Harivamsa [text] [sanskrit]

76,857 words

The Sanskrit edition of the Harivamsa, an important addition to the larger epic Mahabharata, existing in several editions. The text deals with the ancient Indian Solar and Lunar dynasties leading and recounts the history of Krishna.

Verse 108.11

इत्युक्त्वा त्वरमाणा सा गुह्यदेशे स्वलंकृता ।
कान्तेन सह संयुक्ता स्थिता वै भीतभीतवत् ।
ततश्चोद्वाहधर्मेण गान्धर्वेण समीयतुः ।
अन्योन्यं रेमतुस्तौ तु चक्रवाकौ यथा दिवा ॥ पतिना सानिरुद्धेन मुमुदे तु वराङ्गना ।
कान्तेन सह संयुक्ता दिव्यस्रगनुलेपना ।
एकदेशे गृहस्यास्य प्रच्छन्नो चैव भामिनी ।
करेणुर्द्विरदेनेव वरयामास संगता ॥ पपौ तस्य मुखं साध्वी समालिङ्ग्य यथाक्रमम् ।
नेत्रे चुचुम्ब सा देवी बाणस्य दुहिता यदुम् ॥ भूयो भूयः समाश्लिष्य यथेष्टं मदमोहिता ।
न तृप्तिमाययौ सा तु समालिङ्ग्य यदूत्तमम् ॥ वैशंपायनः तामस्या विद्यया युक्तः प्राद्युम्निरथ तत्क्षणात् ।
चिन्तयामास तं दृष्ट्वा गृहे स्त्रीजनमद्भुतम् ॥ कोऽयं विधिर्मम महान्न जाने त्वस्य कारणम् ।
स्वप्नोऽयं किं मया दृष्ट उताहो विभ्रमो मम ॥ जागर्म्यहं न मे स्वप्नो न च म विभ्रमो महान् ।
केयमग्रे स्थिता सुभ्रूर्लतेव च सुपुष्पिता ॥ उद्भ्रान्तहरिणापङ्गी भ्रूलताभङ्गभाषिणी ।
पीनस्तनोरुजघना ताम्रपादकराधरा ॥ नीलकुञ्चितकेशाढ्या मधुरस्मितभाषिणी ।
मम नेत्रपथाक्रान्ता चन्द्रलेखेव शारदी ।
किमिदं नात्र जानामि केनेदं प्रतिपादितम् ॥ दृष्ट्वास्य ववृधे कामस्तामुषां मदमोहिताम् ।
सा च तत्पुरतः साक्षात्पानं कर्तुं समुद्यता ॥ अथ तामिङ्गितैर्ज्ञात्वा श्रुत्वा चैव यथार्थतः ।
रमयामास रमणीं कामतस्तां मनोरमाम् ॥ सा चापि तं समासाद्य हर्षभीताकुलेक्षणा ।
कामतो रमयामास रोमाञ्चोद्गतकर्कशा ॥ लीलासंलापललितैर्ललना तं समाचरत् ।
करेणुरिव मातङ्गं वाशिता गिरिगह्वरे ।
अनिरुद्धं महाबाहुं निद्रापरवशं गतं ।
ततो निरुद्धः स्वप्ने तु स्वपुराच्चित्रलेखया ।
नीतो बाणपुरं सद्यः संगतश्चोषया सह ॥ दृष्ट्वैवं स्वप्नसंसर्गं उषया स्वस्य चाद्भुतम् ।
वचनेन विमोहिताम् ॥ स ततश्चित्रलेखां तामवेक्ष्योवाच यादवः ।
द्वारकानगराच्छीग्रमानीतश्चित्रलेखया ॥ बाणस्य नगरं प्राप्य संगतोऽस्म्युषया रहः ।
एवं स्वप्नो मया दृष्टो विचित्रोऽदृष्टपूर्वकः ॥ कोऽयं विधिर्ममायातः का त्वं कैषा च भामिनी ।
केयं पुरी गृहं कस्य तत्त्वमाख्यातुमर्हसि ॥ इति ब्रुवन्तं तं दृष्ट्वा चित्रलेखा वचोऽब्रवीत् ।
अपि ते कुशलं वीर सर्वत्र यदुनन्दन ।
रममाणानिरुद्धेन अविज्ञाता तु सा तदा ॥ ११ ॥

ityuktvā tvaramāṇā sā guhyadeśe svalaṃkṛtā |
kāntena saha saṃyuktā sthitā vai bhītabhītavat |
tataścodvāhadharmeṇa gāndharveṇa samīyatuḥ |
anyonyaṃ rematustau tu cakravākau yathā divā || patinā sāniruddhena mumude tu varāṅganā |
kāntena saha saṃyuktā divyasraganulepanā |
ekadeśe gṛhasyāsya pracchanno caiva bhāminī |
kareṇurdviradeneva varayāmāsa saṃgatā || papau tasya mukhaṃ sādhvī samāliṅgya yathākramam |
netre cucumba sā devī bāṇasya duhitā yadum || bhūyo bhūyaḥ samāśliṣya yatheṣṭaṃ madamohitā |
na tṛptimāyayau sā tu samāliṅgya yadūttamam || vaiśaṃpāyanaḥ tāmasyā vidyayā yuktaḥ prādyumniratha tatkṣaṇāt |
cintayāmāsa taṃ dṛṣṭvā gṛhe strījanamadbhutam || ko'yaṃ vidhirmama mahānna jāne tvasya kāraṇam |
svapno'yaṃ kiṃ mayā dṛṣṭa utāho vibhramo mama || jāgarmyahaṃ na me svapno na ca ma vibhramo mahān |
keyamagre sthitā subhrūrlateva ca supuṣpitā || udbhrāntahariṇāpaṅgī bhrūlatābhaṅgabhāṣiṇī |
pīnastanorujaghanā tāmrapādakarādharā || nīlakuñcitakeśāḍhyā madhurasmitabhāṣiṇī |
mama netrapathākrāntā candralekheva śāradī |
kimidaṃ nātra jānāmi kenedaṃ pratipāditam || dṛṣṭvāsya vavṛdhe kāmastāmuṣāṃ madamohitām |
sā ca tatpurataḥ sākṣātpānaṃ kartuṃ samudyatā || atha tāmiṅgitairjñātvā śrutvā caiva yathārthataḥ |
ramayāmāsa ramaṇīṃ kāmatastāṃ manoramām || sā cāpi taṃ samāsādya harṣabhītākulekṣaṇā |
kāmato ramayāmāsa romāñcodgatakarkaśā || līlāsaṃlāpalalitairlalanā taṃ samācarat |
kareṇuriva mātaṅgaṃ vāśitā girigahvare |
aniruddhaṃ mahābāhuṃ nidrāparavaśaṃ gataṃ |
tato niruddhaḥ svapne tu svapurāccitralekhayā |
nīto bāṇapuraṃ sadyaḥ saṃgataścoṣayā saha || dṛṣṭvaivaṃ svapnasaṃsargaṃ uṣayā svasya cādbhutam |
vacanena vimohitām || sa tataścitralekhāṃ tāmavekṣyovāca yādavaḥ |
dvārakānagarācchīgramānītaścitralekhayā || bāṇasya nagaraṃ prāpya saṃgato'smyuṣayā rahaḥ |
evaṃ svapno mayā dṛṣṭo vicitro'dṛṣṭapūrvakaḥ || ko'yaṃ vidhirmamāyātaḥ kā tvaṃ kaiṣā ca bhāminī |
keyaṃ purī gṛhaṃ kasya tattvamākhyātumarhasi || iti bruvantaṃ taṃ dṛṣṭvā citralekhā vaco'bravīt |
api te kuśalaṃ vīra sarvatra yadunandana |
ramamāṇāniruddhena avijñātā tu sā tadā || 11 ||

The English translation of Harivamsa Verse 108.11 is contained in the book Harivamsa Purana in 3 Volumes by Shanti Lal Nagar. This book is available online or you could buy the latest edition:

Read online Buy now! The English translation by Shanti Lal Nagar (2013)

Glossary of Sanskrit terms

Note: This extracts Sanskrit terms and links to English definitions from the glossary, based on an experimental segmentation of verse (108.11). Some terms could be superfluous while some might not be mentioned. Click on the word to show English definitions.

Iti, Uktva, Tvaramana, Guh, Guhya, Guhi, Adesha, Svalankrit, Svalankrita, Kanta, Saha, Samyukta, Sthita, Bhita, Bhitavat, Tatah, Tad, Tata, Udvaha, Dharmena, Dharma, Gandharva, Samiya, Anyonyam, Anyonya, Cakravaka, Yatha, Diva, Div, Divan, Pati, Patin, Sanin, Ruddha, Varangana, Divi, Divya, Asra, Gat, Ula, Pat, Ekadesha, Sya, Asya, Bhamin, Bhamini, Bhami, Karenu, Dvirada, Iva, Sangata, Papi, Papu, Mukha, Sadhvi, Sadhvin, Sama, Akramam, Akrama, Netri, Netra, Devi, Devin, Bana, Duhita, Yadu, Bhuyah, Bhuyas, Yatheshta, Madamohita, Tripti, Uttamam, Uttama, Vaishampayana, Tamasi, Vidya, Yukta, Pradyumni, Atha, Tatkshana, Grih, Griha, Strijana, Adbhuta, Kah, Aya, Idam, Vidhi, Asmad, Maha, Mahat, Jana, Jani, Tva, Karana, Svapna, Svapnas, Kim, Maya, Drishta, Uta, Ahan, Vibhrama, Aha, Keya, Agre, Agra, Agri, Subhru, Lata, Supushpita, Udbhranta, Hari, Harin, Pac, Bhrulata, Abhanga, Bhashini, Bhashin, Bhashi, Pinastana, Uruja, Ghana, Tamra, Padaka, Radha, Nilakuncita, Kesha, Adhya, Madhura, Smita, Apatha, Apathin, Akranta, Candralekha, Sharadi, Sharadin, Kimi, Kena, Pratipadita, Kama, Sha, Tat, Puratah, Purat, Sakshat, Saksha, Pana, Kartu, Samudyata, Ingita, Yatharthatah, Ramani, Kamatah, Manorama, Capin, Capi, Samasadya, Harsha, Akula, Kshana, Romanca, Udgata, Karkasha, Lila, Samlapa, Lalita, Lalana, Acarat, Matanga, Vashita, Girigahvara, Aniruddha, Mahabahu, Nidra, Paravasha, Gata, Niruddha, Svapura, Citralekha, Nita, Banapur, Banapura, Sadyah, Sadya, Sadyas, Cosha, Evam, Eva, Sarga, Usha, Sva, Bhuta, Vacana, Vimohita, Tamu, Ekshya, Yadava, Nagara, Prapya, Rahah, Rahas, Raha, Vicitra, Adrishtapurva, Atah, Yushmad, Puri, Tattva, Akhya, Vaca, Vacas, Api, Kushalam, Kushala, Vira, Sarvatra, Yadunandana, Ramamana, Avijnatri, Avijnata, Tada,

Analysis of Sanskrit grammar

Note: this is an experimental feature and only shows the first possible analysis of the Sanskrit text (Harivamsa Verse 108.11). If the system was successful in segmenting the sentence, you will see of which words it is made up of, generally consisting of Nouns, Pronouns, Verbs, Participles and Indeclinables. Click on the link to show all possible derivations of the word.

  • Line 1: “ityuktvā tvaramāṇā guhyadeśe svalaṃkṛtā
  • ityu -
  • iti (indeclinable particle)
    [indeclinable particle]
    iti (noun, feminine)
    [compound], [adverb], [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
  • uktvā -
  • uktvā (indeclinable)
    [indeclinable]
    vac -> uktvā (absolutive)
    [absolutive from √vac]
    vac -> uktvā (absolutive)
    [absolutive from √vac]
  • tvaramāṇā -
  • tvar -> tvaramāṇā (participle, feminine)
    [nominative single from √tvar class 1 verb]
  • sā* -
  • so (noun, feminine)
    [accusative plural]
  • guhya -
  • guhya (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    guhya (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    guh -> guhya (absolutive)
    [absolutive from √guh]
    guhī (noun, masculine)
    [compound], [adverb], [vocative single]
    guhī (noun, feminine)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single]
    guhī (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    guh (noun, feminine)
    [locative single]
    guh -> guhya (participle, masculine)
    [vocative single from √guh class 1 verb]
    guh -> guhya (participle, neuter)
    [vocative single from √guh class 1 verb]
  • adeśe -
  • adeśa (noun, masculine)
    [locative single]
  • svalaṅkṛtā -
  • svalaṅkṛt (noun, masculine)
    [instrumental single]
    svalaṅkṛt (noun, neuter)
    [instrumental single]
    svalaṅkṛtā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • Line 2: “kāntena saha saṃyuktā sthitā vai bhītabhītavat
  • kāntena -
  • kānta (noun, masculine)
    [instrumental single]
    kānta (noun, neuter)
    [instrumental single]
    kam -> kānta (participle, masculine)
    [instrumental single from √kam class 1 verb]
    kam -> kānta (participle, neuter)
    [instrumental single from √kam class 1 verb]
  • saha -
  • saha (indeclinable postposition)
    [indeclinable postposition]
    saha (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    saha (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    sah (verb class 1)
    [imperative active second single]
  • saṃyuktā -
  • saṃyuktā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • sthitā* -
  • sthita (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
    sthitā (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
    sthā -> sthita (participle, masculine)
    [nominative plural from √sthā class 1 verb], [vocative plural from √sthā class 1 verb]
    sthā -> sthitā (participle, feminine)
    [nominative plural from √sthā class 1 verb], [vocative plural from √sthā class 1 verb], [accusative plural from √sthā class 1 verb]
  • vai -
  • (verb class 1)
    [present middle first single], [imperative middle first single]
  • bhīta -
  • bhīta (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    bhīta (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • bhītavat -
  • bhītavat (indeclinable)
    [indeclinable]
    bhītavat (noun, masculine)
    [compound]
    bhītavat (noun, neuter)
    [nominative single], [vocative single], [accusative single]
  • Line 3: “tataścodvāhadharmeṇa gāndharveṇa samīyatuḥ
  • tataś -
  • tataḥ (indeclinable adverb)
    [indeclinable adverb]
    tataḥ (indeclinable correlative)
    [indeclinable correlative]
    tataḥ (indeclinable)
    [indeclinable]
    tad (noun, neuter)
    [ablative single], [ablative dual], [ablative plural]
    tata (noun, masculine)
    [nominative single]
    tan -> tata (participle, masculine)
    [nominative single from √tan class 8 verb]
    sa (noun, masculine)
    [ablative single], [ablative dual], [ablative plural]
    (noun, feminine)
    [ablative single], [ablative dual], [ablative plural]
  • co -
  • ca (indeclinable conjunction)
    [indeclinable conjunction]
    ca (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ca (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    (noun, feminine)
    [nominative single]
  • udvāha -
  • udvāha (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
  • dharmeṇa -
  • dharmeṇa (indeclinable)
    [indeclinable]
    dharma (noun, masculine)
    [instrumental single]
  • gāndharveṇa -
  • gāndharva (noun, masculine)
    [instrumental single]
    gāndharva (noun, neuter)
    [instrumental single]
  • samīya -
  • samīya (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    samīya (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • tuḥ -
  • tur (noun, masculine)
    [adverb]
    tur (noun, neuter)
    [adverb]
  • Line 4: “anyonyaṃ rematustau tu cakravākau yathā divā |
  • anyonyam -
  • anyonyam (indeclinable)
    [indeclinable]
    anyonya (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    anyonya (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    anyonyā (noun, feminine)
    [adverb]
  • rematus -
  • ram (verb class 1)
    [perfect active third dual]
  • tau -
  • ta (noun, masculine)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
    sa (noun, masculine)
    [nominative dual], [accusative dual]
  • tu -
  • tu (indeclinable particle)
    [indeclinable particle]
  • cakravākau -
  • cakravāka (noun, masculine)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
  • yathā -
  • yathā (indeclinable adverb)
    [indeclinable adverb]
    yathā (indeclinable relative)
    [indeclinable relative]
    yathā (indeclinable)
    [indeclinable]
  • divā -
  • divā (indeclinable)
    [indeclinable]
    div (noun, masculine)
    [instrumental single]
    divan (noun, masculine)
    [nominative single]
    divā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • Line 5: “patinā sāniruddhena mumude tu varāṅganā
  • patinā -
  • pati (noun, masculine)
    [instrumental single]
    patī (noun, neuter)
    [instrumental single]
    patin (noun, masculine)
    [instrumental single]
    patin (noun, neuter)
    [instrumental single]
  • sāni -
  • sānin (noun, masculine)
    [compound], [adverb]
    sānin (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    sa (noun, neuter)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • ruddhena -
  • ruddha (noun, masculine)
    [instrumental single]
    ruddha (noun, neuter)
    [instrumental single]
    rudh -> ruddha (participle, masculine)
    [instrumental single from √rudh class 1 verb]
    rudh -> ruddha (participle, neuter)
    [instrumental single from √rudh class 1 verb]
    rudh -> ruddha (participle, masculine)
    [instrumental single from √rudh class 7 verb]
    rudh -> ruddha (participle, neuter)
    [instrumental single from √rudh class 7 verb]
  • mumude -
  • mud (verb class 1)
    [perfect middle first single], [perfect middle third single]
  • tu -
  • tu (indeclinable particle)
    [indeclinable particle]
  • varāṅganā -
  • varāṅganā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • Line 6: “kāntena saha saṃyuktā divyasraganulepanā
  • kāntena -
  • kānta (noun, masculine)
    [instrumental single]
    kānta (noun, neuter)
    [instrumental single]
    kam -> kānta (participle, masculine)
    [instrumental single from √kam class 1 verb]
    kam -> kānta (participle, neuter)
    [instrumental single from √kam class 1 verb]
  • saha -
  • saha (indeclinable postposition)
