Yoga Vasistha [sanskrit]
223,437 words | ISBN-10: 8171101519
The Sanskrit edition of the Yoga-vasistha including English translation and grammatical analysis. The Yogavasistha is a Hindu spiritual text written by Valmiki (who also authored the Ramayana) dealing with the philosophical topics from the Advaita-vedanta school. Chronologically it precedes the Ramayana.
Chapter CIII
śrīvasiṣṭha uvāca |
parasmādutthitaṃ cetastatkallola ivārṇavāt |
sphāratāmetya bhuvanaṃ tanotīdamitastataḥ || 1 ||
[Analyze grammar]
hrasvaṃ dīrghaṃ karotyāśu dīrghaṃ nayati kharvatām |
svatāṃ nayatyanyadalaṃ svaṃ tathaivānyatāmapi || 2 ||
[Analyze grammar]
prādeśamātramapi yadvastubhāvanayaiva tat |
svayaṃ saṃpannayevāśu karotyadrīndrabhāsuram || 3 ||
[Analyze grammar]
labdhapratiṣṭhaṃ paramātpadādullasitaṃ manaḥ |
nimeṣeṇaiva saṃsārānkaroti na karoti ca || 4 ||
[Analyze grammar]
yadidaṃ dṛśyate kiṃcijjagatsthāsnu cariṣṇu ca |
sarvaṃ sarvaprakārāḍhyaṃ cittādetadupāgatam || 5 ||
[Analyze grammar]
deśakālakriyādravyaśaktiparyākulīkṛtam |
bhāvādbhāvāntaraṃ yāti lolatvānnaṭavanmanaḥ || 6 ||
[Analyze grammar]
sadasattāṃ nayatyāśu sattāṃ vā sannayatyalam |
tādṛśānyeva cādatte sukhaduḥkhāni bhāvitam || 7 ||
[Analyze grammar]
yadāptaṃ svayamādatte yathaiva cañcalaṃ manaḥ |
hastapādādisaṃghātastadā prayatate tathā || 8 ||
[Analyze grammar]
tataḥ saiva kriyā cittasamāhitaphalāphalam |
kṣaṇātprayacchati latā kālasikteva tādṛśam || 9 ||
[Analyze grammar]
citrāṃ krīḍanakaśreṇīṃ yathā paṅkādgṛhe śiśuḥ |
karotyevaṃ mano rāma vikalpaṃ kurute jagat || 10 ||
[Analyze grammar]
manaḥsarvajanakrīḍānṛjambālalaveṣvataḥ |
kimetaddhi padārtheṣu rūḍhaṃ jagati kalpyate || 11 ||
[Analyze grammar]
karotyṛtukaraḥ kālo yathā rūpānyathā taroḥ |
cittamevaṃ padārthānāmeṣāmevānyatāmiva || 12 ||
[Analyze grammar]
manorathe tathā svapne saṃkalpakalanāsu ca |
goṣpadaṃ yojanavyūhaḥ svāsu līlāsu cetasaḥ || 13 ||
[Analyze grammar]
kalpaṃ kṣaṇīkarotyantaḥ kṣaṇaṃ nayati kalpatām |
manastadāyattamato deśakālakramaṃ viduḥ || 14 ||
[Analyze grammar]
tīvramandatvasaṃvegādbahutvālpatvabhedataḥ |
vilambanena ca ciraṃ natu śaktimaśaktitaḥ || 15 ||
[Analyze grammar]
vyāmohasaṃbhramānarthadeśakālagamāgamāḥ |
cetasaḥ prabhavantyete pādapādiva pallavāḥ || 16 ||
[Analyze grammar]
jalameva yathāmbhodhirauṣṇyameva yathānalaḥ |
tathā vividhasaṃrambhaḥ saṃsāraścittameva vā || 17 ||
[Analyze grammar]
sakartṛkarmakaraṇaṃ yadidaṃ cetyamāgatam |
draṣṭṛdarśanadṛśyāḍhyaṃ tatsarvaṃ cittameva ca || 18 ||
[Analyze grammar]
cittaṃ jaganti bhuvanāni vanāntarāṇi saṃlakṣyate svayamupāgatamātmabhedaiḥ |
keyūramaulikaṭakaiśca lasatsvarūpaṃ tyaktvaiva kāñcanadhiyeva janena hema || 19 ||
[Analyze grammar]
Other editions:
Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Yoga Vasistha Chapter CIII
Yoga Vasistha English (four volumes)
by Vihari-Lala Mitra (1891)
Yoga Vasistha Maha Ramayana (Gujarati)
by Sahitya Sangam, Allahabad (0)
[યોગ વસિષ્ઠએ] 9788192776460.
Buy now!
Vasishtha Rama Samvadam (Telugu)
by Ramakrishna Math, Hyderabad (2019)
Set of 4 Volumes; 9789383972142.
Buy now!
The Yogavasistha (Hindi translation)
by Khemraj Shrikrishnadass (2009)
Set of 2 Volumes; Khemraj Edition.
Buy now!