Yoga Vasistha [sanskrit]
223,437 words | ISBN-10: 8171101519
The Sanskrit edition of the Yoga-vasistha including English translation and grammatical analysis. The Yogavasistha is a Hindu spiritual text written by Valmiki (who also authored the Ramayana) dealing with the philosophical topics from the Advaita-vedanta school. Chronologically it precedes the Ramayana.
Chapter XXVII
śrīvasiṣṭha uvāca |
surāsurasabhājyeṣṭhe tasminbhṛgusute gate |
manasā cintayāmāsa balirbuddhimatāṃ varaḥ || 1 ||
[Analyze grammar]
yuktamuktaṃ bhagavatā cidevedaṃ jagattrayam |
cidahaṃ cidime lokāścidāśāścidiyaṃ kriyā || 2 ||
[Analyze grammar]
sabāhyābhyantaraṃ sarvaṃ cideva paramārthataḥ |
asti cidvyatirekeṇa neha kiṃcana kutracit || 3 ||
[Analyze grammar]
ayamāditya ityarko na citā yadi cetyate |
tadarkatamasorbhedaḥ ka ihevopalabhyate || 4 ||
[Analyze grammar]
iyaṃ bhūriti bhūreṣā citā yadi na cetyate |
bhūmeḥ kiṃ nāma bhūmitvaṃ tadbhavye bhavyatāṃ gatam || 5 ||
[Analyze grammar]
imā diśo diśa iti cetyante na citā yadi |
tatkiṃ nāma diśāṃ diktvaṃ śailānāṃ cāpi kādritā || 6 ||
[Analyze grammar]
idaṃ jagajjagaditi citā yadi na cetyate |
tatkiṃ jagattvaṃ jagato nabhastvaṃ nabhaso'tha kim || 7 ||
[Analyze grammar]
kāyo'yaṃ parvatākāraścitā yadi na cetyate |
tatkiṃ nāma śarīratvaṃ śarīrasya śarīriṇām || 8 ||
[Analyze grammar]
cidindriyāṇi citkāyaścinmanaścittadeṣaṇā |
cidantaścidbahiścitkhaṃ cidbhāvāścidbhavasthitiḥ || 9 ||
[Analyze grammar]
citaivainamahaṃ sarvaṃ sparśanaiṣaṇapūrvakam |
karomi mātrāsaṃsparśaṃ śarīreṇa na kiṃcana || 10 ||
[Analyze grammar]
kimanena śarīreṇa kāṣṭhaloṣṭasamena me |
aśeṣajagadekātmā cidahaṃ cetanātmakaḥ || 11 ||
[Analyze grammar]
ahaṃ cidambare bhānāvahaṃ cidbhūtapañjare |
surāsureṣu cidahaṃ sthāvareṣu careṣu ca || 12 ||
[Analyze grammar]
cidastīha dvitīyā hi kalpanaiva na vidyate |
dvitvasyāsaṃbhavālloke kaḥ śatruḥ kaśca vā suhṛt || 13 ||
[Analyze grammar]
balināmnaḥ śarīrasya cchinne śirasi bhāsure |
citaḥ kiṃ tadbhavecchinnaṃ sarvalokāvapūraṇāt || 14 ||
[Analyze grammar]
citā saṃcetito dveṣo dveṣo bhavati nānyathā |
tasmāddveṣādayaḥ sarve bhāvābhāvāścidātmakāḥ || 15 ||
[Analyze grammar]
na cito vyatirekeṇa pravicāryāpi kiṃcana |
āsādyate kila sphārādasmāttribhuvanodarāt || 16 ||
[Analyze grammar]
na dveṣo'sti na rāgo'sti na mano nāsya vṛttayaḥ |
cinmātrasyātiśuddhasya vikalpakalanā kutaḥ || 17 ||
[Analyze grammar]
cidahaṃ sarvago vyāpī nityānandamayātmakaḥ |
vikalpakalanātīto dvitīyāṃśavivarjitaḥ || 18 ||
[Analyze grammar]
citaściditi yannāma nirnāmāyā na nāma tat |
śabdātmikaiṣā cicchaktiḥ parisphurati sarvagā || 19 ||
[Analyze grammar]
dṛśyadarśananirmuktakevalāmalarūpavān |
nityodito nirābhāso draṣṭāsmi parameśvaraḥ || 20 ||
[Analyze grammar]
kalpanāvikalākāraḥ kālakāntakalāmayaḥ |
ābhāsamātramudito nityābhāsavivarjitaḥ || 21 ||
[Analyze grammar]
bhārūpaikasvarūpe'sminsvarūpeṇa jayāmyaham |
cetyarañjanariktāya vimuktāya mahātmane || 22 ||
[Analyze grammar]
pratyakcetanarūpāya svarūpāya namo'stu te |
citaye cetyamuktāya yuktyā yuktāya yogyayā || 23 ||
[Analyze grammar]
sarvāvabhāsadīpāya mahyameva namo'stu te |
cetyanirmuktacidrūpaṃ viṣvagviśvāvapūrakam || 24 ||
[Analyze grammar]
saṃśāntasarvasaṃvedyaṃ saccinmātramahaṃ mahat |
ākāśavadananto'hamapyaṇoraṇurātataḥ || 25 ||
[Analyze grammar]
nāsādayanti māmetāḥ sukhaduḥkhadaśā dṛśaḥ |
saṃvedanamasaṃvedyamacetyaṃ cetanaṃ tatam || 26 ||
[Analyze grammar]
na śaktā māṃ paricchettuṃ bhāvābhāvā jagadgatāḥ |
atha caite jagadbhāvāḥ paricchindantu māmimam || 27 ||
[Analyze grammar]
yathābhimatamevaite matto na vyatirekiṇaḥ |
yadi svabhāvabhūtena vastunā vastu nīyate || 28 ||
[Analyze grammar]
hriyate dīyate vāpi tatkiṃ kasya kila kṣatam |
sarvadā sarvamevāhaṃ sarvakṛtsarvasaṃgataḥ || 29 ||
[Analyze grammar]
cetyamasmyahamevaitanna kiṃcidapi coditam |
kiṃ saṃkalpavikalpābhyāṃ citaṃ cidiyamekikā || 30 ||
[Analyze grammar]
saṃkṣobhayāmyahaṃ tāvacchāmyāmyātmani pāvane |
iti saṃcintayanneva baliḥ paramakovidaḥ || 31 ||
[Analyze grammar]
oṃkārādardhamātrārthaṃ bhāvayanmaunamāsthitaḥ |
saṃśāntasarvasaṃkalpaḥ praśāntakalanāgaṇaḥ || 32 ||
[Analyze grammar]
niḥśaṅkamapi dūrāstacetyacintakacintanaḥ |
dhyātṛdhyeyadhyānahīno nirmalaḥ śāntavāsanaḥ || 33 ||
[Analyze grammar]
babhūvāvātadīpābho baliḥ prāptamahāpadaḥ |
upaśāntamanāstatra ratnavātāyane baliḥ |
avasadbahukālaṃ sa samutkīrṇa ivopale || 34 ||
[Analyze grammar]
praśamitaiṣaṇayā paripūrṇayā mananadoṣadaśojjhitayaitayā |
balirarājata nirmalasattayā vighanamacchatayeva śarannabhaḥ || 35 ||
[Analyze grammar]
Other editions:
Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Yoga Vasistha Chapter XXVII
Yoga Vasistha English (four volumes)
by Vihari-Lala Mitra (1891)
Yoga Vasistha Maha Ramayana (Gujarati)
by Sahitya Sangam, Allahabad (0)
[યોગ વસિષ્ઠએ] 9788192776460.
Buy now!
Vasishtha Rama Samvadam (Telugu)
by Ramakrishna Math, Hyderabad (2019)
Set of 4 Volumes; 9789383972142.
Buy now!
The Yogavasistha (Hindi translation)
by Khemraj Shrikrishnadass (2009)
Set of 2 Volumes; Khemraj Edition.
Buy now!