Padma Purana [sanskrit]
462,305 words | ISBN-13: 9789385005305
The Padma-purana Book 7 Chapter 20 (Sanskrit text), including grammatical analysis, glossary and relevant print editions. The Padmapurana is a one of the largest of the eighteen Major Puranas containing roughly 50,000 metrical verses. Although popular for its inclusion of the Ramayana and large sections on pilgrimage guides this is also known for its dedication to both Shiva and Vishnu.
Chapter 20
[English text for this chapter is available]
vyāsa uvāca |
viṣṇupūjāphalaṃ vipra saṃkṣepātkathitaṃ mayā |
idānīṃ vacmi dānāni niśāmaya samāhitaḥ || 1 ||
[Analyze grammar]
dānaṃ tapo dvayormadhye dānamekaṃ paraṃ smṛtam |
tapasā pāpamityuktaṃ na pāpo dānakarmaṇi || 2 ||
[Analyze grammar]
tapaḥ kṛtayuge śreṣṭhaṃ tretāyāṃ dhyānameva ca |
saparyā dvāpare śreṣṭhā dānaṃ śreṣṭhaṃ kalau yuge || 3 ||
[Analyze grammar]
tasmātkaliyuge dānaṃ prītaye kamalāpateḥ |
kartavyaṃ satataṃ prājñairicchadbhiḥ paramaṃ padam || 4 ||
[Analyze grammar]
kalayā kalayā candra kalāṃ saṃvarddhate tathā |
dānasya sā gatiḥ proktā tapasaśca manīṣibhiḥ || 5 ||
[Analyze grammar]
palādapi dvijaśreṣṭha kartavyo vittasaṃgrahaḥ |
saṃcitaṃ tu dhanaṃ prājño dānakarmaṇi saṃkṣipet || 6 ||
[Analyze grammar]
dhane sthitopi yo martyo nāśnāti na dadāti yaḥ |
daridra saḥ ca vijñeyo dānabhogavivarjitaḥ || 7 ||
[Analyze grammar]
vittaṃ kena sahāyāti yāti tena tu ko dvija |
āyāti tatpurā dattamiha paṃcatvamāgate || 8 ||
[Analyze grammar]
datvā datvā sadā dānaṃ mānavā ye daridrati |
na te daridrā vijñeyāḥ paraloke maheśvarāḥ || 9 ||
[Analyze grammar]
dhanaṃ rakṣaṃti kārpaṇyādye te jñeyāḥ suduḥkhitāḥ |
aṃte tyaktvā ca tatsarvaṃ nirāśā yāṃti jaimine || 10 ||
[Analyze grammar]
paraloke dvijaśreṣṭhaḥ sādhusadbalavarjitaḥ |
nirddhane baṃdhuhīne ca nādattamupatiṣṭhate || 11 ||
[Analyze grammar]
stokaṃ stokaṃ ca viprendra bhaktiśraddhāsamanvitaḥ |
nityaṃ deyāni dānāni vaiṣṇavairnijabhaktitaḥ || 12 ||
[Analyze grammar]
sarveṣāmeva dānānāmannadānaṃ dvijottama |
jaladānaṃ ca tatvajñairatiśreṣṭhaṃ prakīrtitam || 13 ||
[Analyze grammar]
vinānnena na tiṣṭhaṃti prāṇā deheṣu dehinām |
annadaḥ prāṇado jñeyaḥ prāṇadaḥ sakalapradaḥ || 14 ||
[Analyze grammar]
tasmātsamastadānānāmannado labhate phalam |
annadānasamaṃ dānaṃ jaladānaṃ ca jaimine || 15 ||
[Analyze grammar]
vinā toyena nānnaṃ syādatastoyaṃ pradīyate |
kṣudhā tṛṣāpi viprendra dve tulye tu prakīrtite || 16 ||
[Analyze grammar]
tasmāddatvā ca toyaṃ ca śreṣṭhaṃ proktaṃ manīṣibhiḥ |
jīvanaṃ jīvanaṃ nṝṇāṃ jīvanaṃ na ca jīvanam || 17 ||
