Shiva Purana [sanskrit]

223,192 words | ISBN-10: 8171101519

The Shiva-purana Book 3 Chapter 32 (Sanskrit text), including grammatical analysis, glossary and relevant print editions. The Shivapurana is a one of the eighteen Major Puranas detailing religious worship of Shiva, also known as Shaivism. The book contains 24,000 verses although it is said to be an abridged form and originally consisted of 100,000 verses.

[English text for this chapter is available]

śṛṇu tāta pravakṣyāmi śivasya paramātmanaḥ |
sureśvarāvatāraste dhaumyāgraja hitāvaham || 1 ||
[Analyze grammar]

vyāghrapādasuto dhīmānupamanyussatāmpriyaḥ |
janmāntareṇa saṃsiddhaḥ prāpto munikumāratām || 2 ||
[Analyze grammar]

uvāsa mātulagṛhe sa mātrā śiśure va hi |
upamanyurvyāghrapādissyāddaridraśca daivataḥ || 3 ||
[Analyze grammar]

kadācitkṣīramatyalpampītavānmātulāśrame |
yayāce mātaramprītyā bahuśo dugdha lālasaḥ || 4 ||
[Analyze grammar]

tacchrutvā putravacanaṃ tanmātā ca tapasvinī |
sāṃtaḥ praviśyātha tadā śubhopāyamarīracat || 5 ||
[Analyze grammar]

uñchavṛttyarjitānbījānpiṣṭvāloḍya jalena tān |
upalālya sutantasmai sā dadau kṛtrimampayaḥ || 6 ||
[Analyze grammar]

pītvā ca kṛtrimaṃ dugdhaṃ mātrā dattaṃ sa bālakaḥ |
naitatkṣīramiti prāha mātaraṃ cārudatpunaḥ || 7 ||
[Analyze grammar]

śrutvā sutasya ruditaṃ prāha sā duḥkhitā sutama |
saṃmārjya netre putrasya karābhyāṃ kamalākṛtiḥ || 8 ||
[Analyze grammar]

mātovāca||kṣīramatra kuto'smākaṃ vane nivasatāṃ sadā |
prasādena vinā śambhoḥ payaḥ prāptirbhavennahi || 9 ||
[Analyze grammar]

pūrvajanmani yatkṛtyaṃ śivamu ddiśya he suta |
tadeva labhyate nūnannātra kāryā vicāraṇā |
iti mātṛvacaśśrunvā vyāghrapādissa bālakaḥ || 10 ||
[Analyze grammar]

pratyuvāca viśokātmā mātaraṃ mātṛvatsalaḥ || 11 ||
[Analyze grammar]

śokenālamimaṃ mātaḥ śaṃbhuryadyasti śaṅkaraḥ |
tyaja śokaṃ mahābhāge sarvaṃ bhadrambhaviṣyati || 12 ||
[Analyze grammar]

śṛṇu mātarvaco me'yamahādevo'sti cetkvacit |
cirādvā hyacirādvāpi kṣīrodaṃ sādhayāmyaham || 13 ||
[Analyze grammar]

nandīśvara uvāca |
ityuktvā sa śiśuḥ prītyā śivaṃ me'stvityudīryya ca |
visṛjya tāṃ supraṇamya tapaḥ karttuṃ pracakrame || 14 ||
[Analyze grammar]

himavatparvatagataḥ vāyubhakṣassamāhitaḥ |
aṣṭeṣṭakābhiḥ prāsādaṃ kṛtvā liṃgaṃ ca mṛnmayam || 15 ||
[Analyze grammar]

tatrāvāhya śivaṃ sāmbaṃ bhaktyā pañcākṣareṇa ha |
patrapuṣpādibhirvanyaissamānarca śiśuḥ sa vai || 16 ||
[Analyze grammar]

dhyātvā śivaṃ ca taṃ sāmbaṃ japanpañcākṣarammanum |
samabhyarcya ciraṃ kālaṃ cacāra paramantapaḥ || 17 ||
[Analyze grammar]

tapasā tasya bālasya hyupamanyormahātmanaḥ |
carācaraṃ ca bhuvanaṃ pradīpitamabhūnmune || 18 ||
[Analyze grammar]

etasminnantare śaṃbhurviṣṇvādyaiḥ prārthitaḥ prabhuḥ |
parīkṣituṃ ca tadbhaktiṃ śakrarūpo'bhavattadā || 19 ||
[Analyze grammar]

