Yuktidipika [sanskrit]
29,048 words | ISBN-10: 8120841751 | ISBN-13: 9788120841758
The Sanskrit edition of the Yuktidipika—a commentary on Samkhyakarika by Ishvarakrishna. The Yuktidipika is famous for being the longest commentary possibly authored by Rajan or Rajana in the 8th century A.D. The text discusses critical points of doctrine and debates them with other schools. Original titles: Yuktidīpikā (युक्तिदीपिका), Īśvarakṛṣṇa Sāṃkhyakārikā (ईश्वरकृष्ण सांख्यकारिका)
Kārikā 36
ete pradīpakalpāḥ parasparavilakṣaṇā guṇaviśeṣāḥ /
kṛtsnaṃ puruṣasyārthaṃ prakāśya buddhau prayacchanti // ISk_36 //
ete ityanena trayamabhisambadhnāti śrotrādīnāmanyatamaṃ mano'haṃkāraśca / pradīpakalpā ityanena prakāśasāmyaṃ karaṇaparvaṇa ācaṣṭe, yathā pradīpaḥ prakāśaka evaṃ karaṇamapi, tadvyāpāre sati viṣayāvirbhāvānupapatteḥ / parasparavilakṣaṇa ityanena vyastavṛttiṃ pūrvoktāmākarṣati / tayā hyeṣāṃ vailakṣaṇyamanumīyate, ālocanasaṃkalpābhimānabhedāt / guṇaviśeṣā ityanena sattvādīnāṃ puruṣavijñānamuddiśya tadbhāvena pariṇāmaṃ khyāpayati / kṛtsnaṃ puruṣasyārthamiti viśeṣāviśeṣalakṣaṇaṃ kāryaṃ āhāryadhāryaprakāśyatayā yathāsambhavaṃ prakāśya svavṛttyanuguṇaṃ kṛtvā viṣayavyāpāreṇānubhūya buddhāvādhatte, atadviṣayatāmāpādayatītyarthaḥ / kadācittu buddhireva bāhyakaraṇasaṃkalpābhimānagṛhītam / sarvathā tvayaṃ śāstrārtho yena vā tena karaṇena viṣayamupāttaṃ buddhiradhyavasyati / tayā cādhyavasāyarūpāpannayā cetanāśaktiranugṛhyate na karaṇāntarasya puruṣeṇa samabandho'sti / tataśca dvāriṇāṃ bahutvāttaddarśanaviśeṣasvātantryasamuccayāntaḥkaraṇapuruṣakartṛtvadoṣāṇāmaprasaṃgaḥ // 36 //