Samarangana-sutradhara [sanskrit]
61,230 words | ISBN-10: 8171103022
The Sanskrit edition of the Samarangana Sutradhara including grammatical analysis. The Samarangana Sutradhara is an encyclopedic work on classical Indian architecture (Vastu Shastra). Alternative titles: Samaranganasutradhara, Samarāṅgaṇa Sūtradhāra (समराङ्गण सूत्रधार), Samarāṅgaṇasūtradhāra (समराङ्गणसूत्रधार).
Chapter 36: balidānavidhi
samarāṅgaṇasūtradhāra adhyāyasūcī |
atha balidānavidhirnāma ṣaṭtriṃśo'dhyāyaḥ |
idānīmabhidhāsyāmo balirūpavidheḥ kramam |
yena yenārcitā devāstuṣyanti samaheśvarāḥ || 1 ||
[Analyze grammar]
maṇḍalaṃ vāstuno madhye gomayena prakalpayet |
kalaśaṃ tatra vinyasyet saprasūnaṃ sakāñcanam || 2 ||
[Analyze grammar]
vāstudevāstataḥ kalpyā yathāsthānaniyogataḥ |
sadhupervividhairmālyairarghyaṃ paścānnivedayet || 3 ||
[Analyze grammar]
arcayedviśvakarmāṇaṃ mālyairdhūpairvilepanaiḥ |
bhakṣaiḥ phalairbahuvidhaiḥ pūjayetsusamāhitaḥ || 4 ||
[Analyze grammar]
ājyena payasā dadhnā pūjayecchikhinaṃ punaḥ |
śāligodhūmamudgrādyairdhānyaiḥ parjjanyamarcayet || 5 ||
[Analyze grammar]
jayantaṃ pūjayedāmradrā kṣākharjūrikādibhiḥ |
mālatīmallikābhiśca pūjayettridaśādhipam || 6 ||
[Analyze grammar]
puṣpai raktaistathā dhūpai raktacandanalepanaiḥ |
tataḥ sūryaṃ jagannāthaṃ pūjayellokacakṣuṣam || 7 ||
[Analyze grammar]
jambīrairbījapūraiśca nāraṅgaiḥ pītakaiḥ phalaiḥ |
pūjayetsatyanāmānaṃ devaṃ tena sa tuṣyati || 8 ||
[Analyze grammar]
matsyamāṃsaiśca tuṣyanti sarve rakṣaḥpurogamāḥ |
sitaiḥ phalairnārikelairbhṛśaśca parituṣyati || 9 ||
[Analyze grammar]
gandhadhūpaprayogaiśca nabhonāmānamarcayet |
puṣpaiḥ sugandhibhiḥ śuklairmārutaḥ parituṣyati || 10 ||
[Analyze grammar]
kṛsaraṃ madhusaṃyuktaṃ pūṣṇe bhaktyā nivedayet |
vitathaṃ tu śubhairanyairmadyamāṃsavivarjitaiḥ || 11 ||
[Analyze grammar]
pūjitastuṣṭimāyāti vivasvāṃśca mahāmuniḥ |
puṣpaiḥ sapuṣpakaistuṣṭimavāpnoti gṛhakṣataḥ || 12 ||
[Analyze grammar]
matsyamāṃsayutairbhavyairyamatuṣṭiḥ sadā bhavet |
punnāgāgarudhūpena gandharvānarcayedbudhaḥ || 13 ||
[Analyze grammar]
mṛgamāṃsayutairbhakṣairbhṛṅgarājaṃ ca tarpayet |
rājajambūphalairbilvairdevamabhyarcayenmṛgam || 14 ||
[Analyze grammar]
pāyasairmadhusaṃyuktairmāṃsairbhaktaiśca śobhanaiḥ |
karpūrasurabhidra vyagarbhaiḥ saṃpūjayetpitṝn || 15 ||
[Analyze grammar]
sapuṣpairmodakairlājaiḥ palalaiśca vimiśritaiḥ |
dauvārikaṃ prayatnena pūjayedvighnakārakam || 16 ||
[Analyze grammar]
apūrvaiḥ śobhanairgandhairdhūpairmālyairanuttamaiḥ |
puṣpaiḥ kaṇṭakajātīnāṃ sugrīvaṃ pūjayetsadā || 17 ||
[Analyze grammar]
sapuṣpairlāpakairbhakṣyairdadhiyuktānnapāyasaiḥ |
arcayatpuṣpadantaṃ tu yaśovīryānvitaṃ suram || 18 ||
[Analyze grammar]
māṃsaiśca sūkarādīnāṃ vainateyaṃ sadārcayet |
varuṇaṃ ca mahāsattvaṃ pūjayeddhūpacandanaiḥ || 19 ||
[Analyze grammar]
rāhuṃ ca māṃsasaṃyuktaistarpayedbhakṣyabhojanaiḥ |
rudhireṇa pradattena tuṣṭimeti śanaiścaraḥ || 20 ||
[Analyze grammar]
māṃsena tu kṣayastuṣṭiṃ rogāṇāmadhipo vrajet |
medasā pūjayedro gaṃ sarvalokabhayaṅkaram || 21 ||
[Analyze grammar]
vāsukiṃ kṣīradānena pūjayet satataṃ naraḥ |
pūrvavatpūjayeddevaṃ viśvakarmāṇamīśvaram || 22 ||
[Analyze grammar]
sitaprasūnavinyāsairbhallāṭaṃ pūjayedbudhaḥ |
dadhiyuktena cānnena somaṃ sarvatra pūjayet || 23 ||
[Analyze grammar]
kuberaṃ dhūpadānena pūjayet satataṃ naraḥ |
aditiṃ ca suvarṇena padmairapi ca pūjayet || 24 ||
[Analyze grammar]
arkamandāramālābhirvṛṣabhaṃ ca samarcayet |
anyeṣāmapi devānāmarcanaṃ dhūpasāmprataiḥ || 25 ||
[Analyze grammar]
sarvapuṣpaphalaiścaiṣāṃ kāryaṃ buddhimatā sadā |
ityete balayaḥ sarve śāntyarthaṃ parikalpitāḥ || 26 ||
[Analyze grammar]
śodhane karṣaṇe bhūmeḥ sādhane rūpakalpane |
gṛhe praveśane ramye tithimabhyudayeṣu ca || 27 ||
[Analyze grammar]
skandhāvāraniveśeṣu puragrāmaniveśane |
devālayakṣitipaveśmaniveśaneṣu |
proktān balīn pravitaretprayataḥ surebhyaḥ |
prārambhamanyamapi vāstugataṃ cikīrṣuḥ |
kurvannimaṃ vidhimabhīpsitabhājanaṃ syāt || 28 ||
[Analyze grammar]
Other editions:
Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Chapter 36: balidānavidhi
Samarangana Sutradhara of Bhojadeva
by Sudarshan Kumar Sharma (2007)
An Ancient Treatise on Architecture (In Two Volumes); With An Introduction, Sanskrit Text, Verse by Verse English Translation and Notes.
Buy now!
Samrangana Sutradhara: Treatise of Housing Architecture, Machines, Inconography and Dance
by Maharajdhiraj Shri Bhoj Dev (2011)
Sanskrit text with Hindi Transalation; Set of two volumes.
Buy now!