Alankara Sastra (English study)
by V. Raghavan | 1942 | 74,891 words
This book studies some concepts of Alankara Sastra, also known as “Lakshana” or “Bhusana”, and refers to the study of poetic and dramaturgical adornments as detailed in ancient Indian texts, particularly those on poetics and dramaturgy. The concept is attributed to various scholars, with significant contributions from Bharata in his work, the Natya...
7. Table of the Lakshanas in the various lists
Anustubh list of Bharata. Those of the Anustubh list found in the Upajati list of Bharata. 1. vibhusanam 45 New Laksanas of the Upajati list, indicating within brackets how Abhinavagupta (AG.) includes in these, those of the Anustubh list which are left out. Bh. contained in Bhoja's list. Sa. contained in Saradatanaya's list. 4. abhimanah ( Bh.) (Sa). 1. bhusanam 2. aksarasanghatah 3. sobha 2. aksarasamhitam 3. sobha 6. 4. udaharanam 5. hetuh 6. samsayah 7. udaharanam 11. hetuh 24. samsayah 7. drstantah 22. drstantah 8. praptih 9. abhiprayah (a- sayah - Bhoja) - 29. Aifa: 8. niruktam 10. nidarsanam 11. niruktam 12. fare: 14. fafa: 13. visesanam 14. gunah tipatah 15. atisayah 10. atisayah 16. tulyatarkah 17. padoscayah 15. padoccayah 18. drstam (distam - Bhoja) 19. upadistam 20. vicarah 21. tadviparyayah 22. bhramsah (sambhramah Sa.) - ( sarupyam or sadrsyam ) protsahanam ( priyam vacanam ) For its definition, see [Gaekwar Oriental Series, Baroda] text; the Kasi text enumerates it, but in its place defines visesanam of the Anustubh recension (Bh.) (Sa.) 9. gunanuvadah ( Bh.) (Sa.) 13. mithyadhyavasayah (vicarah and viparyayah ) 16. akrandah (Bh.) (Sa.) (tulyatarkah ) 18. akhyanam ( Bh. ) ( gunakhyanam Sta) ( prasiddhih ) 19. yacya (Bh.) (Sa.) ( daksinyam ) 20. pratisedhah ( Bh.) (lesah ) 23. nirbhasanam ( Bh.) [also called bhasanam by AG.] ( mala ) 52. asih ( Bh.) (Sa.) (nidarsanam ) 27. kapatam ( Bh. ) ( SA.) Gap in AG.'s text here. (Garhana is included here by AG.)
. ksama (Bh.) (Sa.) (visesanam ) 30. pascattapanam (Bh.) (S/a.) (vicarah ) 31. arthanuvrttih, (Bh.) (S/a.) [also called anuvrttih by AG.] (anunayah ) 32. upapattih ( Bh.) (Sa.) 33. yuktih ( Bh. ) ( SA.) 46 23. anunayah 24. mala 25. daksinyam 26. garhanam 27. arthapattih 28. prasiddhih 29. prccha 21. prccha (upadistam ) 30. sarupyam 12. sarupyam 31. manorathah 17. manorathah ( abhiprayah ) 32. lesah (lekhah Singa.) 33. ksobhah or dosah 34. gunakirtanam 5. gunakirtanam 35. anuniti 35. anuktasiddhih, or siddhih 36. priyam vacanam 21. priyama 36. paridevanam Total common with the Anu stubh list - 17 34. karyam ( Bh. ) ( Sa.) [also called garhanam by others, says AG.] (arthapattih ) (Once more here prasiddhih ) ( ksobhah and anuktasiddhih ) In the 26 th priyam, AG. includes bhramsah New Laksanas of Bhoja. Sa.=contained in Saradatanaya's list. Vis'.-Visvanatha. svaha ( SA.) ( Natyalakara in Vis.) 1. 2. parivadanam ( Sa) May be the correct form of the Paridevana in Bharata's Upajati list. 3. mrsodyamah (udyama ) ( Natyalankara in Vis.) 4. chaloktih Compare Kapata in Bharata's Upajati list. 5. kakuh 6. unmadah 7. parihasah ( utprasanam Natyalarikara in Vis.) 8. vikatthanam .
. yadrcchayogahh 10. vaisamyam . 11. pratijnanam ( pratijnadhyavasayah Natyalaikara in Vis.) 12. pravrttih ( pravarttanam Natyalankara in Vis.) New Laksanas of Saradatanaya. Na. Vis. =Natyalanikara in Visvanatha. 1. nayah ( may be Anunaya of Bharata). 2. abhijnanam . 3. uddesah 4. nitih ( Na. Vis.) 5. arthavisesanam (may be Bharata's visesanam ) ( Na. Vis'.) 6. nivedanam ( Na. Vis.) 7. pariharah 8. asrayah ( Na. Vis.) 9. uktih 10. desah 11. praharsah ( Na. Vis.) New Natyalankaras of Visvanatha, names which are not Laksanas in Bharata's Upajati or Anustubh lists, or in those of Bhoja and Saradatanaya. 1. garvah 2. asamsa 3. visarpah 4. ullekhah 5. uttejanam . 6. sahayyam . 7. utkirtanam Note. In Laksanas, Visvanatha has a new one called samksepah instead of : of the Anustubh list. This is made a Natyalankara. Certain Laksannas of the Anustubh list themselves are made Natyalarkara with a slight change in name, eg. upadistalaksanam and upadesana natyalamkarah