Rig Veda (translation and commentary)

by H. H. Wilson | 1866 | 1,999,864 words | ISBN-10: 8171101380 | ISBN-13: 9788171101382

The Rig-Veda, English translation, including the commentary of Sayana and grammatical analysis. The hyms of the Rigveda Samhita represents some of the oldest and complex of Hindu Sanskrit literature. In ten books, these mantras form the core essence of rituals and ceremonies once widely performed throughout ancient India. This edition contains the...

Disclaimer: These are translations of Sanskrit texts and are not necessarily approved by everyone associated with the traditions connected to these texts. Consult the source and original scripture in case of doubt.

Rig Veda 1.119.1

Sanskrit text [Accents, Plain, Transliterated]:

आ वां॒ रथं॑ पुरुमा॒यं म॑नो॒जुवं॑ जी॒राश्वं॑ य॒ज्ञियं॑ जी॒वसे॑ हुवे । स॒हस्र॑केतुं व॒निनं॑ श॒तद्व॑सुं श्रुष्टी॒वानं॑ वरिवो॒धाम॒भि प्रय॑: ॥
आ वां रथं पुरुमायं मनोजुवं जीराश्वं यज्ञियं जीवसे हुवे । सहस्रकेतुं वनिनं शतद्वसुं श्रुष्टीवानं वरिवोधामभि प्रयः ॥
ā vāṃ ratham purumāyam manojuvaṃ jīrāśvaṃ yajñiyaṃ jīvase huve | sahasraketuṃ vaninaṃ śatadvasuṃ śruṣṭīvānaṃ varivodhām abhi prayaḥ ||

English translation:

“Desiringfood, I invoke, (Aśvins), to support my life, your wonderful car, swift as thought, drawn by fleet horses, worthy of veneration, many-bannered, bringing rain, containing wealth, abundantly yielding delight, and conferring riches.”

Details:

Ṛṣi (sage/seer): kakṣīvān dairghatamasaḥ [kakṣīvān dairghatamasa];
Devatā (deity/subject-matter): aśvinau ;
Chandas (meter): nicṛjjagatī ;
Svara (tone/note): Swar;

Padapatha [Accents, Plain, Transliterated]:

आ । वा॒म् । रथ॑म् । पु॒रु॒ऽमा॒यम् । म॒नः॒ऽजुव॑म् । जी॒रऽअ॑श्वम् । य॒ज्ञिय॑म् । जी॒वसे॑ । हु॒वे॒ । स॒हस्र॑ऽकेतुम् । व॒निन॑म् । श॒तत्ऽव॑सुम् । श्रु॒ष्टी॒ऽवान॑म् । व॒रि॒वः॒ऽधाम् । अ॒भि । प्रयः॑ ॥
आ । वाम् । रथम् । पुरुमायम् । मनःजुवम् । जीरअश्वम् । यज्ञियम् । जीवसे । हुवे । सहस्रकेतुम् । वनिनम् । शतत्वसुम् । श्रुष्टीवानम् । वरिवःधाम् । अभि । प्रयः ॥
ā | vām | ratham | puru-māyam | manaḥ-juvam | jīra-aśvam | yajñiyam | jīvase | huve | sahasra-ketum | vaninam | śatat-vasum | śruṣṭī-vānam | varivaḥ-dhām | abhi | prayaḥ

Multi-layer Annotation of the Ṛgveda

[Rigveda 1.119.1 English analysis of grammar]

ā

[adverb]

“towards; ākāra; until; ā; since; according to; ā [suffix].”

vāṃ < vām < tvad

[noun], genitive, dual

“you.”

ratham < ratha

[noun], accusative, singular, masculine

“chariot; warrior; ratha [word]; Dalbergia oojeinensis; rattan.”

purumāyam < puru

[noun]

“many; much(a); very.”

purumāyam < māyam < māyā

[noun], accusative, singular, masculine

“magic trick; Māyā; deception; illusion; māyā [word]; disguise; trick.”

manojuvaṃ < manaḥ < manas

[noun], neuter

“mind; Manas; purpose; idea; attention; heart; decision; manas [word]; manas [indecl.]; spirit; temper; intelligence.”

manojuvaṃ < juvam <

[noun], accusative, singular, masculine

“fleet.”

jīrāśvaṃ < jīra

[noun]

“agile; quick; fast.”

jīrāśvaṃ < aśvam < aśva

[noun], accusative, singular, masculine

“horse; aśva [word]; Aśva; stallion.”

yajñiyaṃ < yajñiyam < yajñiya

[noun], accusative, singular, masculine

“sacrificial; divine; devoted.”

jīvase < jīv

[verb noun]

“survive; be; exist; live on; dwell.”

huve < hvā

[verb], singular, Present indikative

“raise; call on; call; summon.”

sahasraketuṃ < sahasra

[noun], neuter

“thousand; one-thousandth; sahasra [word].”

sahasraketuṃ < ketum < ketu

[noun], accusative, singular, masculine

“banner; ketu; sunbeam; enemy; sign; Premna spinosa Roxb.; comet; signal; signal; luminosity.”

vaninaṃ < vaninam < vanin

[noun], accusative, singular, masculine

“triumphant; victorious.”

śatadvasuṃ < śatadvasum < śatadvasu

[noun], accusative, singular, masculine

śruṣṭīvānaṃ < śruṣṭīvānam < śruṣṭīvan

[noun], accusative, singular, masculine

“obedient; heedful; attentive.”

varivodhām < varivaḥ < varivas

[noun], neuter

“room; varivas [word]; space; escape.”

varivodhām < dhām < dhā

[noun], accusative, singular, masculine

“giving.”

abhi

[adverb]

“towards; on.”

prayaḥ < prayas

[noun], accusative, singular, neuter

“food; dainty; enjoyment.”

Like what you read? Consider supporting this website: