Mahabharata [sanskrit]
699,462 words | ISBN-10: 812150094X | ISBN-13: 9788121500944
The Sanskrit edition of the Mahabharata, one of the largest epic poems ever written, consisting of 100,000 metrical verses. Consisting of 18 books, the Mahabharata details the history and legends concerning ancient India (Bharata), including a major battle campaign involving the Kauravas and the Pandavas, also known as the Kurukshetra War. This portion also contains the Bhagavad-Gita. Alternative titles: Mahābhārata (महाभारत).
Chapter 111
lomaśa uvāca |
sā tu nāvyāśramaṃ cakre rājakāryārthasiddhaye |
saṃdeśāccaiva nṛpateḥ svabuddhyā caiva bhārata || 1 ||
[Analyze grammar]
nānāpuṣpaphalairvṛkṣaiḥ kṛtrimairupaśobhitam |
nānāgulmalatopetaiḥ svādukāmaphalapradaiḥ || 2 ||
[Analyze grammar]
atīva ramaṇīyaṃ tadatīva ca manoharam |
cakre nāvyāśramaṃ ramyamadbhutopamadarśanam || 3 ||
[Analyze grammar]
tato nibadhya tāṃ nāvamadūre kāśyapāśramāt |
cārayāmāsa puruṣairvihāraṃ tasya vai muneḥ || 4 ||
[Analyze grammar]
tato duhitaraṃ veśyā samādhāyetikṛtyatām |
dṛṣṭvāntaraṃ kāśyapasya prāhiṇodbuddhisaṃmatām || 5 ||
[Analyze grammar]
sā tatra gatvā kuśalā taponityasya saṃnidhau |
āśramaṃ taṃ samāsādya dadarśa tamṛṣeḥ sutam || 6 ||
[Analyze grammar]
veśyovāca |
kaccinmune kuśalaṃ tāpasānāṃ kaccicca vo mūlaphalaṃ prabhūtam |
kaccidbhavānramate cāśrame'smiṃstvāṃ vai draṣṭuṃ sāṃpratamāgato'smi || 7 ||
[Analyze grammar]
kaccittapo vardhate tāpasānāṃ pitā ca te kaccidahīnatejāḥ |
kaccittvayā prīyate caiva vipra kaccitsvādhyāyaḥ kriyate ṛśyaśṛṅga || 8 ||
[Analyze grammar]
ṛśyaśṛṅga uvāca |
ṛddho bhavāñjyotiriva prakāśate manye cāhaṃ tvāmabhivādanīyam |
pādyaṃ vai te saṃpradāsyāmi kāmādyathādharmaṃ phalamūlāni caiva || 9 ||
[Analyze grammar]
kauśyāṃ bṛsyāmāssva yathopajoṣaṃ kṛṣṇājinenāvṛtāyāṃ sukhāyām |
kva cāśramastava kiṃ nāma cedaṃ vrataṃ brahmaṃścarasi hi devavattvam || 10 ||
[Analyze grammar]
veśyovāca |
mamāśramaḥ kāśyapaputra ramyastriyojanaṃ śailamimaṃ pareṇa |
tatra svadharmo'nabhivādanaṃ no na codakaṃ pādyamupaspṛśāmaḥ || 11 ||
[Analyze grammar]
ṛśyaśṛṅga uvāca |
phalāni pakvāni dadāni te'haṃ bhallātakānyāmalakāni caiva |
parūṣakānīṅgudadhanvanāni priyālānāṃ kāmakāraṃ kuruṣva || 12 ||
[Analyze grammar]
lomaśa uvāca |
sā tāni sarvāṇi visarjayitvā bhakṣānmahārhānpradadau tato'smai |
tānyṛśyaśṛṅgasya mahārasāni bhṛśaṃ surūpāṇi ruciṃ dadurhi || 13 ||
[Analyze grammar]
dadau ca mālyāni sugandhavanti citrāṇi vāsāṃsi ca bhānumanti |
pānāni cāgryāṇi tato mumoda cikrīḍa caiva prajahāsa caiva || 14 ||
[Analyze grammar]
sā kandukenāramatāsya mūle vibhajyamānā phalitā lateva |
gātraiśca gātrāṇi niṣevamāṇā samāśliṣaccāsakṛdṛśyaśṛṅgam || 15 ||
[Analyze grammar]
sarjānaśokāṃstilakāṃśca vṛkṣānprapuṣpitānavanāmyāvabhajya |
vilajjamāneva madābhibhūtā pralobhayāmāsa sutaṃ maharṣeḥ || 16 ||
[Analyze grammar]
atharśyaśṛṅgaṃ vikṛtaṃ samīkṣya punaḥ punaḥ pīḍya ca kāyamasya |
avekṣamāṇā śanakairjagāma kṛtvāgnihotrasya tadāpadeśam || 17 ||
[Analyze grammar]
tasyāṃ gatāyāṃ madanena matto vicetanaścābhavadṛśyaśṛṅgaḥ |
tāmeva bhāvena gatena śūnyo viniḥśvasannārtarūpo babhūva || 18 ||
[Analyze grammar]
tato muhūrtāddharipiṅgalākṣaḥ praveṣṭito romabhirā nakhāgrāt |
svādhyāyavānvṛttasamādhiyukto vibhāṇḍakaḥ kāśyapaḥ prādurāsīt || 19 ||
[Analyze grammar]
so'paśyadāsīnamupetya putraṃ dhyāyantamekaṃ viparītacittam |
viniḥśvasantaṃ muhurūrdhvadṛṣṭiṃ vibhāṇḍakaḥ putramuvāca dīnam || 20 ||
[Analyze grammar]
na kalpyante samidhaḥ kiṃ nu tāta kacciddhutaṃ cāgnihotraṃ tvayādya |
sunirṇiktaṃ sruksruvaṃ homadhenuḥ kaccitsavatsā ca kṛtā tvayādya || 21 ||
[Analyze grammar]
na vai yathāpūrvamivāsi putra cintāparaścāsi vicetanaśca |
dīno'timātraṃ tvamihādya kiṃ nu pṛcchāmi tvāṃ ka ihādyāgato'bhūt || 22 ||
[Analyze grammar]
Other editions:
Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Mahabharata Chapter 111
The complete Mahabharata (12 Volumes)
by Kisari Mohan Ganguly (2013)
4900 pages; [Publisher: Munshiram Manoharlal Publishers Pvt. Ltd.] ISBN: 812150094X or 9788121500944;
Buy now!
The Mahabharata in Kannada (Set of 32 Volumes)
by Bharatha Darshana Bangalore (2003)
ಶ್ರೇಮಹಭಾರತ [ಮಹಾಭಾರತ]; 13907 pages;
Buy now!
The Complete Mahabharata (9 volumes)
by M. N. Dutt (2008)
6415 pages; Sanskrit Text with English Translation; [Edited By: Dr. Ishwar Chandra Sharma & Dr. O.N. Bimali] [Publisher: Parimal Publication Pvt. Ltd.]
Buy now!
Mahabharata (Hindi Translation, Six Volumes)
by Sahityacharya Pandit Ramnarayandutt Shastri Pandey "Ram" (2017)
7350 pages; [महाभारत] [Publisher: Gita Press, Gorakhpur] 44 Color and Black/white illustrations.
Buy now!
The Mahabharata in Bengali (Two Volumes)
by Akshay Library, Kolkata (2019)
3049 pages; [মহাভারত] [মহার্ষী বদভ্যাস (Maharishi Vedvyas)]
Buy now!
Mahabharat in Gujarati (20 Volumes)
by Dinkar Joshi (દિનકર જોશી) (2010)
14252 pages; [મહાભારત] [Publisher: Pravin Prakashan Pvt. Ltd, Rajkot]
Buy now!
Shri Mahabharatam in Malayalam (2 volumes)
by Swami Mridananda (2018)
1681 pages; [Publisher: Ramakrishna Math, Thrissur]
Buy now!