Rig Veda 1.158.5

Sanskrit text [Accents, Plain, Transliterated]:

न मा॑ गरन्न॒द्यो॑ मा॒तृत॑मा दा॒सा यदीं॒ सुस॑मुब्धम॒वाधु॑: । शिरो॒ यद॑स्य त्रैत॒नो वि॒तक्ष॑त्स्व॒यं दा॒स उरो॒ अंसा॒वपि॑ ग्ध ॥
न मा गरन्नद्यो मातृतमा दासा यदीं सुसमुब्धमवाधुः । शिरो यदस्य त्रैतनो वितक्षत्स्वयं दास उरो अंसावपि ग्ध ॥
na mā garan nadyo mātṛtamā dāsā yad īṃ susamubdham avādhuḥ | śiro yad asya traitano vitakṣat svayaṃ dāsa uro aṃsāv api gdha ||

English translation:

“Let not the maternal waters swallow me, since the slaves hurled down this decrepit (old man); in like manner as Traitana wounded his head, so has the slave wounded his own, and has struck his breast and shoulders.”

Commentary by Sāyaṇa: Ṛgveda-bhāṣya

Vitakṣat = imperative, takṣatu: tasmāt sa dāsaḥ svayam svakīyam eva śiras takṣatu, therefore may that slave of his own accord wound his own head. The silent repetition of the hymn is said to be a sure protection against a murderer, a wolf, or a tiger; particularly, a traveller is asked to repeat it for three times, until sunrise

Details:

Ṛṣi (sage/seer): dīrghatamā aucathyaḥ [dīrghatamas aucathya];
Devatā (deity/subject-matter): aśvinau ;
Chandas (meter): nicṛttriṣṭup ;
Svara (tone/note): Swar;

Padapatha [Accents, Plain, Transliterated]:

न । मा॒ । ग॒र॒न् । न॒द्यः॑ । मा॒तृऽत॑माः । दा॒साः । यत् । ई॒म् । सुऽस॑मुब्धम् । अ॒व॒ऽअधुः॑ । शिरः॑ । यत् । अ॒स्य॒ । त्रै॒त॒नः । वि॒ऽतक्ष॑त् । स्व॒यम् । दा॒सः । उरः॑ । अंसौ॑ । अपि॑ । ग्धेति॑ ग्ध ॥
न । मा । गरन् । नद्यः । मातृतमाः । दासाः । यत् । ईम् । सुसमुब्धम् । अवअधुः । शिरः । यत् । अस्य । त्रैतनः । वितक्षत् । स्वयम् । दासः । उरः । अंसौ । अपि । ग्धेति ग्ध ॥
na | mā | garan | nadyaḥ | mātṛ-tamāḥ | dāsāḥ | yat | īm | su-samubdham | ava-adhuḥ | śiraḥ | yat | asya | traitanaḥ | vi-takṣat | svayam | dāsaḥ | uraḥ | aṃsau | api | gdhetigdha

Multi-layer Annotation of the Ṛgveda

[Rigveda 1.158.5 English analysis of grammar]