Samarangana-sutradhara [sanskrit]
61,230 words | ISBN-10: 8171103022
The Sanskrit edition of the Samarangana Sutradhara including grammatical analysis. The Samarangana Sutradhara is an encyclopedic work on classical Indian architecture (Vastu Shastra). Alternative titles: Samaranganasutradhara, Samarāṅgaṇa Sūtradhāra (समराङ्गण सूत्रधार), Samarāṅgaṇasūtradhāra (समराङ्गणसूत्रधार).
Chapter 47: vedī-lakṣaṇa
samarāṅgaṇasūtradhāra adhyāyasūcī |
atha vedīlakṣaṇaṃ nāma saptacatvāriṃśo'dhyāyaḥ |
vedyaścatasro vijñeyā yā purā brahmaṇoditāḥ |
vayaṃ tāḥ saṃpravakṣyāmo nāmasaṃsthānamānataḥ || 1 ||
[Analyze grammar]
prathamā caturaśrā syātsabhadrā ca dvitīyakā |
tṛtīyā śrīdharī nāma caturthī padminī smṛtā || 2 ||
[Analyze grammar]
yajñakāle tathodvāhe devatāsthāpaneṣu ca |
nīrājaneṣu sarveṣu vahnihome ca nityaśaḥ || 3 ||
[Analyze grammar]
nṛpābhiṣecane caiva śakradhvajaniveśane |
nṛpayogyā bhavantyetā varṇānāmanupūrvaśaḥ || 4 ||
[Analyze grammar]
caturaśrā tu yā vedi navahastā samantataḥ |
aṣṭahastā pramāṇena sarvabhadrā prakīrtitā || 5 ||
[Analyze grammar]
śrīdharī sapta vijñeyā hastān mānena vedikā |
ṣaḍḍhastā caiva śāstrajñairnalinīha vidhīyate || 6 ||
[Analyze grammar]
caturaśrā tu kartavyā caturaśrā samantataḥ |
bhadrai stu sarvatobhadrā bhūṣaṇīyā caturdiśam || 7 ||
[Analyze grammar]
śrīdharī cāpi vijñeyā koṇaviṃśatisaṃyutā |
nalinīti ca vijñeyā padmasaṃsthānadhāriṇī || 8 ||
[Analyze grammar]
kartavyāḥ svasvavistārāducchrayeṇa tribhāgikāḥ |
kuryānmantravatībhistā iṣṭakābhistu cāyatāḥ || 9 ||
[Analyze grammar]
caturaśrā yajñakāle vivāhe śrīdharī smṛtā |
devatāsthāpane vedīṃ sarvabhadrāṃ niveśayet || 10 ||
[Analyze grammar]
nīrājane sāgnikārye tathā rājābhiṣecane |
vedī padmāvatī yā ca tathā śakradhvajocchraye || 11 ||
[Analyze grammar]
caturmukhā tu kartavyā sopānaiśca caturdiśam |
pratīhārasamāyuktā cārdhacandro paśobhitā || 12 ||
[Analyze grammar]
catuḥstambhasamāyuktā catuṣkumbhavirājitā |
kāñcanai rājataistāmrairmṛnmayaiḥ kalaśaistathā || 13 ||
[Analyze grammar]
koṇe koṇe tu vinyastairvalguvānarabhūṣitaiḥ |
stambhapramāṇaṃ vedīnāṃ kāryaṃ chādyavaśena ca || 14 ||
[Analyze grammar]
ekena dvitribhirvāpi cchādyaiḥ sāmalasārikaiḥ |
stambhamūlāni cābhyajya guḍena madhusarpiṣā || 15 ||
[Analyze grammar]
paramānnena vābhyajya tānvinyasyedyathātatham |
devatāḥ pūjayitvā tu brāhmaṇānsvasti vācayet || 16 ||
[Analyze grammar]
caturvidhamitīritaṃ yadiha vedikālakṣaṇaṃ |
samagramapi vartate manasi yasya tacchilpinaḥ |
sa yāti bhuvi pūjyatāmavanibhokturāpnoti ca |
śriyaṃ sthapatisaṃsadi sphurati cāsya śubhraṃ yaśaḥ || 17 ||
[Analyze grammar]
Other editions:
Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Chapter 47: vedī-lakṣaṇa
Samarangana Sutradhara of Bhojadeva
by Sudarshan Kumar Sharma (2007)
An Ancient Treatise on Architecture (In Two Volumes); With An Introduction, Sanskrit Text, Verse by Verse English Translation and Notes.
Buy now!
Samrangana Sutradhara: Treatise of Housing Architecture, Machines, Inconography and Dance
by Maharajdhiraj Shri Bhoj Dev (2011)
Sanskrit text with Hindi Transalation; Set of two volumes.
Buy now!