Padma-samhita [sanskrit]
80,291 words
The Sanskrit text of the Padma-samhita: an ancient Vaishnava Agama canon of literature, belonging to the Pancaratra tradition.
Chapter 5
pādmasaṃhitāyām |
pañcamo'dhyāyaḥ |
brahmāḥ |
prakṛtyā tasya saṃyogo jāyate kena hetunā |
etadācakṣva bhagavan rahasyaṃ durlabhaṃ mama || 1 ||
[Analyze grammar]
matam |
śrībhagavān |
prakṛtyā puruṣasya saṃyoge hetuḥ |
manmāyā kāraṇaṃ brahmanna nādiravināśinī |
yunakti puruṣaṃ saiṣā prakṛtyā guṇarūpayā || 2 ||
[Analyze grammar]
bhagavataḥ prasādāt prakṛtyā viyogaḥ |
matprasādaṃ vinā tasya na virāmo sti kasya cit |
yāvannāhaṃ prasīdāmi tāvanmāyā duratyayā || 3 ||
[Analyze grammar]
pūrṇakāmasya bhagavataḥ prasāde nibandhanam |
brahmāḥ |
pūrṇa kāmasya devasya prasāde kiṃ nibandhanam |
na jāne kāraṇaṃ tasya tanme brūhi nibandhanam || 4 ||
[Analyze grammar]
śrībhagavāḥ |
varṇānāmāśramāṇāṃ ca maryādāyāmayākṛtā |
tāṃ ye samanuvarta nte prasāda steṣu me mahān || 5 ||
[Analyze grammar]
tasmātsaṃsāriṇāṃ puṃsāṃ matprasādaṃ vinā kvacit |
niśśreyasakaraṃ nāsyadbhadhyasva kamalāsana || 6 ||
[Analyze grammar]
brahmāḥ |
bhagavan devadeveśa jānāmi puruṣottama |
tvāmeva jagatāṃ manye sraṣṭāpaṃ kamalekṣaṇa || 7 ||
[Analyze grammar]
prabhavanti yato lokāḥ pralayaṃ yānti yatra ca |
bhagavan tadaśeṣeṇa jñātumicchāmi śaṃsa me || 8 ||
[Analyze grammar]
śrotuṃ |
sṛṣṭyādinirūpaṇam |
śrībhagavān |
prakṛtiḥ puruṣaścobhe mama rūpe duratyaye |
anupraviśya dvitayāṃ kṣobhayāmyahamicchayā || 9 ||
[Analyze grammar]
prakṛti stri guṇā brahmannanādiravināśinī |
puruṣādhiṣṭhitā sūte sthāvarāṇi carāṇi ca || 10 ||
[Analyze grammar]
guṇasāmyātmana stasmātpuruṣādhiṣṭhi tātpunaḥ |
ajāyata mahattatvaṃ trividhaṃ trividhairgaṇaiḥ || 11 ||
[Analyze grammar]
ahaṅkārastato jāta stasya tisro vidhāḥ smṛtāḥ |
vai kārikastaijasaśca bhūtādiśceti tattridhā || 12 ||
[Analyze grammar]
bhautikaśceti |
vaikārikādahaṅkārātsātvikāḥ pañcahajñi re |
jñānendriyāṇi paṃcaiva rājasāttaijasātpunaḥ || 13 ||
[Analyze grammar]
karmendriyāṇi jātāni bhūtādestāmasādatha |
śabdatanmātramabhavattaccā kāśamajījanat || 14 ||
[Analyze grammar]
sparśatanmātramākāśā ttasmādvāyurajāyata |
rūpamātraṃ tato vāyo stasmādagnirajāyata || 15 ||
[Analyze grammar]
rasamātramajanyagne stasmādāpaḥ prajajñire |
gandhatasmātramadbhyopi gandhamātrāttathā mahī || 16 ||
[Analyze grammar]
śabdaikaguṇamākāśaṃ śabdasparśaguṇo'nilaḥ |
śabdasparśau tathā rūpaṃ tadvadagnerudāhṛtam || 17 ||
[Analyze grammar]
śabdassparśau raso rūpaṃ cāturguṇyapāṃ smṛtam |
śabdasparśau rūparasau gandhaḥ pañcaguṇā mahī || 18 ||
[Analyze grammar]
śabdasparśau rūparasau |
nānāvīryāḥ pṛthagbhūtāste sṛṣṭāssaṃhatiṃ vinā |
nāśaknuvanprajāssraṣṭuṃ tatasai saṃhatāssvayam || 19 ||
[Analyze grammar]
mahadādi viśeṣāntāḥ pradhānapuruṣeritāḥ |
aṇḍaṃ mamāṃśabhūtasya padma nābhasya madmaja || 20 ||
[Analyze grammar]
