Padma Purana [sanskrit]

462,305 words | ISBN-13: 9789385005305

The Padma-purana verse 6.4.46 (Sanskrit text), including grammatical analysis, glossary and relevant print editions. The Padmapurana is a one of the largest of the eighteen Major Puranas containing roughly 50,000 metrical verses. Although popular for its inclusion of the Ramayana and large sections on pilgrimage guides this is also known for its dedication to both Shiva and Vishnu. This is verse 46 contained in chapter 4 of book 6 (उत्तरखण्ड, uttarakhaṇḍa).

Verse 6.4.46

निर्माय स्वयमेव विस्मितमनाः सौंदर्यसारेण यं ।
स्वव्यापारपरिश्रमस्य कलशं वेधाः समारोपयत् ।
कंदर्पं पुरुषं स्त्रियो विदधते यस्मिन्न दृष्टे सति द्रष्टव्यावधि ।
रूपमाप्नुहि पतिं तं दीर्घनेत्रं भटम् ॥ ४६ ॥

nirmāya svayameva vismitamanāḥ sauṃdaryasāreṇa yaṃ |
svavyāpārapariśramasya kalaśaṃ vedhāḥ samāropayat |
kaṃdarpaṃ puruṣaṃ striyo vidadhate yasminna dṛṣṭe sati draṣṭavyāvadhi |
rūpamāpnuhi patiṃ taṃ dīrghanetraṃ bhaṭam || 46 ||

The English translation of Padma Purana Verse 6.4.46 is contained in the book Sri Padma Purana (Sanskrit Text and Hindi Translation) by Chaukhamba Surbharati Prakashan. This book is available online or you could buy the latest edition:

Read online Buy now! The English translation by Chaukhamba Surbharati Prakashan (2016)

Glossary of Sanskrit terms

Note: This extracts Sanskrit terms and links to English definitions from the glossary, based on an experimental segmentation of verse (6.4.46). Some terms could be superfluous while some might not be mentioned. Click on the word to show English definitions.

Nirmaya, Svayam, Eva, Vismita, Ana, Saundaryasara, Yah, Sva, Svan, Avyapara, Parishrama, Kalasha, Vedha, Vedhas, Samaropa, Yat, Yad, Kandarpa, Purusha, Stri, Vida, Dha, Tad, Yushmad, Drishta, Drishti, Sat, Sati, Drashtavya, Adhi, Rupa, Pati, Dirgha, Netra, Bhata,

Analysis of Sanskrit grammar

Note: this is an experimental feature and only shows the first possible analysis of the Sanskrit text (Padma Purana Verse 6.4.46). If the system was successful in segmenting the sentence, you will see of which words it is made up of, generally consisting of Nouns, Pronouns, Verbs, Participles and Indeclinables. Click on the link to show all possible derivations of the word.

  • Line 1: “nirmāya svayameva vismitamanāḥ sauṃdaryasāreṇa yaṃ
  • nirmāya -
  • nirmāya (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    nirmāya (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • svayam -
  • svayam (indeclinable)
    [indeclinable]
  • eva -
  • eva (indeclinable particle)
    [indeclinable particle]
    eva (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    eva (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • vismitam -
  • vismita (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    vismita (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    vismitā (noun, feminine)
    [adverb]
  • anāḥ -
  • ana (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
  • saundaryasāreṇa -
  • saundaryasāra (noun, masculine)
    [instrumental single]
    saundaryasāra (noun, neuter)
    [instrumental single]
  • yam -
  • ya (noun, masculine)
    [accusative single]
    yaḥ (pronoun, masculine)
    [accusative single]
  • Line 2: “svavyāpārapariśramasya kalaśaṃ vedhāḥ samāropayat
  • sva -
  • (noun, masculine)
    [compound], [adverb], [vocative single]
    (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    (noun, feminine)
    [compound], [adverb], [vocative single]
    so (noun, feminine)
    [adverb]
    sva (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    svan (noun, masculine)
    [compound]
    svan (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [accusative single]
    sva (noun, masculine)
    [vocative single]
  • avyāpāra -
  • avyāpāra (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
  • pariśramasya -
  • pariśrama (noun, masculine)
    [genitive single]
  • kalaśam -
  • kalaśa (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
  • vedhāḥ -
  • vedha (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
    vedhā (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
    vedhas (noun, masculine)
    [nominative single]
  • samāropa -
  • samāropa (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
  • yat -
  • yat (indeclinable relative)
    [indeclinable relative]
    yat (noun, masculine)
    [compound]
    yad (noun, masculine)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single]
    yat (noun, neuter)
    [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    i -> yat (participle, neuter)
    [nominative single from √i class 2 verb], [vocative single from √i class 2 verb], [accusative single from √i class 2 verb]
    yat (pronoun, neuter)
    [nominative single], [accusative single]
  • Line 3: “kaṃdarpaṃ puruṣaṃ striyo vidadhate yasminna dṛṣṭe sati draṣṭavyāvadhi
  • kandarpam -
  • kandarpa (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    kandarpā (noun, feminine)
    [adverb]
  • puruṣam -
  • puruṣa (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    puruṣa (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    puruṣā (noun, feminine)
    [adverb]
  • striyo* -
  • strī (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • vida -
  • vida (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    vida (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    vid (verb class 2)
    [perfect active second plural]
  • dha -
  • dha (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    dha (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • te -
  • ta (noun, masculine)
    [locative single]
    ta (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
    (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
    tad (noun, neuter)
    [nominative dual], [accusative dual]
    sa (noun, masculine)
    [nominative plural]
    (noun, feminine)
    [nominative dual], [accusative dual]
    yuṣmad (pronoun, none)
    [dative single], [genitive single]
  • yasminn -
  • ya (noun, masculine)
    [locative single]
    yaḥ (pronoun, masculine)
    [locative single]
    yat (pronoun, neuter)
    [locative single]
  • a -
  • a (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
  • dṛṣṭe -
  • dṛṣṭa (noun, masculine)
    [locative single]
    dṛṣṭa (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
    dṛṣṭā (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
    dṛṣṭi (noun, feminine)
    [vocative single]
    dṛś -> dṛṣṭa (participle, masculine)
    [locative single from √dṛś class 1 verb]
    dṛś -> dṛṣṭa (participle, neuter)
    [nominative dual from √dṛś class 1 verb], [vocative dual from √dṛś class 1 verb], [accusative dual from √dṛś class 1 verb], [locative single from √dṛś class 1 verb]
    dṛś -> dṛṣṭā (participle, feminine)
    [nominative dual from √dṛś class 1 verb], [vocative single from √dṛś class 1 verb], [vocative dual from √dṛś class 1 verb], [accusative dual from √dṛś class 1 verb]
  • sati -
  • satī (noun, feminine)
    [adverb], [vocative single]
    sati (noun, feminine)
    [compound], [adverb]
    sat (noun, masculine)
    [locative single]
    sat (noun, neuter)
    [locative single]
  • draṣṭavyāva -
  • draṣṭavya (noun, masculine)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
    dṛś -> draṣṭavya (participle, masculine)
    [nominative dual from √dṛś class 1 verb], [vocative dual from √dṛś class 1 verb], [accusative dual from √dṛś class 1 verb]
  • adhi -
  • adhi (noun, feminine)
    [compound], [adverb]
    adhi (noun, masculine)
    [compound], [adverb]
    adhī (noun, masculine)
    [adverb], [vocative single]
    adhī (noun, feminine)
    [compound], [adverb], [vocative single]
    adhī (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    adhi (Preverb)
    [Preverb]
  • Line 4: “rūpamāpnuhi patiṃ taṃ dīrghanetraṃ bhaṭam
  • rūpam -
  • rūpa (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    rūpa (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    rūpā (noun, feminine)
    [adverb]
  • āpnuhi -
  • āp (verb class 5)
    [imperative active second single]
  • patim -
  • pati (noun, feminine)
    [accusative single]
    pati (noun, masculine)
    [accusative single]
  • tam -
  • ta (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    ta (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    (noun, feminine)
    [adverb]
    tan (noun, masculine)
    [adverb]
    sa (noun, masculine)
    [accusative single]
  • dīrgha -
  • dīrgha (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    dīrgha (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • netram -
  • netra (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    netra (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
  • bhaṭam -
  • bhaṭa (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    bhaṭā (noun, feminine)
    [adverb]

