakuñcikā (v.126) | sūkṣmailā, drāviḍī, bahulā, elā, kapotavarṇā, candrabālā, niṣkuṭiḥ- (DN.II.44) |
162 | vyādhiḥ (v.126) | kuṣṭhaḥ, rogaḥ, gadaḥ, rujā, vānīrajam, rāmam, kauvīram, pāribhāvyakam - (DN.III.49) |
163 | śaṅkhinī (v.127) | caṇḍā, dhanaharī, caurī, corapuṣpā, taskarī, niśācarī, granthikā - (Candranandana) |
164 | vitunnakaḥ (v.127) | uttamā, tamalantu, pulākinī, āmalakī - (DN.III.84) |
165 | prapauṇḍarīkam (v.128) | cakṣuṣyam, puṇḍarīyakam - (DN.III.92) |
166 | tunnaḥ (v.128) | tunnakaḥ, āpītaḥ, tuṇikaḥkacchakaḥ, nandakaḥ - (DN.III.18) |
167 | rākṣasī (v.128) | corakaḥ, śaṅkitaḥ, kṣemakaḥ, ripuḥ, gaṇahāsaḥ, kohanakaḥ, kitavaḥ, phalakorakaḥ - (DN.III.71) |
168 | vyāḍāyudham (v.129) | nalikā, kapotacaraṇā, śuṣirā, śūnyā, nirmathyā, nartakī, naṭī- (DN.III.43) |
169 | hanuḥ (v.130) | kararuhaḥ, śilpī, karajaḥ, śaphaḥ, kośī, nāgahanuḥ, sahaḥ - (DN.III.58) |
170 | āḍhakī (v.131) | saurāṣṭrī, mṛtāsaṅgaḥ, kāmī, ājitā, tuvarī, stutya, mṛtya, mṛtālakam - (DN.III.105) |
171 | kuṭannaṭam (v.132) | vanyam, sitapuṣpam, jīrṇabudhnakam - (DN.III.55) |
172 | granthiparṇam (v.133) | sthauṇeyakam, vahnicūḍam, śukaguccham, śukacchadam, vikacam, śukabarham, haritam, śīrṇalomakam - (DN.III.69) |
173 | marunmālā (v.133) | mālā, paṅkamuṣṭiḥ, latāguruḥ, devaputrī, śītā, paṅkajamuṣṭikā, sragmārutā, nirmālyā (Indra), sragbrāhmaṇī (DN.III.62) |
174 | tapasvinī (v.134) | kṛṣṇajayā, hiṃsrā, naladā, piśitā, meṣī, kravyādā - (DN.III.45) |
175 | tvakpatram (v.135) | tvacam, varāṅgam, tvak, cocam, śakalam - (DN.II.50) |
176 | karcurakaḥ (v.135) | gandhamūlaḥ, kālyaḥ, vedhamukhyaḥ, durlabhaḥ, citsaṃmatā, kaṭī - (DN.III.94) |
177 | taṇḍulīyaḥ (v.136) | taṇḍulīyakaḥ, svaṭālā, taṇḍurelakaḥ, bhaṇḍīraḥ, taṇḍulībījaḥ, meghanādaḥ - (DN.IV.116) |
178 | ṛkṣagandhā (v.137) | juṅgakaḥ, jīrṇābālakaḥ, āntaḥkoṭakapuṣpā, ājāṅgī, chagalāṇḍī - (DN.IV.127) |
179 | paṭuparṇī (v.138) | kṣīriṇī, kāñcanakṣīrī, karśinī, tiktadugdhā, hemadugdhā - (DN.I.240) |
180 | hāpucchī (v.139) | kṛṣṇavṛntā, ārdramāṣā, siṃhavṛntā, māṣa, māṣā, āśvapucchikā - (DN.I.136) |
181 | tuṇḍikerī (v.139) | bimbī, tuṇḍī, tuṇḍikeraphalā, oṣṭha?[œ]pamaphalā, gohlā, tuṇḍikā - (DN.I.102), biṃbaṃ, karpāsī (AD.II.73) |
182 | babarā (v.140) | ājagandhā, vastragandhā, āgandhikā, pītamayūrakaḥ - (DN.II.100) |
183 | elāparṇī (v.140) | rasyā, śreyasī, rasanī, rasā, sugandhamūlā, virasā, yuktaphalā - (DN.I.270), suvahā, rāsnā, śephālikā, nākulī (AD.III.50) |
184 | cāṅgerī (v.141) | kṣudrāmblīkā loṇikā- (DN.V.36), āmbaṣṭhā pāṭhāmocikā, cukrikāmblikā, bhaṇḍākī (AD.III.41) |
185 | sahasravedhī (v.141) | āmblaḥ, bhīmaḥ, rasāmla, āmblitavetasaḥ, raktasravaḥ, vetasāmblaḥ, śatavedhī, vedhakaḥ- (DN.III.96), āmblavetasaḥ, hiṅgulatā, kastūrī (III.33) |
186 | namaskārī (v.142) | raktapāṭhī, śamīpattrā, āñjalikārikā, gaṇḍakālī, rāsnā, khadirakā - (DN.IV.109) |
187 | jīvantī (v.142) | jīvāvivanā, vardhanī, maṅgalyanāmadheya,, śākaśreṣṭhā, yaśaskarī - (DN.I.140) |
188 | kūrcaśīrṣaḥ (v.143) | śṛṅgakaḥ, sarjaḥ, dīrghāyuḥ, kūrcaśīrṣakaḥ, madhuraḥ, svāduḥ, prāṇādaḥ, cirajīvī - (DN.I.123) |
189 | kirātatiktaḥ (v.143) | haimakāṇḍatiktaḥ, kirātakaḥ, kairātaḥ, rāmasnekaḥ - (DN.I.33) |
190 | saptalā (v.143) | sārā, bindulā, āmalā, baṭuphenā, carmakasā, phenā, dīptā, sanālikā - (DN.I.238) |
191 | vāyasolī (v.144) | kākolī, madhurā, śuklā, kṣīrī, dhvāṅkṣolikā, kāyastha, svādumāṃsī, kālikā, - (DN.I.132), svādurasā, pṛthvīkā, śatāvarī (AD.III.69) |
192 | makūlakaḥ (v.144) | dantī, śīvrā, upacitrā, viśalyā, dhuṇapriyā - (DN.I.253) pratyakśreṇī, dravantī (AD.II.60) |
193 | ājamodā (v.145) | brahmakuśā, kharāśvā, locamarkaṭaḥ, vallīmodā, vastamodā, hastimayūrakaḥ |
194 | pauṣkara (v.146) | puṣkaramūlam, puṣkarajaṭā, dhīraḥ, padmavarṇakam |
195 | āvyathā (v.146) | padmāvatī, gandhamūlā, lakṣmī, śreṣṭhā, supuṣkarā- (DN.IV.91) |
196 | kāmpilyakaḥ | recanī, recakaḥ, rañjanaḥ, lohitāṅgaḥ, karkaśaḥ, raktacūrṇakaḥ - (DN.III.138), karañjaḥ, paṭolakaḥ (Indu) |
197 | prapunnāḍaḥ (v.147) | cakramardaḥ, cakrī, ekarataḥ, dadruharaḥ, meṣākṣa - (Indra) |
198 | palāṇḍuḥī (v.148) | bhavaneṣṭaḥ, mukundaḥ, mukhadūṣakaḥ - (DN.IV.71) |
199 | mahauṣadham (v.148) | rasonaḥ, mlecchakandaḥ, mahākandaḥ, rasākhyaḥ, dīrghapatrakaḥ - (DN.IV.66) |
200 | punarnavā (v.149) | viśākhaḥ, kiṭallaḥ, śilāṭakaḥ, vṛścīvaḥ, kṣudravra?[!]ṣābhū, dīrghapattraḥ, |
201 | vitunnam (v.149) | śitisāraḥ, sūtaputraḥ - (DN.I.155) |
202 | pārāvatāṅghriḥ (v.150) | suvarṇalatā, jyotiṣkā, āgnibhāsā, lava?[{]tkā, durdinā - (DN.I.267), kākajaṅghā, jyotiṣmatī (II.52) |
203 | vārṣikam (v.151) | kṛtatrāṇā, trāyamāṇikā, balabhadrā, baladevā, girisānujam - (DN.I.254) |
204 | mārkavaḥ (v.152) | bhṛṅgarajaḥ, bhṛṅgaḥ, āṅgārakaḥ, ekarajaḥ, bhṛṅgāraḥ, keśarañjanaḥ - (DN.IV.11) |
205 | kākamācī (v.152) | dhvāṅkṣamācī, kākasāhā, bahupuṣpā - (DN.IV.21) |
206 | śatapuṣpā (v.152) | ghoṣāṣāḍhakā, mādhavī, śaphā, śatāhā - (DN.II.1) |
207 | saraṇā (v.153) | prasāraṇī, prasarā, saraṇī, sāraṇī, cāruparṇī, bhadraparṇī, prasārikā - (DN.I.289) |
208 | janī (v.154) | jatukārā, jatukārī, jananī, saṅkarṣā - (DN.IV.88) |
209 | śaṭī (v.154) | ṣaṭī, pṛthupalāśikā, sugandhamūlā, gandhālī, suvratā, vadhū - (DN.I.61) |
210 | kulakam (v.155) | tiktaḥ, paṭukaḥ, karkaśaśchadī, rājīphalaḥ, pāṇḍuphalaḥ, rājimānamṛtāphalā - (DN.I.49) |
211 | kūṣmāṇḍakaḥ (v.156) | kaṭukālābunī, lambā, piṇḍaphalā, kṣatriyadhanaḥ, tiktabījaḥ, mahāphalaḥ - (DN.I.170) |
212 | citrā (v.157) | aindrī, drākṣā, indrervāruvṛṣādanī, gavādanī, kṣudraphalā, vṛṣabhākṣī, gavākṣī - (DN.I.248) |
213 | indravāruṇī (v.157) | mahāphalā, ātmarakṣā, citraphalā, tuvasī, trapuṣī - (DN.I.250) |
214 | dūrvā (v.158) | nīladūrvā, śaṣpam, śādvalam, haritā, śataparvā, śatavallī, āsitālatā - (DN.IV.143) |
215 | golomī (v.159) | śvetadūrvā, śvetagarbhā - (DN.IV.144) |
216 | gaṇḍālī (v.159) | gaṇḍadūrvā, tīvrā, matsyākṣika, vāhlināḍī, kalāpaśca, vāruṇī - (DN.IV.145) |
217 | kuruvinda (v.160) | mustam, āmbudharaḥ, meghaḥ, ghanaḥ, rājakaśerukaḥ, bhadramustaḥ, varāhaḥ, ābdaḥ, gāṅgeyaḥ, kuruvindakaḥ - (DN.I.40) |
218 | naḍaḥ (v.163) | nalaḥ, naṭaḥ, gamanaḥ, ānantakaḥ, śaraḥ- (DN.IV.141) |
219 | balavajā (v.163) | karkaṭak, vaṃś, kāntāraḥ, veṇuniḥ, sṛtaḥ, pauṇḍrakaḥ, rasālaḥ, sukumārakaḥ - (DN.IV.120) |
220 | vīraṇam (v.164) | samagandhikam, raṇapriyam, vīrataram, vīram, vīraṇamūlikā - (DN.III.11) |
221 | ābayam (v.165) | sunālam, layam, laghu, iṣṭakāpathakam, śīghram, dīrghamūlam, jalāśayam - (DN.III.86) |
222 | katṛṇam (v.166) | śakaliḥ, bhūribhūtikam, tatam, dhyānakam, bhūmakam, pauram, mudgalam, devajādhakam - (DN.I.80) |
223 | chatrā (v.167) | rauhiṇaḥ, bhūtiḥ, bhūmikaḥ, kuṭumbakaḥ, mālātṛṇāḥ, āticchatrakaḥ |