nābherajāyata tato jagadyonirabhūdbhavān |
sargādau prakṛterevamudbhūtamakhilaṃ jagat || 21 ||
[Analyze grammar]
līyate prakṛtāveva kalpānte kamalāsana |
brahmāḥ |
manye tvayā jagatsṛṣṭaṃ vidhṛtaṃ ca tvayā vibho |
kālarūpa stvamevaikaḥ kalvānte sañcahartha ca || 22 ||
[Analyze grammar]
idānīṃ vada mejñānaṃ brahmasiddhidamacyuta |
yajjñātvā na punarjanma maraṇaṃ bhavabaddhanam |
brahmajñānadvai vidhyam |
śrībhagavān |
jñānaṃ dvividhamākhyātaṃ satvākhyaṃ cakriyātmakam |
satvākhyasya kriyākhyena siddhiravyabhicāriṇī || 23 ||
[Analyze grammar]
tatvākhyasya itikvacit itaḥ prabhṛtiślokeṣu satvaśabdasthāne sattā śabdaḥ kośāntare duśyate |
brahmāḥ |
jñānaṃ kriyātmakaṃ tāvat vada krīyagvidhaṃ prabho |
yonābhyastena satvākhyaṃ yāsyāmi brahma siddhidam || 24 ||
[Analyze grammar]
sādhanam |
satvakriyātmakajñāna lakṣaṇam |
śrī bhagavān |
yamaśca niyama ścaivakriyākhyaṃ dvividhaṃ smṛtam |
tābhyāṃ jñānaṃca satvākhyaṃ prāpnotyeva na saṃśayaḥ || 25 ||
[Analyze grammar]
śceti kriyāca dvividhā smṛtā |
brahmaṇyabhinnaṃ satvākhyaṃ jñānāj jñeyamavāpyate |
jñānānmuktaḥ parānande paramātmani padmaja || 26 ||
[Analyze grammar]
jñeyāt tvayā samyagupāyaḥ kathitaḥ purā |
idānīṃ deva deveśa brūhi me brahmalakṣaṇam || 27 ||
[Analyze grammar]
prāptum |
brahmalakṣaṇam |
śrībhagavān |
ānandalakṣaṇaṃ brahma nādarūpamavikriyam |
kleśādibhirasaṃspṛṣṭaṃ niṣkriyaṃ nirvikalpakam || 28 ||
[Analyze grammar]
advandvamanavacchinnaṃ svasaṃvedyaṃ nirañcanam |
susūkṣmaṃ svavaśaṃ svairaṃ svayaṃ jyoti ranādimat || 29 ||
[Analyze grammar]
ranāmayāṃ |
anantamakṣayaṃ śāntamadṛṣṭā ntamavṛddhimat |
dhruvamekaṃ sadā nandaṃ cidrūpaṃ sarvagaṃ param || 30 ||
[Analyze grammar]
cidānandam |
gatāgatavinirmuktaṃ vāsudevāhvayaṃ vibhu |
prabhavaṃ sarvabhūtānāmīśvaraṃ puruṣottamam || 31 ||
[Analyze grammar]
svabhāvanirmalaṃ nityaṃ nistaraṅgaṃ nirākulam |
nirmaryādaṃ guṇātītaṃ saguṇaṃ sarvakāmadam || 32 ||
[Analyze grammar]
hīnavarṇairasaṃsevyaṃ mokṣamāṇairatarkitam |
adhyeyaṃ dhyeyamāścaryamavājmanasagocaram || 33 ||
[Analyze grammar]
ṣāḍguṇyavigrahaṃ sarvaśakti svāśrayamāśrītam |
bhūteśaṃ bhūtakṛdbhūtaṃ tamasaḥ parataḥ sthitam || 34 ||
[Analyze grammar]
sthāna samāśritam. pradhānaṃ prakṛteranyadbhogyaṃ bhoktṛ niraṅkuśam |
pramāṇapratyayātītaṃ sarvatokṣiśiromukham || 35 ||
[Analyze grammar]
pradhānāt |
sarvataḥ pāṇicaraṇaṃ sarvamāvṛtya viṣṭhitam |
bahirantasthsitaṃ vyāpi sarva tantrātiśāsanam || 36 ||
[Analyze grammar]
tiṣṭhati. māyārūpaṃcamāyābhi nnityatṛptamaṇoraṇu || 37 ||
[Analyze grammar]
māyātītaṃ matulaṃ mṛdu dīptimat |
amūrtaṃ mūrtamojasvi cidghanaṃ nirupadravam || 38 ||
[Analyze grammar]
Other editions:
Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Padma-samhita Chapter 5
Satvata Samhita (Set of 2 Volumes)
by Dr. Bhasyam Swamy (2005)
1527 pages; सात्वत संहिता [Publisher: Academy of Sanskrit Research, Melkote]; ASIN: B00V540B1I
Buy now!