Other editions:

Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Padma Purana Verse 6.4.46

Cover of edition (2007)

Padma Purana (In Six Volumes)
by Chowkhamba Sanskrit Series Office (2007)

Sanskrit Text Only

Buy now!
Cover of Bengali edition

Padma Purana in Bengali
by Navabharat Publishers, Kolkata (0)

Set of 7 Volumes

Buy now!

Preview of verse 6.4.46 in Bengali sript:
নির্মায স্বযমেব বিস্মিতমনাঃ সৌংদর্যসারেণ যং ।
স্বব্যাপারপরিশ্রমস্য কলশং বেধাঃ সমারোপযত্ ।
কংদর্পং পুরুষং স্ত্রিযো বিদধতে যস্মিন্ন দৃষ্টে সতি দ্রষ্টব্যাবধি ।
রূপমাপ্নুহি পতিং তং দীর্ঘনেত্রং ভটম্ ॥ ৪৬ ॥

Cover of edition (2015)

Sri Padma Purana (Tamil)
by Azhwargal Aaivu Maiyam, Chennai (2015)

Translated by S. Jagatrakshgan

Buy now!
Cover of Gujarati edition

Padma Purana in Gujarati
by Shree Harihar Pustakalay, Surat (0)

[પદમ પુરણ:]

Buy now!

Preview of verse 6.4.46 in Gujarati sript:
નિર્માય સ્વયમેવ વિસ્મિતમનાઃ સૌંદર્યસારેણ યં ।
સ્વવ્યાપારપરિશ્રમસ્ય કલશં વેધાઃ સમારોપયત્ ।
કંદર્પં પુરુષં સ્ત્રિયો વિદધતે યસ્મિન્ન દૃષ્ટે સતિ દ્રષ્ટવ્યાવધિ ।
રૂપમાપ્નુહિ પતિં તં દીર્ઘનેત્રં ભટમ્ ॥ ૪૬ ॥

Cover of edition (2013)

Padma Mahapurana (Kannada)
by Vijeth Prakashan Gadag, Bangalore (2013)

[ಪದ್ಮ ಮಹಾಪುರಾಣಂ]

Buy now!

Preview of verse 6.4.46 in Kannada sript:
ನಿರ್ಮಾಯ ಸ್ವಯಮೇವ ವಿಸ್ಮಿತಮನಾಃ ಸೌಂದರ್ಯಸಾರೇಣ ಯಂ ।
ಸ್ವವ್ಯಾಪಾರಪರಿಶ್ರಮಸ್ಯ ಕಲಶಂ ವೇಧಾಃ ಸಮಾರೋಪಯತ್ ।
ಕಂದರ್ಪಂ ಪುರುಷಂ ಸ್ತ್ರಿಯೋ ವಿದಧತೇ ಯಸ್ಮಿನ್ನ ದೃಷ್ಟೇ ಸತಿ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಾವಧಿ ।
ರೂಪಮಾಪ್ನುಹಿ ಪತಿಂ ತಂ ದೀರ್ಘನೇತ್ರಂ ಭಟಮ್ ॥ ೪೬ ॥

Like what you read? Consider supporting this website: