Yoga Vasistha [sanskrit]
223,437 words | ISBN-10: 8171101519
The Sanskrit edition of the Yoga-vasistha including English translation and grammatical analysis. The Yogavasistha is a Hindu spiritual text written by Valmiki (who also authored the Ramayana) dealing with the philosophical topics from the Advaita-vedanta school. Chronologically it precedes the Ramayana.
Chapter XVI
śrīvasiṣṭha uvāca |
atha tatyāhamapataṃ dīpyamānavapuḥ puraḥ |
kiṃcidvikṣobhitasabhaḥ khānnakṣatramivācale || 1 ||
[Analyze grammar]
cukṣobha vāyasāsthānaṃ nīlotpalasaraḥsamam |
matpātamandavātena bhūkampeneva sāgaraḥ || 2 ||
[Analyze grammar]
aśaṅkitamapi prāptaṃ darśanānmāmanantaram |
bhuśuṇḍastu vasiṣṭho'yaṃ prāpta ityavabuddhavān || 3 ||
[Analyze grammar]
patrapuñjātsamuttasthau meghaśāva ivācalāt |
he mune svāgatamiti provāca madhurākṣaram || 4 ||
[Analyze grammar]
saṃkalpamātrajātābhyāṃ karābhyāṃ kusumāñjalim |
mahyamāśu tadaivādānmegho haimamivotkaram || 5 ||
[Analyze grammar]
idamāsanamipyuktvā navaṃ kalpatarucchadam |
upānītavati tyaktabhṛtye vāyasanāyake || 6 ||
[Analyze grammar]
bhuśuṇḍa utthite svīyakalāpakṣeṣu pakṣiṣu |
upaviṣṭaṃ muniṃ dṛṣṭvā svāsanonmukhadṛṣṭiṣu || 7 ||
[Analyze grammar]
samantātkhagavṛndena bhuśuṇḍena samaṃ tataḥ |
tasminkalpalatāpuñje hyupaviṣṭo'hamāsane || 8 ||
[Analyze grammar]
arghyapādyādi saṃpādya bhuśuṇḍastuṣṭamānasaḥ |
māmuvāca mahātejāḥ sauhṛdānmadhurākṣaram || 9 ||
[Analyze grammar]
bhuśuṇḍa uvāca |
aho bhagavatā'smākaṃ prasādo darśitaścirāt |
darśanāmṛtasekena yatsiktāḥ saddrumā vayam || 10 ||
[Analyze grammar]
matpuṇyacirasaṃbhārapreritena tvayādhunā |
mune mānyaikamānyena kutaścāgamanaṃ kṛtam || 11 ||
[Analyze grammar]
kaccidasminmahāmohe ciraṃ viharatastava |
akhaṇḍitaiva samatā sthitā cetasi pāvane || 12 ||
[Analyze grammar]
kimarthamadyāgamanakleśenātmā kadarthitaḥ |
vacanaśravaṇotkānāmājñāṃ no vaktumarhasi || 13 ||
[Analyze grammar]
tvatpādadarśanādeva sarvaṃ jñātaṃ mayā mune |
tvadāgamanapuṇyena vayamāyojitāstvayā || 14 ||
[Analyze grammar]
ciraṃjīvitacarcābhirvayaṃ vaḥ smṛtimāgatāḥ |
tenedamāspadaṃ pādaistvaṃ pavitritavānayam || 15 ||
[Analyze grammar]
jñātatvadāgamo'pyevaṃ tvāṃ pṛcchāmīha yanmune |
bhavadvākyāmṛtāsvādavāñchitaṃ pravijṛmbhate || 16 ||
[Analyze grammar]
ityuktavānasau pakṣī bhuśuṇḍaścirajīvitaḥ |
trikālāmalasaṃvedī tatra proktamidaṃ mayā || 17 ||
[Analyze grammar]
śrīvasiṣṭha uvāca |
vihaṃgama mahārāja satyametattvayocyate |
draṣṭumabhyāgato'smyadya tvāmeva cirajīvitam || 18 ||
[Analyze grammar]
āśītalāntaḥkaraṇo diṣṭyā kuśalavānasi |
patito'si na buddhātmā bhīṣaṇāṃ bhavavāgurām || 19 ||
[Analyze grammar]
tadetaṃ saṃśayaṃ chindhi bhagavanmama satyataḥ |
kasminkule bhavāñjāto jñātajñeyaḥ kathaṃ bhavān || 20 ||
[Analyze grammar]
kiyadāyuśca te sādho vṛttaṃ smarasi kiṃca vā |
kenāyaṃ vā nivāsaste nirdiṣṭo dīrghadarśinaḥ || 21 ||
[Analyze grammar]
bhuśuṇḍa uvāca |
yatpṛcchasi mune sarvaṃ tadidaṃ varṇayāmyaham |
anudvegitayā yatnātkathā śrāvyā mahātmanā || 22 ||
[Analyze grammar]
yuṣmadvidhāstribhuvanaprabhupūjyarūpā ākarṇayanti yamudāradhiyo mahāntaḥ |
tenāśubhaṃ prakathitena vināśameti meghāspadena vibhavena yathārkatāpaḥ || 23 ||
[Analyze grammar]
Other editions:
Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Yoga Vasistha Chapter XVI
Yoga Vasistha English (four volumes)
by Vihari-Lala Mitra (1891)
Yoga Vasistha Maha Ramayana (Gujarati)
by Sahitya Sangam, Allahabad (0)
[યોગ વસિષ્ઠએ] 9788192776460.
Buy now!
Vasishtha Rama Samvadam (Telugu)
by Ramakrishna Math, Hyderabad (2019)
Set of 4 Volumes; 9789383972142.
Buy now!
The Yogavasistha (Hindi translation)
by Khemraj Shrikrishnadass (2009)
Set of 2 Volumes; Khemraj Edition.
Buy now!