[Analyze grammar]
ato jīvanarakṣārthaṃ jīvanaṃ prājña utsṛjet |
annaṃ toyaṃ ca viprendra dattaṃ yena mahītale || 18 ||
[Analyze grammar]
tena sarvāṇi dānāni kṛtāni nātra saṃśayaḥ |
annadānasya māhātmyaṃ jaladānasya vai śṛṇu || 19 ||
[Analyze grammar]
babhūva hāstinapure kubera iva vittavān |
tasminneva pure veśyā babhūva surasuṃdarī || 20 ||
[Analyze grammar]
khyātā ratividagdheti sarvalakṣaṇasaṃyutā |
tatra kṣemaṃkarī nāma brāhmaṇī śreṣṭhavaṃśajā || 21 ||
[Analyze grammar]
samastaguṇasampannā vidhavāsīddvijātmajā |
sā brāhmaṇī dvijaśreṣṭha jārānuraktamānasā || 22 ||
[Analyze grammar]
niṣiddhaṃ karma kurvaṃtī tyaktvā yātyavivekatām |
tayā saṃnihitā vipra veśyāpi brāhmaṇī ca sā || 23 ||
[Analyze grammar]
cakāra sakhyaṃ snehena veśyāvṛttimupetya sā |
sā veśyā brāhmaṇī cāpi dve'pyekatra dine dine || 24 ||
[Analyze grammar]
pāpāni cakratuḥ prītyā asaṃkhyātāni jaimine |
tato ratividagdhā sā vṛddhabhāvamupāgatā || 25 ||
[Analyze grammar]
brāhmaṇī cāpi viprendra duḥśīlātyaṃtapāpinī |
kadācidvāramukhyā sā jaraṃtī tāṃ nijāṃ sakhīm || 26 ||
[Analyze grammar]
prāheti vismitā vipra vacanaṃ vinayānvitā |
ratividagdhovāca |
sakhi tvayā sahānekaṃ dāruṇaṃ pātakaṃ kṛtam || 27 ||
[Analyze grammar]
adyāpi pātake dṛṣṭirmahatī vartate mama |
saundaryaṃ ca balaṃ caiva sarvaṃ me jarayā hṛtam || 28 ||
[Analyze grammar]
itthamasvāsthyakṛnnityamāśāṃ tyaktuṃ na śakyate |
sthāvaraṃ sumahatprāptaṃ kṛtapātakayā mayā || 29 ||
[Analyze grammar]
samāgatamivaitarhi samīkṣya maraṇaṃ gatam |
upārjitena pāpena yāni vittāni vai mayā || 30 ||
[Analyze grammar]
rakṣiṣyaṃtyanapatyāyāṃ mṛtāyāṃ mayi tāni ke |
tasmātsarvāṇi vittāni anyāyopārjitāni ca || 31 ||
[Analyze grammar]
dātumicchāmi viprebhyo yadi tvaṃ manyase sakhi |
brāhmaṇyuvāca |
mayā yāvanti vittāni paśyeti saṃcitāni ca || 32 ||
[Analyze grammar]
asatpātreṣu dattāni tāni sarvāṇi nityaśaḥ |
tasmādahaṃ dhanairhīnā kiṃ dāsyāmi dvijātaye || 33 ||
[Analyze grammar]
asti cedyadi vittaṃ te dānamāśu tadā kuru |
tasyā evaṃ vacaḥ śrutvā sā veśyātyaṃtaharṣitā || 34 ||
[Analyze grammar]
vittena sakalenaiva annadānaṃ cakāra ha |
hariśarmā ca viprendro dhanavānatibhaktitaḥ || 35 ||
[Analyze grammar]
pūjayāmāsa satataṃ bhagavaṃtaṃ janārdanam |
jitendriyo jitakrodho hiṃsādambhavivarjitaḥ || 36 ||
[Analyze grammar]
prītaye kamalābhartuḥ sa tepe sumahattapaḥ |
gaṃdhapuṣpaiśca balibhirghṛtadhūpaiḥ pradīpakaiḥ || 37 ||
[Analyze grammar]
pūjayāmāsa deveśaṃ nityameva janārdanam |
dhanavānapi vipro'sau vittasya kṣayaśaṃkitaḥ || 38 ||
[Analyze grammar]
pipīlikāmūṣikāśca tathānye'pi ca jaṃtavaḥ |
kṛpaṇasya dvijaśreṣṭha gṛhe nityaṃ bubhukṣitāḥ || 39 ||
[Analyze grammar]
upārjitaṃ dhanaṃ sarvaṃ svayameva dinedine |
bubhuje brāhmaṇaśreṣṭha dānakarmavivarjitaḥ || 40 ||
[Analyze grammar]
suhṛdāṃ brāhmaṇānāṃ ca bāṃdhavānāṃ kadāpi saḥ |
cakāra na ca saṃbhāṣāmarthaprārthanaśaṃkayā || 41 ||
[Analyze grammar]
vigaṇayya svavittāni subahūni nijālaye |
matvā śreṣṭhamivātmānaṃ modate'sau dvijottama || 42 ||
[Analyze grammar]
kadācitprāptakālo'sau brāhmaṇo'tyaṃtavittavān |
gaṇikā brāhmaṇī sā ca ekakāle mṛtā dvija || 43 ||
[Analyze grammar]
atha dūtāḥ samāyātāstānnetumatibhīṣaṇāḥ |
dharmarājasya devasya pāśamudgarapāṇayaḥ || 44 ||
[Analyze grammar]
te ca caṇḍādayo dūtāstānsamādāya jaimine |
yayurdharmapuraṃ sadyo durgamena pathā tataḥ || 45 ||
[Analyze grammar]
caṇḍa uvāca |
ānīto hariśarmā ca veśyā ca brāhmaṇī ca sā |
tavājñayā jīviteśa paśyaitānpurataḥ sthitān || 46 ||
[Analyze grammar]
tānsamālokya jīveśaḥ prahasya dvijasattama |
citraguptamiti prāha sarvakāryavicakṣaṇam || 47 ||
[Analyze grammar]
yama uvāca |
eteṣāṃ sarvakāryāṇi śubhadānyaśubhāni ca |
mūlādvicāraya prājña citragupta mahāmate || 48 ||
[Analyze grammar]
yamādeśāttatasteṣāṃ citragupto vicakṣaṇaḥ |
sarvaṃ vicārayāmāsa śubhakarmāśubhaṃ tathā || 49 ||
[Analyze grammar]
citragupta uvāca |
devākarṇaya vakṣyāmi puṇyaṃ ca pātakaṃ tathā |
iyaṃ veśyā brāhmaṇī ca hariśarmā cakāra yat || 50 ||
[Analyze grammar]
eṣā ratividagdhākhyā gaṇikāti durāśayā |
cakāra yāni pāpāni vaktuṃ tāni na śakyate || 51 ||
[Analyze grammar]
anyāyopārjitairvittairakhilaireva sūryaja |
annadānaṃ cakāreyaṃ gaṇikā gatayauvanā || 52 ||
[Analyze grammar]
annadānaprabhāveṇa yātanāgṛhavāsadaiḥ |
tyakteyaṃ pātakaiḥ sarvaiḥ koṭijanmārjitairapi || 53 ||
[Analyze grammar]
annadānaṃ mahārāja ye kurvaṃti janāḥ kṣitau |
te pāpino'pi gacchaṃti tadviṣṇoḥ paramaṃ padam || 54 ||
[Analyze grammar]
yāvantyannāni yacchaṃti mānavāḥ kṣitimaṇḍale |
tāvaṃtyo brahmahatyāśca tasya naśyaṃtyasaṃśayaḥ || 55 ||
[Analyze grammar]
annāni yacchatāṃ tyaktvā śarīrāṇi ca pātakam |
gṛhṇatāmeva pātrāṇi sahasā yāti sūryaja || 56 ||
[Analyze grammar]
tasmātpāpināmannāni na gṛhṇaṃti vicakṣaṇāḥ |
mohādgṛhṇaṃti ye mūḍhāsta eva pāpabhāginaḥ || 57 ||
[Analyze grammar]
śubhakarmāśubhaṃ vāpi veśyāyāḥ kathitaṃ prabho |
brāhmaṇyāḥ śṛṇu karmāṇi śubhāni cāśubhāni ca || 58 ||
[Analyze grammar]
iyaṃ kṣemaṃkarī nāma brāhmaṇī śuddhavaṃśajā |
bhadrakīrtipriyā sarvaṃ cakāra duritaṃ prabho || 59 ||
[Analyze grammar]
tyaktvā nijāśramācāraṃ nijayauvanagarvitā |
babhūvātyaṃtapāpiṣṭhā jārasaṃgamalolupā || 60 ||
[Analyze grammar]
kadācicchaiśave rājankhelaṃtī śiśubhiḥ saha |
rathyāyāṃ khananaṃ cakre catuṣkoṇasamanvitam || 61 ||
[Analyze grammar]
tasminneva dine megha udakāni vavarṣa ca |
pūritaṃ tajjalaiḥ khātaṃ tayā vinirmitaṃ prabho || 62 ||
[Analyze grammar]
tato madhyāhnasamaye gaurekastṛṣito nṛpa |
apibattatra pānīyaṃ tāpitastapanātapaiḥ || 63 ||
[Analyze grammar]
tenaiva sarvapāpāni vinaṣṭāni mahāṃti vai |
tasyāḥ sūryasuta prājña jaladānaprabhāvataḥ || 64 ||
[Analyze grammar]
vimuktāḥ sakalaiḥ pāpairvrajennārāyaṇālayam |
kṛtapāpā hi deveśa brāhmaṇīyaṃ durāśayā || 65 ||
[Analyze grammar]
vimuktā sakalaiḥ pāpairjaladānaprabhāvataḥ |
ayaṃ vipro mahābhakto devadevasya cakriṇaḥ || 66 ||
[Analyze grammar]
tato'syopari jīveśa prabhureko'cyutaḥ smṛtaḥ |
vyāsa uvāca |
citraguptasya tadvākyaṃ samākarṇya sa daṃḍabhṛt || 67 ||
[Analyze grammar]
tāṃ veśyāṃ brāhmaṇīṃ cāpi vavaṃde brāhmaṇaṃ ca tam |
divyaiḥ suvarṇālaṃkārairvastrairnānāvidhaistathā || 68 ||
[Analyze grammar]
teṣāṃ pūjāṃ yamaḥ śrutvā kuṭuṃbināṃ ca jaimine |
uvāca prahasanvākyaṃ suprīto mṛdulākṣaram || 89 ||
[Analyze grammar]
yama uvāca |
yūyaṃ sarve mahātmāno vinaṣṭākhilapātakāḥ |
samastasukhadaṃ sthānaṃ gacchata śrīpateḥ prabhoḥ || 70 ||
[Analyze grammar]
tānāropya tato divye yamaḥ kāṃcananirmite |
rājahaṃsayute sthāne preṣayāmāsa cakriṇaḥ || 71 ||
[Analyze grammar]
tato divyarathārūḍhāḥ sarvābharaṇabhūṣitāḥ |
puraṃ bhagavato jagmuste sarve gatapātakāḥ || 72 ||
[Analyze grammar]
gaṇikā brāhmaṇī sā ca vinaṣṭākhilakalmaṣā |
sānnidhyaṃ prāpya devasya tasthau vipra ciraṃ sukham || 73 ||
[Analyze grammar]
hariśarmāṇamālokya samāyāṃtaṃ janārddanaḥ |
dadau varāsanaṃ tasmai snehātkanakanirmitam || 74 ||
[Analyze grammar]
pādyārghyācamanīyaiśca tamabhyarca dvijottamam |
varāsanopaviṣṭaṃ ca papraccheti mudā hariḥ || 75 ||
[Analyze grammar]
śrībhagavānuvāca |
dvijanma kuśalaṃ brūhi madbhaktapravaro'si yat |
ciraṃ me maṃdiraṃ tiṣṭha sarvopadravavarjite || 76 ||
[Analyze grammar]
brāhmaṇa uvāca |
tvāṃ smṛtvāpīkṣito deva labhate kuśalaṃ prabho |
tvatsānnidhyaṃ mayā prāptaṃ kuśalaṃ kimataḥ param || 77 ||
[Analyze grammar]
vyāsa uvāca |
etasya vacanaṃ śrutvā bhagavānpraṇayoditam |
dattavānnijasārūpyaṃ prītastasmai dvijanmane || 78 ||
[Analyze grammar]
dadau tasmai sukhaṃ sarvaṃ durllabhaṃ kamalāpatiḥ |
āhāramātraṃ na dadau tatkārpaṇyaṃ smaranprabhuḥ || 79 ||
[Analyze grammar]
dinadvayāṃtare vipro nirāhāraḥ kṣudhākulaḥ |
provāca viṣṇuṃ deveśaṃ vinayāvanataḥ sthitaḥ || 80 ||
[Analyze grammar]
brāhmaṇa uvāca |
prabhoprāptaṃtavasthānamanekatapasāṃphalaiḥ |
atrāpi kṣudhayā nityaṃ viphalo'smi kathaṃ prabho || 81 ||
[Analyze grammar]
devakanyā gaṇairdivyaiḥ saṃprāptanavayauvanaiḥ |
śvetacāmaravātena maṃceṣvapi nivījitaḥ || 82 ||
[Analyze grammar]
sugaṃdhānāṃ prasūnānāṃ mahāsragbhiralaṃkṛtaḥ |
caṃdanairliptasarvāṃgo rājaśreṣṭha iva prabho || 83 ||
[Analyze grammar]
cārvaṅgībhiḥ kāminībhirnityaṃ matpurataḥ prabho |
gītena nṛtyate cāpi nārāyaṇa tavājñayā || 84 ||
[Analyze grammar]
vāsavādyāḥ surāḥ sarve rajāṃsi mama pādayoḥ |
śiraḥ kirīṭaśobhīni nityameva vahaṃti vai || 85 ||
[Analyze grammar]
devadevarṣayaścāpi munayaśca jagatpate |
stuvaṃti māṃ stavairnityaṃ kiṃkarā iva sarvadā || 86 ||
[Analyze grammar]
caturbāhurahaṃ śyāmaḥ śaṅkhacakragadābjabhṛt |
praphullapuṇḍarīkākṣaḥ pītavāsāḥ sukuṇḍalaḥ || 87 ||
[Analyze grammar]
svarṇayajñopavītī ca kirīṭī kuṇḍalī tathā |
dṛśye tvamiva devādyairdvitīyo garuḍadhvajaḥ || 88 ||
[Analyze grammar]
sukhānyetāni dattāni durllabhāni tvayā prabho |
dadāsi kathamāhāraṃ na mahyaṃ parameśvara || 89 ||
[Analyze grammar]
kṣudhāgninā ca sumahaccharīraṃ mama dahyate |
yathaiva jvalito vṛkṣaḥ koṭarasthena vahninā || 90 ||
[Analyze grammar]
sukhametattvayā dattaṃ hare mahyaṃ na rocate |
prajvalajjaṭharāgnau tu vihvalāṅgāya keśava || 91 ||
[Analyze grammar]
karmaṇā manasā vācā tvāṃ vinā jagadīśvaram |
na pūjito mayā kaściddevadeva gaṇārcitaḥ || 92 ||
[Analyze grammar]
svapnenāpi jagannātha tasya bhaktiḥ kṛtā nahi |
āhāraṃ kena doṣeṇa dadāsi nahi me prabho || 93 ||
[Analyze grammar]
vyāsa uvāca |
athāsau bhagavānviṣṇuḥ kautukī samuvāca tam |
gaccha brāhmaṇa bhadraṃ te brahmāṇaṃ prati satvaram || 94 ||
[Analyze grammar]
iti śrutvā vaco vipraḥ śīghraṃ brahmāṇamāyayau |
brahmā taṃ prati provāca kārpaṇyaṃ tasya darśayan || 95 ||
[Analyze grammar]
brahmovāca |
duḥkhādupārjitaṃ karma dīyate yanna bhūsure |
svayaṃ na bhuṃjate tacca naṣṭameva na saṃśayaḥ || 96 ||
[Analyze grammar]
kāraṇaṃ tava duḥkhasya sarvameva mayoditam |
gaccha brāhmaṇa bhadraṃ te niḥsaṃdehoyamāgataḥ || 97 ||
[Analyze grammar]
brāhmaṇa uvāca |
nijakarmavipāko'yaṃ tvatprasādācchruto'khilaḥ |
idānīṃ brūhi dānāni kāni deyāni mānavaiḥ || 98 ||
[Analyze grammar]
brahmovāca |
bahūni saṃti dānāni tāni vaktuṃ na śakyate |
saṃkṣepātkathyate vipra niśāmaya samāhitaḥ || 99 ||
[Analyze grammar]
bhūmidānaṃ dvijaśreṣṭha sarvadānottamottamam |
kṛtaṃ puṇyātmanā yena sa jñeyaḥ sarvadānakṛt || 100 ||
[Analyze grammar]
gocarmamātraṃ bhūmiṃ yo dadāti dvijasattama |
sa gacchetparamaṃ sthānaṃ vimuktaḥ sarvapātakaiḥ || 101 ||
[Analyze grammar]
bhūmiṃ sasyasametāṃ yo daridrāya dvijātaye |
dadāti brāhmaṇaśreṣṭha tasya puṇyaṃ niśāmaya || 102 ||
[Analyze grammar]
sarvapāpavinirmukto nārāyaṇapuraṃ vrajet |
tatra bhuṃkte sukhaṃ sarvaṃ yāvadiṃdrāścaturdaśa || 103 ||
[Analyze grammar]
bhūyo bhūmiṃ samāsādya sārvabhaumo nṛpo bhavet |
ciraṃ bhuktvā mahīṃ kṛtsnāṃ naro nārāyaṇo bhavet || 104 ||
[Analyze grammar]
yasmādbhūmirdvijairgrāhyā tyaktvā dānaśatānyapi |
bhūmido bhūminetā ca dvāvapi svargagāminau || 105 ||
[Analyze grammar]
maṃdaburddhirdvijo yastu bhūmidānaṃ parityajet |
pratijanmani viprendra sa bhavedatiduḥkhitaḥ || 106 ||
[Analyze grammar]
anyebhyo'pi samādāya bhūmidānaṃ ya ācaret |
tasya viṣṇurati prīto dadāti paramaṃ padam || 107 ||
[Analyze grammar]
grāmaṃ yacchati yo vipra daridrāya dvijātaye |
dāpayatyapi vā tasya puṇyaṃ vāpi niśāmaya || 108 ||
[Analyze grammar]
yāvaṃto reṇavo bhūmau yāvaṃto vṛṣṭibiṃdavaḥ |
manvaṃtarāṇi tāvaṃti viṣṇuloke vasetsudhīḥ || 109 ||
[Analyze grammar]
dhenuṃ payasvinīṃ yastu savatsāṃ yacchati dvija |
tasya bravīmyahaṃ puṇyamākarṇaya mahātmanaḥ || 110 ||
[Analyze grammar]
saptadvīpāṃ mahīṃ datvā sasasyāṃ yatphalaṃ labhet |
tatphalaṃ labhate martyo dhenuṃ yacchandvijātaye || 111 ||
[Analyze grammar]
dadāti vṛṣabhaṃ yastu brāhmaṇāya kuṭuṃbine |
vimuktaḥ pātakai rudrai rudralokaṃ sa gacchati || 112 ||
[Analyze grammar]
tasya yāvaṃti romāṇi śarīre vṛṣabhasya ca |
tāvatkalpasahasrāṇi rudreṇa saha modate || 113 ||
[Analyze grammar]
yastu vedavide dhenuṃ dadyādubhayatomukhīm |
na tasya punarāvṛttī rudralokātkadācana || 114 ||
[Analyze grammar]
vṛṣaṃ tilasamāyuktaṃ kṛṣṇaṃ yastu prayacchati |
sa rudrabhavane tiṣṭheddvijendra tilasaṃkhyayā || 115 ||
[Analyze grammar]
tilapramāṇamapi ca svarṇaṃ dadyāddvijātaye |
sa yāti viṣṇubhavanaṃ kulakoṭisamanvitaḥ || 116 ||
[Analyze grammar]
yo bhaktyā rajataṃ yaccheddaridrāya dvijātaye |
caṃdralokaṃ samāsādya sudhāpānaṃ karoti saḥ || 117 ||
[Analyze grammar]
hīrakaṃ mauktikaṃ cāpi pravālaṃ ca maṇiṃ tathā |
yo dadāti dvijaśreṣṭha śakralokaṃ sa gacchati || 118 ||
[Analyze grammar]
aśvadānaṃ dvijaśreṣṭha yaḥ karoti mahāśayaḥ |
gandharvarājarājatvaṃ sa prāpnoti na saṃśayaḥ || 119 ||
[Analyze grammar]
dadāti vāraṇaṃ yastu yuvānaṃ doṣavarjitam |
devarājye vibhāgī sa bhavedindra iva dvija || 120 ||
[Analyze grammar]
naradolāṃ ca yo dadyādbrāhmaṇāya sadakṣiṇām |
so'pīndrapadamāsādya vasetkalpacatuṣṭayam || 121 ||
[Analyze grammar]
śāligrāmaśilādānaṃ yo dadāti dvijātaye |
tasya puṇyaṃ pravakṣyāmi samāsena śṛṇu dvija || 122 ||
[Analyze grammar]
saptadvīpāṃ mahīṃ datvā saśailavanakānanām |
yatphalaṃ tacca labhate śālagrāmaśilāpradaḥ || 123 ||
[Analyze grammar]
tulāpuruṣadānena yatphalaṃ prāpyate naraiḥ |
śālagrāmaśilāṃ yacchaṃstasmātkoṭiguṇaṃ labhet || 124 ||
[Analyze grammar]
śālagrāmaśilā yena pradattā dvijasattama |
nūnaṃ tena pradattāni bhuvanāni caturdaśa || 125 ||
[Analyze grammar]
tulāpuruṣadānaṃ yaḥ prakaroti narottama |
divi divyāṃbaradharaściraṃ sa ca mahīpatiḥ || 126 ||
[Analyze grammar]
jananījaṭhare bhūyastasya janma na vidyate |
dadāti yastu vai kanyāṃ sālaṃkārāṃ narottamaḥ || 127 ||
[Analyze grammar]
sa gacchedviṣṇubhavanaṃ punarāvṛttivarjitaḥ |
yaḥ kanyāvikrayaṃ mūḍho mohātprakurute naraḥ || 128 ||
[Analyze grammar]
sa gacchennarakaṃ ghoraṃ purīṣahradasaṃjñakam |
vikrītāyāśca kanyāyā yaḥ putro jāyate dvija || 129 ||
[Analyze grammar]
sa cāṃḍāla iva jñeyaḥ sarvadharmabahiṣkṛtaḥ |
kanyāvikrayiṇaḥ puṃso mukhaṃ paśyenna śāstravit || 130 ||
[Analyze grammar]
paśyedajñānato vāpi kuryādbhāskaradarśanam |
yatkiṃcitkriyate karma kanyāvikrayiṇaḥ puraḥ || 131 ||
[Analyze grammar]
śubhaṃ tatsakalaṃ karma gacchedviphalatāṃ dvija |
kanyāvikrayiṇo nāsti narakānniṣkṛtiḥ punaḥ || 132 ||
[Analyze grammar]
kanyādānakṛto nāsti svargādāgamanaṃ punaḥ |
bahunātra kimuktena saṃkṣepeṇa bravīmi te || 133 ||
[Analyze grammar]
hīrakakṣitikanyānāṃ phalaṃ syācca śatādhikam |
upānahaṃ cātapatraṃ yastu yacchati bhūtale || 134 ||
[Analyze grammar]
śṛṇu tasya tu vai puṇyaṃ saṃkṣepeṇa bravīmi te |
iha varṣaśataṃ jīvetsarvasaṃpatsamanvitaḥ || 135 ||
[Analyze grammar]
mṛtaḥ śakrapuraṃ prāpya śatakalpacatuṣṭayam |
dadāti nūtanaṃ vastraṃ sa yāti paramāṃ gatim || 136 ||
[Analyze grammar]
vastraṃ purātanaṃ yaccheddhenuṃ ca rajatīṃ tathā |
kanyāṃ rajasvalāṃ yastu sa sadā narakaṃ vrajet || 137 ||
[Analyze grammar]
phalado mānavo vipra gacchati tridaśālayam |
bhuṃkte kalpasahasrāṇi phalaṃ tatrāmṛtopamam || 138 ||
[Analyze grammar]
śākaprado yāti vipra śaṃbhorbhagavataḥ padam |
tatra kalpadvayaṃ bhuṃkte pāyasaṃ durllabhaṃ suraiḥ || 139 ||
[Analyze grammar]
dugdhado dadhidaścaiva ghṛtadastakradastathā |
prāpnoti vai sudhāpānaṃ puro bhagavato hareḥ || 140 ||
[Analyze grammar]
puṣpado manujo vipra gandhadaśca surālayam |
tiṣṭhedyugasahasrāṇi puṣpagandhavibhūṣitaḥ || 141 ||
[Analyze grammar]
śayyādānaṃ dvijaśreṣṭha yaḥ karoti dvijottama |
sa brahmalokamāgatya paryaṃkaśayanaściram || 142 ||
[Analyze grammar]
dīpadaḥ pīṭhadaścaiva sarvapāpavivarjitaḥ |
divyasiṃhāsanasthaśca jaladīpāvalīvṛtaḥ || 143 ||
[Analyze grammar]
tāṃbūlado naro rājanbhuvi bhuṃkte'khilaṃ śubham |
divi devāṅganākroḍe suptastāṃbūlamatti vai || 144 ||
[Analyze grammar]
vidyādānaṃ dvijaśreṣṭha yaḥ karoti narottama |
saṃprāpya saṃnidhiṃ viṣṇostiṣṭhedyugaśatadvayam || 145 ||
[Analyze grammar]
tato jñānaṃ samāsādya tatraiva dvijasattama |
prāpnoti durllabhaṃ mokṣaṃ prasādātkamalāpateḥ || 146 ||
[Analyze grammar]
anāthaṃ brāhmaṇaṃ yastu pāṭhayatyatiduḥkhitam |
sa yāti viṣṇubhavanaṃ punarāvṛttidurllabham || 147 ||
[Analyze grammar]
kulīno'pi dvijaśreṣṭho na bhāti vidyayā vinā |
tasmāddivajaṃ pāṭhayaṃtaḥ prayāṃti paramaṃ padam || 148 ||
[Analyze grammar]
bhuvi pratyakṣadevo'pi brāhmaṇo devatāśrayaḥ |
sarvavarṇagururnaiva vidyāhīno virājate || 149 ||
[Analyze grammar]
saṃsāre yāni dānāni saṃti hemādikāni ca |
tāni tena pradattāni brāhmaṇo yena pāṭhitaḥ || 150 ||
[Analyze grammar]
kuryātpustakadānaṃ yo naro bhaktisamanvitaḥ |
tasya puṇyaṃ dvijaśreṣṭha saṃkṣepātte vadāmyaham || 151 ||
[Analyze grammar]
tatrākṣarāṇi yāvaṃti patre patre ca pustake |
pratyakṣare labhetpuṇyaṃ kapilākoṭidānajam || 152 ||
[Analyze grammar]
yāvaddinaṃ pustakaṃ tatprapaṭhaṃti dvijātayaḥ |
tāvanmanvaṃtaraṃ tiṣṭhedvaikuṃṭhe pustakapradaḥ || 153 ||
[Analyze grammar]
evamādīnyanekāni saṃti dānāni bhūsura |
samyagvaktuṃ jagatyasminkaḥ śakto dviśatairapi || 154 ||
[Analyze grammar]
brahmahatyādi pāpāni kriyaṃte yāni mānavaiḥ |
hanyaṃte tāni pāpāni tasmāddānaṃ samācaret || 155 ||
[Analyze grammar]
ātmapuṇyena yaddānaṃ dīyate ca tribhirjanaiḥ |
yāvaddravyaṃ phalaṃ tasmāttasya dānasya labhyate || 156 ||
[Analyze grammar]
prītaye kamalābharturyaddānaṃ dīyate janaiḥ |
tasyakoṭiguṇaṃ puṇyaṃ labhate nātra saṃśayaḥ || 157 ||
[Analyze grammar]
tasmānnārāyaṇaprītihetave matimānnaraḥ |
dānaṃ samācaredvipra bhaktikarmasamanvitaḥ || 158 ||
[Analyze grammar]
tapaso'pi paraṃ dānaṃ niruktaṃ tatvadarśibhiḥ |
ato yatnādapi prājño dānakarmasamācaret || 159 ||
[Analyze grammar]
dānaṃ tapo dve api yaḥ prakaroti narottamaḥ |
tasya tulyo jagatyasminvidyate na hi bhūsura || 160 ||
[Analyze grammar]
iti śrīpadmapurāṇe kriyāyogasāre sarvadānamāhātmyaṃnāma viṃśo'dhyāyaḥ || 20 ||
[Analyze grammar]
Other editions:
Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Padma Purana Chapter 20
Sri Padma Purana (Sanskrit Text and Hindi Translation)
by Chaukhamba Surbharati Prakashan (2016)
Sanskrit Text and Hindi Translation with Sloka Index (Set of 7 Volumes)
Buy now!
Padma Purana (In Six Volumes)
by Chowkhamba Sanskrit Series Office (2007)
Sanskrit Text Only
Buy now!
Sri Padma Purana (Tamil)
by Azhwargal Aaivu Maiyam, Chennai (2015)
Translated by S. Jagatrakshgan
Buy now!