śivā śacīsvarūpābhūdgaṇāḥ sarve'bhavansurāḥ |
airāvatagajo nandī sarvameva ca tanmayam || 20 ||
[Analyze grammar]

tataḥ sāmbaḥ śivaḥ śakrasvarūpassagaṇo drutam |
jagāmānugrahaṃ kartumupamanyostadāśramam |
parīkṣituṃ ca tadbhaktiṃ śakrarūpadharo haraḥ |
prāha gaṃbhīrayā vācā bālakantaṃ munīśvara || 22 ||
[Analyze grammar]

sureśvara uvāca |
tuṣṭo'smi te varaṃ brūhi tapasānena suvrata |
dadāmi cecchitānkāmānsarvānnātrāsti saṃśayaḥ || 23 ||
[Analyze grammar]

evamuktaḥ sa vai tena śakrarūpeṇa śambhunā |
varayāmi śive bhaktimityuvāca kṛtāñjali || 24 ||
[Analyze grammar]

tanniśamya hariḥ prāha māṃ na jānāsi lekhapam |
trailokyādhipatiṃ śakraṃ sarvadevanamaskṛtam || 25 ||
[Analyze grammar]

madbhakto bhava viprarṣe māmevārcaya sarvadā |
dadāmi sarvaṃ bhadrante tyaja rudraṃ ca nirguṇam || 26 ||
[Analyze grammar]

rudreṇa nirguṇenālaṃ kinte kāryaṃ bhaviṣyati |
devajātibahirbhūto yaḥ piśācatvamāgataḥ || 27 ||
[Analyze grammar]

nandīśvara uvāca |
tacchrutvā sa muneḥ putro japanpañcākṣarammanum |
manyamāno dharmavighnamprāha taṃ kartumāgatam || 28 ||
[Analyze grammar]

upamanyuruvāca |
tvayaivaṃ kathitaṃ sarvaṃ bhavanindā ratena vaiḥ |
prasaṃgāddevadevasya nirguṇatvaṃ piśācatā || 29 ||
[Analyze grammar]

tvaṃ na jānāsi vai rudraṃ sarvadeveśvareśvaram |
brahmaviṣṇumaheśānāṃ janakamprakṛteḥ param || 30 ||
[Analyze grammar]

sadasadvyaktamavyaktaṃ yamāhurbrahmavādinaḥ |
nityamekamanekaṃ ca varaṃ tasmādvṛṇomyaham || 31 ||
[Analyze grammar]

hetuvādavinirmuktaṃ sāṃkhyayogārthadamparam |
yamuśanti hi tattvajñā varantasmādvṛṇomyaham || 32 ||
[Analyze grammar]

nāsti śambhoḥ parantattvaṃ sarvakāraṇakāraṇāt |
brahmaviṣṇvādi devānāṃ śreṣṭhādgaṇaparādvibhoḥ || 33 ||
[Analyze grammar]

nāhaṃ vṛṇe varaṃ tvatto na viṣṇorbrahmaṇo'pi vā |
nānyasmādamarādvāpi śaṅkaro varado'stu me || 34 ||
[Analyze grammar]

bahunātra kimuktena vacmi tattvaṃ mataṃ svakam |
na prārthaye paśupateranyaṃ devādikaṃ sphuṭam || 35 ||
[Analyze grammar]

madbhāvaṃ śṛṇu gotrāre mayādyānumitantvidam |
bhavāntare kṛtaṃ pāpaṃ śrutā nindā bhavasya cet || 36 ||
[Analyze grammar]

śrutvā nindāmbhavasyātha tatkṣaṇādeva saṃtyajet |
svadehaṃ tannihatyāśu śivalokaṃ sa gacchati || 37 ||
[Analyze grammar]

āstāṃ tāvanmameccheyaṃ kṣīramprati surādhama |
nihatya tvāṃ śivāstreṇa tyajāmyetatkalevaram || 38 ||
[Analyze grammar]

nandīśvara uvāca |
evamuktvopamanyustaṃ martuṃ vyavasitaḥ svayam |
kṣīre vācchāmapi tyaktvā nihantuṃ śakramudyataḥ || 39 ||
[Analyze grammar]

bhasmādāya tadādhārādaghostrābhimantritam |
visṛjya śakramuddiśya nanāda sa munistadā || 40 ||
[Analyze grammar]

smṛtvā sveṣṭapadadvandvaṃ svadehaṃ dagdhumudyataḥ |
āgneyīṃ dhāraṇāṃ bibhradupamanyuravasthitaḥ || 41 ||
[Analyze grammar]

evaṃ vyavasite vipre bhagavāñchakrarūpavān |
vārayāmāsa saumyena dhāraṇāntasya yoginaḥ || 42 ||
[Analyze grammar]

tadvisṛṣṭamaghorāstraṃ nandīśvaraniyo gataḥ |
jagṛhe manyataḥ kṣiptaṃ nandī śaṃkaravallabham || 43 ||
[Analyze grammar]

svarūpameva bhagavānāsthāya parameśvaraḥ |
darśayāmāsa viprāya bālendu kṛtaśekharam || 44 ||
[Analyze grammar]

kṣīrārṇavasahasrṃ ca dadhyādevararṇavantathā |
bhakṣyabhojyārṇavantasmai darśayāmāsa sa prabhuḥ || 45 ||
[Analyze grammar]

evaṃ sa dadṛśe śambhudevyā sārddhaṃ vṛṣopari |
gaṇeśvaraistriśūlādyairdivyāstrairapi saṃvṛtaḥ || 46 ||
[Analyze grammar]

divi dundubhayo nedu puṣpavṛṣṭiḥ papāta ha |
viṣṇubrahmendrapramukhairdevaiśchannā diśo daśa || 47 ||
[Analyze grammar]

athopamanyurānandasamudrormibhirāvṛtaḥ |
papāta daṇḍavadbhūmau bhaktinamreṇa cetasā || 48 ||
[Analyze grammar]

etasminsamaye tatra sasmito bhagavānbhavaḥ |
ehyehīti samāhūya mūrdhnyāghrāya dadau varān || 49 ||
[Analyze grammar]

śiva uvāca |
vatsopamanyo tuṣṭo'smi tvadācaraṇato varāt |
dṛḍhabhakto'si viprarṣe mayā jijñāsito'dhunā || 50 ||
[Analyze grammar]

bhakṣyabhogānyathākāmaṃ bāndhavairbhuṃkṣva sarvadā |
sukhī bhava sadā duḥkhanirmukto bhaktimānmama || 91 ||
[Analyze grammar]

upamanyo mahābhāga tavāmbaiṣā hi pārvatī |
mayā putrīkṛto hyadya kumāratvaṃ sanātanam || 52 ||
[Analyze grammar]

dugdhadadhyājyamadhunāmarṇavāśca sahasraśaḥ |
bhakṣyabhojyādivastūnāmarṇavāścākhilā stathā || 53 ||
[Analyze grammar]

tubhyaṃ dattā mayā prītyā tvaṃ gṛhṇīṣva mahāmune |
amaratvantathā dakṣa gāṇapatyaṃ ca śāśvatam || 54 ||
[Analyze grammar]

pitāhante mahādevo mātā te jagadambikā |
varānvaraya suprītyā manobhilaṣitānparān || 55 ||
[Analyze grammar]

ajaraścāmaraścaiva bhava tvaṃ duḥkhavarjita |
yaśasvī varatejasvī dittvajñānī mahāprabhuḥ || 56 ||
[Analyze grammar]

atha śambhuḥ prasannātmā smṛtvā tasya tapo mahat |
punardaśa varāndivyānmunaye hayūpamanyave || 57 ||
[Analyze grammar]

vrataṃ pāśupataṃ jñānaṃ vratayogaṃ ca tattvataḥ |
dadau tasmai pravaktṛtvaṃ pāṭavaṃ ca nijaṃ padamṃ || 58 ||
[Analyze grammar]

evandattvā mahādevaḥ karābhyāmupagṛhya tam |
mūrdhnyāghrāya sutaste'yamiti devyai nyavedayat || 59 ||
[Analyze grammar]

devī ca śṛṇvatī prītyā mūrdhnideśe karāmbujam |
vinyasya pradadau tasmai kumārapadamakṣayam || 60 ||
[Analyze grammar]

kṣīrābdhimapi sākāraṃ kṣīrasvādukarodadhiḥ |
upāsthāya dadau tasmai piṇḍībhūtamanaśvaram || 61 ||
[Analyze grammar]

yogaiśvaryyaṃ sadā tuṣṭambrahmavidyāmanaśvarām |
samṛddhiṃ paramāntasmai dadau santuṣṭamānasaḥ || 62 ||
[Analyze grammar]

so'pi labdhvā varāndivyānkumāratvaṃ ca sarvadā |
tasmācchivācca tasyāśca śivāyā mudito'bhavat || 63 ||
[Analyze grammar]

tataḥ prasannacetaskaḥ supraṇamya kṛtāñjaliḥ |
yayāce sa varaṃ prītyā devadevānmahe śvarāt || 64 ||
[Analyze grammar]

upamanyuruvāca |
prasīda devadeveśa prasīda parameśvara |
svabhaktindehi paramāṃ divyāmavyabhicāriṇīm || 65 ||
[Analyze grammar]

śraddhāndehi mahādeva svasaṃbandhiṣu me sadā |
svadāsyaṃ paramaṃ snehaṃ svasānnidhyaṃ ca sarvadā || 66 ||
[Analyze grammar]

nandīśvara uvāca |
evamuktvā prasannātmā harṣagadgadayā girā |
tuṣṭāva sa mahādevamupamanyurdvijottamaḥ || 67 ||
[Analyze grammar]

evamuktaśśivastena sarveṣāṃ śṛṇvatāmprabhuḥ |
pratyuvāca prasannātmopamanyuṃ sakaleśvaraḥ || 68 ||
[Analyze grammar]

śiva uvāca |
vatsopamanyo dhanyastvaṃ mama bhakto viśeṣataḥ |
sarvandattammayā te hi yadvṛ kttambhavatānagha || 69 ||
[Analyze grammar]

ajaraścāmaraśca tvaṃ sarvadā duḥkhavarjita |
sarvapūjyo nirvikārī bhaktānāmpravaro bhava || 70 ||
[Analyze grammar]

akṣayā bāndhavāścaiva kulaṃ gotraṃ ca te sadā |
bhaviṣyati dvijaśreṣṭha mayi bhaktiśca śāśvatī || 71 ||
[Analyze grammar]

sānnidhyaṃ cāśraye nityaṃ kariṣyāmi mune tava |
tiṣṭha vatsa yathā kāmaṃ notkaṇṭhāṃ ca kariṣyasi || 72 ||
[Analyze grammar]

nandīśvara uvāca |
evamuktvā sa bhagavāṃstasmai dattvā varānvarān |
sāṃbaśca sagaṇassadyastatraivāntardadhe prabhuḥ || 73 ||
[Analyze grammar]

upamanyuḥ prasannātmā prāpya śambhorvarānvarān |
jagāma jananīsthānaṃ mātre sarvama varṇayat || 74 ||
[Analyze grammar]

tacchrutvā tasya jananī mahāharṣamavāpa sā |
sarvapūjvo'bhavatso'pi sukhaṃ prāpādhikaṃ sadā || 75 ||
[Analyze grammar]

itthante varṇitastāta śivasya paramātmanaḥ |
sureśvarāvatāro hi sarvadā sukhadaḥ satām || 76 ||
[Analyze grammar]

idamākhyānamanaghaṃ sarvakāmaphalapradam |
svargyaṃ yaśasyamāyuṣyaṃ bhuktimuktipradaṃ satām || 77 ||
[Analyze grammar]

ya etacchṛṇuyādbhaktyā śrāvayedvā samāhitaḥ |
iha sarvasukhaṃ bhuktvā so'nte śivagatiṃ labhet || 78 ||
[Analyze grammar]

Other editions:

Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Shiva Purana Chapter 32

Cover of edition (2020)

Shri Shiva Maha Purana - Moolmatram
by Gita Press, Gorakhpur (2020)

[Mulamatra] Sanskrit Text Only

Buy now!
Cover of edition (2019)

The Siva Purana (Three Volumes)
by Shanti Lal Nagar (2019)

An Exhaustive Introduction, Sanskrit Text, English Translation with Photographs of Archaeological Evidence

Buy now!
Cover of edition (2019)

Shri Shiva Purana (Set of 2 Volumes)
by Gita Press, Gorakhpur (2019)

Sanskrit Text with Hindi Translation

Buy now!
Cover of Gujarati edition

Shiva Purana (Gujarati)
by Hanuman Prasad Poddar (2013)

[સંક્ષિપ્ત શિવપુરાણ] — Published by Gita Press, Gorakhpur (9788129301840)

Buy now!
Cover of edition (0)

Shiva Purana in Kannada
by Vandana Book House, Bangalore (0)

[ಶಿವಪುರಾಣ] Set of 9 Volumes

Buy now!
Cover of edition (2004)

Shiva Purana (Malayalam)
by Swami Advaitanandapuri (2004)

[ശിവ പുരണ] published by Aarshasri Publications & Co.

Buy now!
Cover of edition (2019)

Shiva Purana (Telugu)
by Hanuman Prasad Poddar (2019)

[శ్రీ శివమఃపురాణము] or [శ్రీ శివ మహా పురాణం]; Published by Gita Press, Gorakhpur.

Buy now!
Cover of Bengali edition

Shiva Purana (Bengali)
by Navabharat Publishers, Kolkata (0)

[শিব পুরান]

Buy now!
Cover of edition (2016)

Shiva Purana (Tamil)
by Gita Press, Gorakhpur (2016)

[ஸ்ரீசிவ மகாபுராணம்]

Buy now!
Like what you read? Consider supporting this website: