Mahabharata [sanskrit]
699,462 words | ISBN-10: 812150094X | ISBN-13: 9788121500944
The Sanskrit edition of the Mahabharata, one of the largest epic poems ever written, consisting of 100,000 metrical verses. Consisting of 18 books, the Mahabharata details the history and legends concerning ancient India (Bharata), including a major battle campaign involving the Kauravas and the Pandavas, also known as the Kurukshetra War. This portion also contains the Bhagavad-Gita. Alternative titles: Mahābhārata (महाभारत).
Chapter 147
vaiśaṃpāyana uvāca |
etacchrutvā vacastasya vānarendrasya dhīmataḥ |
bhīmasenastadā vīraḥ provācāmitrakarśanaḥ || 1 ||
[Analyze grammar]
ko bhavānkiṃnimittaṃ vā vānaraṃ vapurāśritaḥ |
brāhmaṇānantaro varṇaḥ kṣatriyastvānupṛcchati || 2 ||
[Analyze grammar]
kauravaḥ somavaṃśīyaḥ kuntyā garbheṇa dhāritaḥ |
pāṇḍavo vāyutanayo bhīmasena iti śrutaḥ || 3 ||
[Analyze grammar]
sa vākyaṃ bhīmasenasya smitena pratigṛhya tat |
hanūmānvāyutanayo vāyuputramabhāṣata || 4 ||
[Analyze grammar]
vānaro'haṃ na te mārgaṃ pradāsyāmi yathepsitam |
sādhu gaccha nivartasva mā tvaṃ prāpsyasi vaiśasam || 5 ||
[Analyze grammar]
bhīma uvāca |
vaiśasaṃ vāstu yadvānyanna tvā pṛcchāmi vānara |
prayacchottiṣṭha mārgaṃ me mā tvaṃ prāpsyasi vaiśasam || 6 ||
[Analyze grammar]
hanūmānuvāca |
nāsti śaktirmamotthātuṃ vyādhinā kleśito hyaham |
yadyavaśyaṃ prayātavyaṃ laṅghayitvā prayāhi mām || 7 ||
[Analyze grammar]
bhīma uvāca |
nirguṇaḥ paramātmeti dehaṃ te vyāpya tiṣṭhati |
tamahaṃ jñānavijñeyaṃ nāvamanye na laṅghaye || 8 ||
[Analyze grammar]
yadyāgamairna vindeyaṃ tamahaṃ bhūtabhāvanam |
krameyaṃ tvāṃ giriṃ cemaṃ hanūmāniva sāgaram || 9 ||
[Analyze grammar]
hanūmānuvāca |
ka eṣa hanumānnāma sāgaro yena laṅghitaḥ |
pṛcchāmi tvā kuruśreṣṭha kathyatāṃ yadi śakyate || 10 ||
[Analyze grammar]
bhīma uvāca |
bhrātā mama guṇaślāghyo buddhisattvabalānvitaḥ |
rāmāyaṇe'tivikhyātaḥ śūro vānarapuṃgavaḥ || 11 ||
[Analyze grammar]
rāmapatnīkṛte yena śatayojanamāyataḥ |
sāgaraḥ plavagendreṇa krameṇaikena laṅghitaḥ || 12 ||
[Analyze grammar]
sa me bhrātā mahāvīryastulyo'haṃ tasya tejasā |
bale parākrame yuddhe śakto'haṃ tava nigrahe || 13 ||
[Analyze grammar]
uttiṣṭha dehi me mārgaṃ paśya vā me'dya pauruṣam |
macchāsanamakurvāṇaṃ mā tvā neṣye yamakṣayam || 14 ||
[Analyze grammar]
vaiśaṃpāyana uvāca |
vijñāya taṃ balonmattaṃ bāhuvīryeṇa garvitam |
hṛdayenāvahasyainaṃ hanūmānvākyamabravīt || 15 ||
[Analyze grammar]
prasīda nāsti me śaktirutthātuṃ jarayānagha |
mamānukampayā tvetatpucchamutsārya gamyatām || 16 ||
[Analyze grammar]
sāvajñamatha vāmena smayañjagrāha pāṇinā |
na cāśakaccālayituṃ bhīmaḥ pucchaṃ mahākapeḥ || 17 ||
[Analyze grammar]
uccikṣepa punardorbhyāmindrāyudhamivocchritam |
noddhartumaśakadbhīmo dorbhyāmapi mahābalaḥ || 18 ||
[Analyze grammar]
utkṣiptabhrūrvivṛttākṣaḥ saṃhatabhrukuṭīmukhaḥ |
svinnagātro'bhavadbhīmo na coddhartuṃ śaśāka ha || 19 ||
[Analyze grammar]
yatnavānapi tu śrīmāṃllāṅgūloddharaṇoddhutaḥ |
kapeḥ pārśvagato bhīmastasthau vrīḍādadhomukhaḥ || 20 ||
[Analyze grammar]
praṇipatya ca kaunteyaḥ prāñjalirvākyamabravīt |
prasīda kapiśārdūla duruktaṃ kṣamyatāṃ mama || 21 ||
[Analyze grammar]
siddho vā yadi vā devo gandharvo vātha guhyakaḥ |
pṛṣṭaḥ sankāmayā brūhi kastvaṃ vānararūpadhṛk || 22 ||
[Analyze grammar]
hanūmānuvāca |
yatte mama parijñāne kautūhalamariṃdama |
tatsarvamakhilena tvaṃ śṛṇu pāṇḍavanandana || 23 ||
[Analyze grammar]
ahaṃ kesariṇaḥ kṣetre vāyunā jagadāyuṣā |
jātaḥ kamalapatrākṣa hanūmānnāma vānaraḥ || 24 ||
[Analyze grammar]
sūryaputraṃ ca sugrīvaṃ śakraputraṃ ca vālinam |
sarvavānararājānau sarvavānarayūthapāḥ || 25 ||
[Analyze grammar]
upatasthurmahāvīryā mama cāmitrakarśana |
sugrīveṇābhavatprītiranilasyāgninā yathā || 26 ||
[Analyze grammar]
nikṛtaḥ sa tato bhrātrā kasmiṃścitkāraṇāntare |
ṛśyamūke mayā sārdhaṃ sugrīvo nyavasacciram || 27 ||
[Analyze grammar]
atha dāśarathirvīro rāmo nāma mahābalaḥ |
viṣṇurmānuṣarūpeṇa cacāra vasudhāmimām || 28 ||
[Analyze grammar]
sa pituḥ priyamanvicchansahabhāryaḥ sahānujaḥ |
sadhanurdhanvināṃ śreṣṭho daṇḍakāraṇyamāśritaḥ || 29 ||
[Analyze grammar]
tasya bhāryā janasthānādrāvaṇena hṛtā balāt |
vañcayitvā mahābuddhiṃ mṛgarūpeṇa rāghavam || 30 ||
[Analyze grammar]
hṛtadāraḥ saha bhrātrā patnīṃ mārgansa rāghavaḥ |
dṛṣṭavāñśailaśikhare sugrīvaṃ vānararṣabham || 31 ||
[Analyze grammar]
tena tasyābhavatsakhyaṃ rāghavasya mahātmanaḥ |
sa hatvā vālinaṃ rājye sugrīvaṃ pratyapādayat |
sa harīnpreṣayāmāsa sītāyāḥ parimārgaṇe || 32 ||
[Analyze grammar]
tato vānarakoṭībhiryāṃ vayaṃ prasthitā diśam |
tatra pravṛttiḥ sītāyā gṛdhreṇa pratipāditā || 33 ||
[Analyze grammar]
tato'haṃ kāryasiddhyarthaṃ rāmasyākliṣṭakarmaṇaḥ |
śatayojanavistīrṇamarṇavaṃ sahasāplutaḥ || 34 ||
[Analyze grammar]
dṛṣṭā sā ca mayā devī rāvaṇasya niveśane |
pratyāgataścāpi punarnāma tatra prakāśya vai || 35 ||
[Analyze grammar]
tato rāmeṇa vīreṇa hatvā tānsarvarākṣasān |
punaḥ pratyāhṛtā bhāryā naṣṭā vedaśrutiryathā || 36 ||
[Analyze grammar]
tataḥ pratiṣṭhite rāme vīro'yaṃ yācito mayā |
yāvadrāmakathā vīra bhavellokeṣu śatruhan |
tāvajjīveyamityevaṃ tathāstviti ca so'bravīt || 37 ||
[Analyze grammar]
daśa varṣasahasrāṇi daśa varṣaśatāni ca |
rājyaṃ kāritavānrāmastatastu tridivaṃ gataḥ || 38 ||
[Analyze grammar]
tadihāpsarasastāta gandharvāśca sadānagha |
tasya vīrasya caritaṃ gāyantyo ramayanti mām || 39 ||
[Analyze grammar]
ayaṃ ca mārgo martyānāmagamyaḥ kurunandana |
tato'haṃ ruddhavānmārgaṃ tavemaṃ devasevitam |
dharṣayedvā śapedvāpi mā kaściditi bhārata || 40 ||
[Analyze grammar]
divyo devapatho hyeṣa nātra gacchanti mānuṣāḥ |
yadarthamāgataścāsi tatsaro'bhyarṇa eva hi || 41 ||
[Analyze grammar]
Other editions:
Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Mahabharata Chapter 147
The complete Mahabharata (12 Volumes)
by Kisari Mohan Ganguly (2013)
4900 pages; [Publisher: Munshiram Manoharlal Publishers Pvt. Ltd.] ISBN: 812150094X or 9788121500944;
Buy now!
The Mahabharata in Kannada (Set of 32 Volumes)
by Bharatha Darshana Bangalore (2003)
ಶ್ರೇಮಹಭಾರತ [ಮಹಾಭಾರತ]; 13907 pages;
Buy now!
The Complete Mahabharata (9 volumes)
by M. N. Dutt (2008)
6415 pages; Sanskrit Text with English Translation; [Edited By: Dr. Ishwar Chandra Sharma & Dr. O.N. Bimali] [Publisher: Parimal Publication Pvt. Ltd.]
Buy now!
Mahabharata (Hindi Translation, Six Volumes)
by Sahityacharya Pandit Ramnarayandutt Shastri Pandey "Ram" (2017)
7350 pages; [महाभारत] [Publisher: Gita Press, Gorakhpur] 44 Color and Black/white illustrations.
Buy now!
The Mahabharata in Bengali (Two Volumes)
by Akshay Library, Kolkata (2019)
3049 pages; [মহাভারত] [মহার্ষী বদভ্যাস (Maharishi Vedvyas)]
Buy now!
Mahabharat in Gujarati (20 Volumes)
by Dinkar Joshi (દિનકર જોશી) (2010)
14252 pages; [મહાભારત] [Publisher: Pravin Prakashan Pvt. Ltd, Rajkot]
Buy now!
Shri Mahabharatam in Malayalam (2 volumes)
by Swami Mridananda (2018)
1681 pages; [Publisher: Ramakrishna Math, Thrissur]
Buy now!