Yoga Vasistha [sanskrit]
223,437 words | ISBN-10: 8171101519
The Sanskrit edition of the Yoga-vasistha including English translation and grammatical analysis. The Yogavasistha is a Hindu spiritual text written by Valmiki (who also authored the Ramayana) dealing with the philosophical topics from the Advaita-vedanta school. Chronologically it precedes the Ramayana.
Chapter III
śrīvālmīkiruvāca |
tasyaivaṃprāyayā tatra tatayodāracintayā |
sā vyatīyāya rajanī padmasyevārkakāṅkṣiṇaḥ || 1 ||
[Analyze grammar]
kiṃcittamaḥkaḍārāsu kiṃcidapyaruṇāsu ca |
nabhoviralatārāsu dikṣu saṃmārjitāsviva || 2 ||
[Analyze grammar]
prabhātatūryaghoṣeṇa samamindusamānanaḥ |
uttasthau rāghavaḥ śrīmānpadmaḥ padmakarādiva || 3 ||
[Analyze grammar]
prātaḥsnānavidhiṃ kṛtvā saṃpādya bhrātṛbhiḥ punaḥ |
prahitālpaparīvāro vasiṣṭhasadanaṃ yayau || 4 ||
[Analyze grammar]
samādhisaṃsthamekānte munimātmaparāyaṇam |
dūra evānanāmāsau rāmo vinatakandharaḥ || 5 ||
[Analyze grammar]
taṃ praṇamyāṅgaṇe tasthustasmiṃste vinayānvitāḥ |
yāvattamaḥ samālūnaṃ vyaktaṃ diṅmukhamaṇḍalam || 6 ||
[Analyze grammar]
rājāno rājaputrāśca ṛṣayo brāhmaṇāstataḥ |
āyayuḥ sadanaṃ maunaṃ brahmalokamivāmarāḥ || 7 ||
[Analyze grammar]
tadvasiṣṭhasya sadanaṃ babhūva janasaṃkulam |
hastyaśvarathasaṃbādhaṃ pārthivācāraśobhanam || 8 ||
[Analyze grammar]
kṣaṇādvasiṣṭho bhagavānvirarāma samādhitaḥ |
ācāreṇopacāreṇa jagrāha praṇataṃ janam || 9 ||
[Analyze grammar]
tathānuyāto munibhirviśvāmitrānvito muniḥ |
āruroha rathaṃ śrīmānsahasābjamivābjajaḥ || 10 ||
[Analyze grammar]
yayau gṛhaṃ dāśarathaṃ sainyena mahatā vṛtaḥ |
brahmeva śakranagaraṃ samastasuramālitaḥ || 11 ||
[Analyze grammar]
viveśāvanatāṃ tatra ramyāṃ dāśarathīṃ sabhām |
haṃsayūthānuvalito rājahaṃsa ivābjinīm || 12 ||
[Analyze grammar]
trīṇi tatra padānyāśu tadā daśaratho nṛpaḥ |
nirjagāma mahāvīraḥ siṃhāsanasamutthitaḥ || 13 ||
[Analyze grammar]
viviśustatra te sarve nṛpā daśarathādayaḥ |
vasiṣṭhādyāśca munayo ṛṣayo brāhmaṇāstathā || 14 ||
[Analyze grammar]
mantriṇaśca sumantrādyāḥ saumyādyāśca vipaścitaḥ |
rājaputrāśca rāmādyā mantriputrāḥ śubhādayaḥ || 15 ||
[Analyze grammar]
amātyādyāḥ prakṛtayaḥ suhotrādyāśca nāgarāḥ |
mālavādyāstathā bhṛtyāḥ paurādyāścaiva mālinaḥ || 16 ||
[Analyze grammar]
atha teṣūpaviṣṭeṣu sveṣu sveṣvāsaneṣu ca |
sarveṣvevopaviṣṭeṣu vasiṣṭhonmukhadṛṣṭiṣu || 17 ||
[Analyze grammar]
sabhākalakale śānte maunasaṃstheṣu bandiṣu |
vṛttāsu sthitivārtāsu saumye tasminsabhāntare || 18 ||
[Analyze grammar]
sphuratpavanamālāsu viśatsvambhojakoṭarāt |
parāgeṣu viloleṣu muktādāmasu cañcalam || 19 ||
[Analyze grammar]
bṛhatkusumadolābhyaḥ prasṛtābhyaḥ samaṃtataḥ |
vāti māṃsalamāmodamādāya madhurānile || 20 ||
[Analyze grammar]
vātāyaneṣu mṛduṣu kusumākīrṇabhūmiṣu |
paryaṅkeṣūpaviṣṭāsu paśyantīṣu puraṃdhriṣu || 21 ||
[Analyze grammar]
jālāgatārkakaralolavilocanāsu ratnaprabhānikarapiṅgalakomalāsu |
saṃtyaktacāpalalavaṃ capalāsu tāsu maunasthitāsu sitacāmaradhāriṇīṣu || 22 ||
[Analyze grammar]
muktāphalapratiphalapratimārkaraśmirāgodarāsvajirabhūmiṣu puṣpakaugham |
nāsādayatyabhinavātapabimbabuddhyā bhrānte bhramatyalikule nabhasīva meghe || 23 ||
[Analyze grammar]
puṇyairvasiṣṭhavadanaprasṛtaṃ śrutaṃ yattatsaṃtatiprasṛtavismayamāryaloke |
satsaṃgame mṛdupadākṣaramugdhavākyamanyonyamīpsitamanalpaguṇābhirāmam || 24 ||
[Analyze grammar]
digbhyaḥ purācca gaganācca vanācca siddhavidyādharāryamunivipragaṇe vasiṣṭham |
maunapraprāṇamabhitaḥ praviśatyaśabdaṃ sopāṃśu gauravavatā saha jātavākye || 25 ||
[Analyze grammar]
unnidrakokanadakomalakośakṛṣṭamagnālijālamakarandasuvarṇarāgaiḥ |
āpiṅgale maruti vāti vilolaghaṇṭāṭāṃkāragītavinipītaniśāntagīte || 26 ||
[Analyze grammar]
agurutagaradhūme candanāmodamiśre sarasakusumadāmoddāmagandhāṅkitābhre |
sarati sati vitānāmbhoruhāmodaleśaiścalakusumarajoṅke śabdavijñātabhṛṅgam || 27 ||
[Analyze grammar]
Other editions:
Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Yoga Vasistha Chapter III
Yoga Vasistha English (four volumes)
by Vihari-Lala Mitra (1891)
Yoga Vasistha Maha Ramayana (Gujarati)
by Sahitya Sangam, Allahabad (0)
[યોગ વસિષ્ઠએ] 9788192776460.
Buy now!
Vasishtha Rama Samvadam (Telugu)
by Ramakrishna Math, Hyderabad (2019)
Set of 4 Volumes; 9789383972142.
Buy now!
The Yogavasistha (Hindi translation)
by Khemraj Shrikrishnadass (2009)
Set of 2 Volumes; Khemraj Edition.
Buy now!