    [indeclinable postposition]
    saha (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    saha (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    sah (verb class 1)
    [imperative active second single]
  • saṃyuktā* -
  • saṃyukta (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
    saṃyuktā (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • divya -
  • divi (noun, masculine)
    [compound], [adverb], [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
    divī (noun, feminine)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single]
    divya (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    divya (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    div -> divya (absolutive)
    [absolutive from √div]
    div (noun, masculine)
    [locative single]
  • asra -
  • asra (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    asra (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • gan -
  • gat (noun, masculine)
    [nominative single], [vocative single]
    gam (verb class 1)
    [injunctive active second single], [injunctive active third single]
    gam (verb class 2)
    [injunctive active second single], [injunctive active third single]
    gam (verb class 3)
    [injunctive active second single], [injunctive active third single]
  • ule -
  • ula (noun, masculine)
    [locative single]
  • pan -
  • pat (noun, masculine)
    [nominative single], [vocative single]
  • ā -
  • ā (noun, feminine)
    [nominative single]
    (noun, feminine)
    [nominative single]
    (noun, masculine)
    [nominative single]
    ā (Preverb)
    [Preverb]
  • Line 7: “ekadeśe gṛhasyāsya pracchanno caiva bhāminī
  • ekadeśe -
  • ekadeśa (noun, masculine)
    [locative single]
    ekadeśa (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
    ekadeśā (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
  • gṛha -
  • gṛha (noun, masculine)
    [compound]
  • syā -
  • si (noun, feminine)
    [compound], [adverb], [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [instrumental single]
    sya (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    sya (noun, masculine)
    [nominative single]
    syā (noun, feminine)
    [nominative single]
    (verb class 4)
    [imperative active second single]
  • āsya -
  • āsya (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    āsya (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    ās -> āsya (participle, masculine)
    [compound from √ās]
    ās -> āsya (participle, neuter)
    [compound from √ās]
    as -> āsya (participle, masculine)
    [compound from √as]
    as -> āsya (participle, neuter)
    [compound from √as]
    ās -> āsya (absolutive)
    [absolutive from √ās]
    ās -> āsya (absolutive)
    [absolutive from √ās]
    as -> āsya (absolutive)
    [absolutive from √as]
    ās -> āsya (participle, masculine)
    [vocative single from √ās]
    ās -> āsya (participle, neuter)
    [vocative single from √ās]
    as -> āsya (participle, masculine)
    [vocative single from √as]
    as -> āsya (participle, neuter)
    [vocative single from √as]
  • pracchanno -
  • cai -
  • ca (indeclinable conjunction)
    [indeclinable conjunction]
    ca (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ca (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    (noun, feminine)
    [nominative single]
  • aiva -
  • i (verb class 2)
    [imperfect active first dual]
  • bhāminī -
  • bhāminī (noun, feminine)
    [compound], [nominative single]
    bhāmin (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
    bhāmī (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
  • Line 8: “kareṇurdviradeneva varayāmāsa saṃgatā |
  • kareṇur -
  • kareṇu (noun, feminine)
    [nominative single]
    kareṇu (noun, masculine)
    [nominative single]
  • dviradene -
  • dvirada (noun, masculine)
    [instrumental single]
    dvirada (noun, neuter)
    [instrumental single]
  • iva -
  • iva (indeclinable adverb)
    [indeclinable adverb]
    iva (indeclinable)
    [indeclinable]
  • varayāmā -
  • vṛ (verb class 0)
    [imperative active first plural]
  • asa -
  • asan (noun, neuter)
    [compound]
  • saṅgatā -
  • saṅgatā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • Line 9: “papau tasya mukhaṃ sādhvī samāliṅgya yathākramam
  • papau -
  • papi (noun, masculine)
    [locative single]
    papi (noun, feminine)
    [locative single]
    papu (noun, feminine)
    [locative single]
    papu (noun, masculine)
    [locative single]
    (verb class 1)
    [perfect active first single], [perfect active third single]
    (verb class 2)
    [perfect active first single], [perfect active third single]
    (verb class 2)
    [perfect active first single], [perfect active third single]
    (verb class 3)
    [perfect active first single], [perfect active third single]
    pai (verb class 1)
    [perfect active first single], [perfect active third single]
  • tasya -
  • tas -> tasya (absolutive)
    [absolutive from √tas]
    ta (noun, masculine)
    [genitive single]
    ta (noun, neuter)
    [genitive single]
    tad (noun, neuter)
    [genitive single]
    sa (noun, masculine)
    [genitive single]
    tas (verb class 4)
    [imperative active second single]
  • mukham -
  • mukha (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    mukha (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
  • sādhvī -
  • sādhvī (noun, feminine)
    [compound], [nominative single]
    sādhvin (noun, masculine)
    [nominative single]
  • samā -
  • sama (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    sama (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    samā (noun, feminine)
    [nominative single]
    sam (verb class 1)
    [imperative active second single]
  • aliṅgya -
  • yathā -
  • yathā (indeclinable adverb)
    [indeclinable adverb]
    yathā (indeclinable relative)
    [indeclinable relative]
    yathā (indeclinable)
    [indeclinable]
  • akramam -
  • akramam (indeclinable)
    [indeclinable]
    akrama (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    akrama (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    akramā (noun, feminine)
    [adverb]
    kram (verb class 1)
    [imperfect active first single], [aorist active first single]
    kram (verb class 4)
    [aorist active first single]
  • Line 10: “netre cucumba devī bāṇasya duhitā yadum |
  • netre -
  • netṛ (noun, masculine)
    [dative single]
    netra (noun, masculine)
    [locative single]
    netra (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
  • cucumba -
  • cumb (verb class 1)
    [perfect active first single], [perfect active second plural], [perfect active third single]
  • sā* -
  • so (noun, feminine)
    [accusative plural]
  • devī -
  • devī (noun, feminine)
    [compound], [nominative single]
    devin (noun, masculine)
    [nominative single]
  • bāṇasya -
  • bāṇa (noun, masculine)
    [genitive single]
    bāṇa (noun, neuter)
    [genitive single]
  • duhitā* -
  • duhita (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
    duhitā (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • yadum -
  • yadu (noun, masculine)
    [accusative single]
  • Line 11: “bhūyo bhūyaḥ samāśliṣya yatheṣṭaṃ madamohitā
  • bhūyo* -
  • bhūyaḥ (indeclinable)
    [indeclinable]
    bhūyas (noun, masculine)
    [compound], [adverb]
    bhūyas (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
  • bhūyaḥ -
  • bhūyaḥ (indeclinable)
    [indeclinable]
    bhūyas (noun, masculine)
    [compound], [adverb]
    bhūyas (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
  • samā -
  • samā (noun, feminine)
    [nominative single]
    samā (Preverb)
    [Preverb]
  • śliṣya -
  • śliṣ -> śliṣya (absolutive)
    [absolutive from √śliṣ]
    śliṣ -> śliṣya (absolutive)
    [absolutive from √śliṣ]
    śliṣ (verb class 4)
    [imperative active second single]
  • yatheṣṭam -
  • yatheṣṭa (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    yatheṣṭa (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    yatheṣṭā (noun, feminine)
    [adverb]
  • madamohitā -
  • madamohitā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • Line 12: “na tṛptimāyayau tu samāliṅgya yadūttamam |
  • na -
  • na (indeclinable particle)
    [indeclinable particle]
    na (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    na (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • tṛptim -
  • tṛpti (noun, feminine)
    [accusative single]
    tṛpti (noun, masculine)
    [accusative single]
  • āyayau -
  • -
  • (indeclinable correlative)
    [indeclinable correlative]
    (noun, feminine)
    [nominative single]
  • tu -
  • tu (indeclinable particle)
    [indeclinable particle]
  • samā -
  • sama (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    sama (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    samā (noun, feminine)
    [nominative single]
    sam (verb class 1)
    [imperative active second single]
  • aliṅgya -
  • yadū -
  • yadu (noun, masculine)
    [compound], [adverb], [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
  • uttamam -
  • uttamam (indeclinable)
    [indeclinable]
    uttama (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    uttama (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    uttamā (noun, feminine)
    [adverb]
  • Line 13: “vaiśaṃpāyanaḥ tāmasyā vidyayā yuktaḥ prādyumniratha tatkṣaṇāt
  • vaiśampāyanaḥ -
  • vaiśampāyana (noun, masculine)
    [nominative single]
  • tāmasyā* -
  • tāmasī (noun, feminine)
    [ablative single], [genitive single]
  • vidyayā -
  • vidyā (noun, feminine)
    [instrumental single]
  • yuktaḥ -
  • yukta (noun, masculine)
    [nominative single]
    yuj -> yukta (participle, masculine)
    [nominative single from √yuj class 7 verb]
  • prādyumnir -
  • prādyumni (noun, masculine)
    [nominative single]
  • atha -
  • atha (indeclinable)
    [indeclinable]
  • tatkṣaṇāt -
  • tatkṣaṇa (noun, masculine)
    [adverb], [ablative single]
  • Line 14: “cintayāmāsa taṃ dṛṣṭvā gṛhe strījanamadbhutam |
  • cintayāmā -
  • cint (verb class 10)
    [imperative active first plural]
  • asa -
  • asan (noun, neuter)
    [compound]
  • tam -
  • ta (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    ta (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    (noun, feminine)
    [adverb]
    tan (noun, masculine)
    [adverb]
    sa (noun, masculine)
    [accusative single]
  • dṛṣṭvā -
  • dṛś -> dṛṣṭvā (absolutive)
    [absolutive from √dṛś]
  • gṛhe -
  • gṛh (noun, masculine)
    [dative single]
    gṛh (noun, neuter)
    [dative single]
    gṛhā (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
  • strījanam -
  • strījana (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
  • adbhutam -
  • adbhuta (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    adbhuta (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    adbhutā (noun, feminine)
    [adverb]
  • Line 15: “ko'yaṃ vidhirmama mahānna jāne tvasya kāraṇam
  • ko' -
  • kaḥ (indeclinable interrogative)
    [indeclinable interrogative]
    ku (noun, feminine)
    [vocative single]
    ka (noun, masculine)
    [nominative single]
    kaḥ (pronoun, masculine)
    [nominative single]
  • ayam -
  • aya (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    idam (pronoun, masculine)
    [nominative single]
  • vidhir -
  • vidhi (noun, feminine)
    [nominative single]
    vidhi (noun, masculine)
    [nominative single]
  • mama -
  • asmad (pronoun, none)
    [genitive single]
    (verb class 2)
    [perfect active second plural]
    (verb class 3)
    [perfect active second plural]
    (verb class 4)
    [perfect active second plural]
    (verb class 1)
    [perfect active second plural]
  • mahānn -
  • maha (noun, masculine)
    [accusative plural]
    mahat (noun, masculine)
    [nominative single], [vocative single]
  • a -
  • a (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
  • jāne -
  • jāna (noun, masculine)
    [locative single]
    jāna (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
    jāni (noun, masculine)
    [vocative single]
    jāni (noun, feminine)
    [vocative single]
    jñā (verb class 9)
    [present middle first single]
  • tvasya -
  • tva (noun, masculine)
    [genitive single]
    tva (noun, neuter)
    [genitive single]
  • kāraṇam -
  • kāraṇa (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    kāraṇā (noun, feminine)
    [adverb]
  • Line 16: “svapno'yaṃ kiṃ mayā dṛṣṭa utāho vibhramo mama |
  • svapno' -
  • svapnas (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    svapnas (noun, neuter)
    [compound], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    svapna (noun, masculine)
    [nominative single]
  • ayam -
  • aya (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    idam (pronoun, masculine)
    [nominative single]
  • kim -
  • kim (indeclinable interrogative)
    [indeclinable interrogative]
    kim (indeclinable)
    [indeclinable]
    kim (pronoun, neuter)
    [nominative single], [accusative single]
  • mayā* -
  • maya (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
    mayā (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • dṛṣṭa* -
  • dṛṣṭa (noun, masculine)
    [nominative single]
    dṛś -> dṛṣṭa (participle, masculine)
    [nominative single from √dṛś class 1 verb]
  • utā -
  • uta (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    uta (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    utā (noun, feminine)
    [nominative single]
    -> uta (participle, masculine)
    [vocative single from √ class 1 verb]
    -> uta (participle, neuter)
    [vocative single from √ class 1 verb]
    -> utā (participle, feminine)
    [nominative single from √ class 1 verb]
    u (verb class 2)
    [imperative active second plural]
  • aho* -
  • ahan (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    ahar (noun, neuter)
    [adverb]
    has (verb class 1)
    [aorist active second single]
  • vibhramo* -
  • vibhrama (noun, masculine)
    [nominative single]
  • mama -
  • asmad (pronoun, none)
    [genitive single]
    (verb class 2)
    [perfect active second plural]
    (verb class 3)
    [perfect active second plural]
    (verb class 4)
    [perfect active second plural]
    (verb class 1)
    [perfect active second plural]
  • Line 17: “jāgarmyahaṃ na me svapno na ca ma vibhramo mahān
  • jāgarmya -
  • jāgṛ (verb class 2)
    [present active first single]
  • aham -
  • aha (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    asmad (pronoun, none)
    [nominative single]
  • na -
  • na (indeclinable particle)
    [indeclinable particle]
    na (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    na (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • me -
  • ma (noun, masculine)
    [locative single]
    ma (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
    (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
    asmad (pronoun, none)
    [dative single], [genitive single]
  • svapno* -
  • svapnas (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    svapnas (noun, neuter)
    [compound], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    svapna (noun, masculine)
    [nominative single]
  • na -
  • na (indeclinable particle)
    [indeclinable particle]
    na (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    na (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • ca -
  • ca (indeclinable conjunction)
    [indeclinable conjunction]
    ca (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ca (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • ma -
  • ma (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ma (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • vibhramo* -
  • vibhrama (noun, masculine)
    [nominative single]
  • mahān -
  • maha (noun, masculine)
    [accusative plural]
    mahat (noun, masculine)
    [nominative single], [vocative single]
  • Line 18: “keyamagre sthitā subhrūrlateva ca supuṣpitā |
  • keyam -
  • ki -> keya (participle, masculine)
    [accusative single from √ki class 3 verb]
    ki -> keya (participle, neuter)
    [nominative single from √ki class 3 verb], [accusative single from √ki class 3 verb]
  • agre -
  • agre (indeclinable)
    [indeclinable]
    agra (noun, masculine)
    [locative single]
    agra (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
    agrā (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
    agri (noun, masculine)
    [vocative single]
  • sthitā -
  • sthitā (noun, feminine)
    [nominative single]
    sthā -> sthitā (participle, feminine)
    [nominative single from √sthā class 1 verb]
  • subhrūr -
  • subhru (noun, feminine)
    [accusative plural]
    subhrū (noun, feminine)
    [nominative single], [vocative single]
    subhrū (noun, masculine)
    [nominative single]
  • late -
  • latā (noun, feminine)
    [nominative single], [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
  • iva -
  • iva (indeclinable adverb)
    [indeclinable adverb]
    iva (indeclinable)
    [indeclinable]
  • ca -
  • ca (indeclinable conjunction)
    [indeclinable conjunction]
    ca (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ca (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • supuṣpitā -
  • supuṣpitā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • Line 19: “udbhrāntahariṇāpaṅgī bhrūlatābhaṅgabhāṣiṇī
  • udbhrānta -
  • udbhrānta (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    udbhrānta (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • hariṇā -
  • hari (noun, masculine)
    [instrumental single]
    hari (noun, neuter)
    [instrumental single]
    harin (noun, masculine)
    [instrumental single]
  • paṅ -
  • pac (noun, masculine)
    [adverb], [nominative single], [vocative single]
    pa (noun, masculine)
    [adverb]
    pa (noun, neuter)
    [adverb]
  • -
  • (noun, feminine)
    [compound]
  • bhrūlatā -
  • bhrūlatā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • abhaṅga -
  • abhaṅga (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    abhaṅga (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • bhāṣiṇī -
  • bhāṣiṇī (noun, feminine)
    [compound], [nominative single]
    bhāṣin (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
    bhāṣī (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
  • Line 20: “pīnastanorujaghanā tāmrapādakarādharā |
  • pīnastano -
  • pīnastana (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
  • ūruja -
  • ūruja (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ūruja (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • ghanā -
  • ghanā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • tāmra -
  • tāmra (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    tāmra (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • pādaka -
  • pādaka (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    pādaka (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • rādha -
  • rādha (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    rādha (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • -
  • (noun, feminine)
    [instrumental single]
    (noun, masculine)
    [instrumental single]
    (noun, feminine)
    [nominative single]
  • Line 21: “nīlakuñcitakeśāḍhyā madhurasmitabhāṣiṇī
  • nīlakuñcita -
  • nīlakuñcita (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    nīlakuñcita (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • keśā -
  • keśa (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    keśa (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    keśā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • āḍhyā* -
  • āḍhya (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
    āḍhyā (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • madhura -
  • madhura (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    madhura (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • smita -
  • smita (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    smita (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    smi -> smita (participle, masculine)
    [vocative single from √smi class 1 verb]
    smi -> smita (participle, neuter)
    [vocative single from √smi class 1 verb]
  • bhāṣiṇī -
  • bhāṣiṇī (noun, feminine)
    [compound], [nominative single]
    bhāṣin (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
    bhāṣī (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
  • Line 22: “mama netrapathākrāntā candralekheva śāradī
  • mama -
  • asmad (pronoun, none)
    [genitive single]
    (verb class 2)
    [perfect active second plural]
    (verb class 3)
    [perfect active second plural]
    (verb class 4)
    [perfect active second plural]
    (verb class 1)
    [perfect active second plural]
  • netra -
  • netṛ (noun, masculine)
    [compound], [adverb]
    netṛ (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    netra (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    netra (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • apathā -
  • apatha (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    apatha (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    apathā (noun, feminine)
    [nominative single]
    apathin (noun, masculine)
    [instrumental single]
  • akrāntā -
  • akrāntā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • candralekhe -
  • candralekha (noun, masculine)
    [compound], [vocative single], [locative single]
    candralekhā (noun, feminine)
    [nominative single], [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
  • iva -
  • iva (indeclinable adverb)
    [indeclinable adverb]
    iva (indeclinable)
    [indeclinable]
  • śāradī -
  • śāradī (noun, feminine)
    [compound], [nominative single]
    śāradin (noun, masculine)
    [nominative single]
  • Line 23: “kimidaṃ nātra jānāmi kenedaṃ pratipāditam |
  • kimi -
  • kimi (noun, masculine)
    [compound], [adverb]
    kimi (noun, feminine)
    [compound], [adverb]
    kimi (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
  • dam -
  • da (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    da (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    (noun, feminine)
    [adverb]
    (noun, masculine)
    [adverb]
  • nāt -
  • na (noun, masculine)
    [adverb], [ablative single]
    na (noun, neuter)
    [adverb], [ablative single]
  • ra -
  • ra (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ra (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • jānāmi -
  • jñā (verb class 9)
    [present active first single]
  • kene -
  • kena (indeclinable)
    [indeclinable]
    kena (noun, masculine)
    [compound], [vocative single], [locative single]
    kena (noun, neuter)
    [compound], [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
    ka (noun, masculine)
    [instrumental single]
    ka (noun, neuter)
    [instrumental single]
    kaḥ (pronoun, masculine)
    [instrumental single]
    kim (pronoun, neuter)
    [instrumental single]
  • idam -
  • idam (pronoun, neuter)
    [nominative single], [accusative single]
  • pratipāditam -
  • pratipādita (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    pratipādita (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    pratipāditā (noun, feminine)
    [adverb]
  • Line 24: “dṛṣṭvāsya vavṛdhe kāmastāmuṣāṃ madamohitām
  • dṛṣṭvā -
  • dṛś -> dṛṣṭvā (absolutive)
    [absolutive from √dṛś]
  • asya -
  • as -> asya (absolutive)
    [absolutive from √as]
    a (noun, masculine)
    [genitive single]
    idam (pronoun, masculine)
    [genitive single]
    idam (pronoun, neuter)
    [genitive single]
    as (verb class 4)
    [imperative active second single]
  • vavṛdhe -
  • vṛdh (verb class 1)
    [perfect middle first single], [perfect middle third single]
  • kāmas -
  • kāma (noun, masculine)
    [nominative single]
  • tāmu -
  • tāmu (noun, masculine)
    [compound], [adverb]
  • ṣām -
  • ṣā (noun, feminine)
    [accusative single]
  • madamohitām -
  • madamohitā (noun, feminine)
    [accusative single]
  • Line 25: “ ca tatpurataḥ sākṣātpānaṃ kartuṃ samudyatā |
  • -
  • (indeclinable correlative)
    [indeclinable correlative]
    (noun, feminine)
    [nominative single]
  • ca -
  • ca (indeclinable conjunction)
    [indeclinable conjunction]
    ca (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ca (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • tat -
  • tat (indeclinable correlative)
    [indeclinable correlative]
    tad (noun, neuter)
    [compound], [nominative single], [accusative single]
  • purataḥ -
  • purataḥ (indeclinable)
    [indeclinable]
    pur -> purat (participle, masculine)
    [accusative plural from √pur class 6 verb], [ablative single from √pur class 6 verb], [genitive single from √pur class 6 verb]
    pur -> purat (participle, neuter)
    [ablative single from √pur class 6 verb], [genitive single from √pur class 6 verb]
    pur (verb class 6)
    [present active third dual]
  • sākṣāt -
  • sākṣāt (indeclinable)
    [indeclinable]
    sākṣa (noun, masculine)
    [adverb], [ablative single]
    sākṣa (noun, neuter)
    [adverb], [ablative single]
  • pānam -
  • pāna (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    pāna (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    pānā (noun, feminine)
    [adverb]
  • kartum -
  • kṛ -> kartum (infinitive)
    [infinitive from √kṛ]
    kṛ -> kartum (infinitive)
    [infinitive from √kṛ]
    kṛ -> kartum (infinitive)
    [infinitive from √kṛ]
    kṛ -> kartum (infinitive)
    [infinitive from √kṛ]
    kṛ -> kartum (infinitive)
    [infinitive from √kṛ]
    kṛ -> kartum (infinitive)
    [infinitive from √kṛ]
    kartu (noun, masculine)
    [accusative single]
    kartu (noun, feminine)
    [accusative single]
  • samudyatā -
  • samudyatā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • Line 26: “atha tāmiṅgitairjñātvā śrutvā caiva yathārthataḥ
  • atha -
  • atha (indeclinable)
    [indeclinable]
  • tām -
  • (noun, feminine)
    [accusative single]
    (noun, feminine)
    [accusative single]
  • iṅgitair -
  • iṅgita (noun, neuter)
    [instrumental plural]
    iṅg -> iṅgita (participle, masculine)
    [instrumental plural from √iṅg class 1 verb], [instrumental plural from √iṅg]
    iṅg -> iṅgita (participle, neuter)
    [instrumental plural from √iṅg class 1 verb], [instrumental plural from √iṅg]
  • jñātvā -
  • jñā -> jñātvā (absolutive)
    [absolutive from √jñā]
    jñā -> jñātvā (absolutive)
    [absolutive from √jñā]
  • śrutvā -
  • śru -> śrutvā (absolutive)
    [absolutive from √śru]
  • cai -
  • ca (indeclinable conjunction)
    [indeclinable conjunction]
    ca (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ca (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    (noun, feminine)
    [nominative single]
  • aiva -
  • i (verb class 2)
    [imperfect active first dual]
  • yathārthataḥ -
  • yathārthataḥ (indeclinable)
    [indeclinable]
  • Line 27: “ramayāmāsa ramaṇīṃ kāmatastāṃ manoramām |
  • ramayāmā -
  • ram (verb class 0)
    [imperative active first plural]
  • asa -
  • asan (noun, neuter)
    [compound]
  • ramaṇīm -
  • ramaṇī (noun, feminine)
    [accusative single]
  • kāmatas -
  • kāmataḥ (indeclinable)
    [indeclinable]
  • tām -
  • (noun, feminine)
    [accusative single]
    (noun, feminine)
    [accusative single]
  • manoramām -
  • manoramā (noun, feminine)
    [accusative single]
  • Line 28: “ cāpi taṃ samāsādya harṣabhītākulekṣaṇā
  • -
  • (indeclinable correlative)
    [indeclinable correlative]
    (noun, feminine)
    [nominative single]
  • cāpi -
  • cāpin (noun, masculine)
    [compound], [adverb]
    cāpin (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    cāpī (noun, masculine)
    [compound], [adverb]
    cāpī (noun, feminine)
    [compound], [adverb], [vocative single]
    cāpī (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    cāpi (noun, masculine)
    [compound], [adverb]
    cāpi (noun, feminine)
    [compound], [adverb]
    cāpi (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
  • tam -
  • ta (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    ta (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    (noun, feminine)
    [adverb]
    tan (noun, masculine)
    [adverb]
    sa (noun, masculine)
    [accusative single]
  • samāsādya -
  • samāsādya (indeclinable)
    [indeclinable]
    samāsādya (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    samāsādya (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • harṣa -
  • harṣa (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    harṣa (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    hṛṣ (verb class 1)
    [imperative active second single]
  • bhītā -
  • bhīta (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    bhīta (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    bhītā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • akule -
  • akula (noun, masculine)
    [locative single]
    akula (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
    akulā (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
  • kṣaṇā -
  • kṣaṇā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • Line 29: “kāmato ramayāmāsa romāñcodgatakarkaśā |
  • kāmato* -
  • kāmataḥ (indeclinable)
    [indeclinable]
  • ramayāmā -
  • ram (verb class 0)
    [imperative active first plural]
  • asa -
  • asan (noun, neuter)
    [compound]
  • romāñco -
  • romāñca (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
  • udgata -
  • udgata (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    udgata (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • karkaśā -
  • karkaśā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • Line 30: “līlāsaṃlāpalalitairlalanā taṃ samācarat
  • līlā -
  • līlā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • saṃlāpa -
  • saṃlāpa (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
  • lalitair -
  • lalita (noun, masculine)
    [instrumental plural]
    lalita (noun, neuter)
    [instrumental plural]
    lal -> lalita (participle, masculine)
    [instrumental plural from √lal class 1 verb], [instrumental plural from √lal]
    lal -> lalita (participle, neuter)
    [instrumental plural from √lal class 1 verb], [instrumental plural from √lal]
  • lalanā -
  • lalanā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • tam -
  • ta (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    ta (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    (noun, feminine)
    [adverb]
    tan (noun, masculine)
    [adverb]
    sa (noun, masculine)
    [accusative single]
  • samā -
  • sama (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    sama (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    samā (noun, feminine)
    [nominative single]
    sam (verb class 1)
    [imperative active second single]
    samā (Preverb)
    [Preverb]
  • acarat -
  • acarat (noun, masculine)
    [compound]
    acarat (noun, neuter)
    [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    car (verb class 1)
    [imperfect active third single]
  • Line 31: “kareṇuriva mātaṅgaṃ vāśitā girigahvare
  • kareṇur -
  • kareṇu (noun, feminine)
    [nominative single]
    kareṇu (noun, masculine)
    [nominative single]
  • iva -
  • iva (indeclinable adverb)
    [indeclinable adverb]
    iva (indeclinable)
    [indeclinable]
  • mātaṅgam -
  • mātaṅga (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
  • vāśitā* -
  • vāśita (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
    vāśitā (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
    vāś -> vāśita (participle, masculine)
    [nominative plural from √vāś class 4 verb], [vocative plural from √vāś class 4 verb]
    vāś -> vāśitā (participle, feminine)
    [nominative plural from √vāś class 4 verb], [vocative plural from √vāś class 4 verb], [accusative plural from √vāś class 4 verb]
  • girigahvare -
  • girigahvara (noun, masculine)
    [locative single]
    girigahvara (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
  • Line 32: “aniruddhaṃ mahābāhuṃ nidrāparavaśaṃ gataṃ
  • aniruddham -
  • aniruddha (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    aniruddha (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    aniruddhā (noun, feminine)
    [adverb]
  • mahābāhum -
  • mahābāhu (noun, masculine)
    [accusative single]
    mahābāhu (noun, feminine)
    [accusative single]
  • nidrā -
  • nidrā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • paravaśam -
  • paravaśa (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    paravaśa (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    paravaśā (noun, feminine)
    [adverb]
  • gatam -
  • gat (noun, neuter)
    [adverb]
    gata (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    gata (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    gatā (noun, feminine)
    [adverb]
  • Line 33: “tato niruddhaḥ svapne tu svapurāccitralekhayā
  • tato* -
  • tataḥ (indeclinable adverb)
    [indeclinable adverb]
    tataḥ (indeclinable correlative)
    [indeclinable correlative]
    tataḥ (indeclinable)
    [indeclinable]
    tad (noun, neuter)
    [ablative single], [ablative dual], [ablative plural]
    tata (noun, masculine)
    [nominative single]
    tan -> tata (participle, masculine)
    [nominative single from √tan class 8 verb]
    sa (noun, masculine)
    [ablative single], [ablative dual], [ablative plural]
    (noun, feminine)
    [ablative single], [ablative dual], [ablative plural]
  • niruddhaḥ -
  • niruddha (noun, masculine)
    [nominative single]
  • svapne -
  • svapna (noun, masculine)
    [locative single]
    svapna (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
    svapnā (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
  • tu -
  • tu (indeclinable particle)
    [indeclinable particle]
  • svapurāc -
  • svapura (noun, neuter)
    [adverb], [ablative single]
  • citralekhayā -
  • citralekhā (noun, feminine)
    [instrumental single]
  • Line 34: “nīto bāṇapuraṃ sadyaḥ saṃgataścoṣayā saha |
  • nīto* -
  • nīta (noun, masculine)
    [nominative single]
    -> nīta (participle, masculine)
    [nominative single from √ class 1 verb]
  • bāṇapuram -
  • bāṇapura (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    bāṇapur (noun, feminine)
    [accusative single]
  • sadyaḥ -
  • sadyaḥ (indeclinable)
    [indeclinable]
    sadyas (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    sadya (noun, masculine)
    [nominative single]
  • saṅgataś -
  • saṅgata (noun, masculine)
    [nominative single]
  • coṣayā -
  • coṣā (noun, feminine)
    [instrumental single]
  • saha -
  • saha (indeclinable postposition)
    [indeclinable postposition]
    saha (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    saha (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    sah (verb class 1)
    [imperative active second single]
  • Line 35: “dṛṣṭvaivaṃ svapnasaṃsargaṃ uṣayā svasya cādbhutam
  • dṛṣṭvai -
  • dṛś -> dṛṣṭvā (absolutive)
    [absolutive from √dṛś]
  • evam -
  • evam (indeclinable adverb)
    [indeclinable adverb]
    evam (indeclinable)
    [indeclinable]
    eva (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    eva (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    evā (noun, feminine)
    [adverb]
  • svapnasaṃ -
  • svapnasā (noun, feminine)
    [adverb]
    svapnas (noun, masculine)
    [accusative single]
  • sargam -
  • sarga (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
  • uṣayā -
  • uṣā (noun, feminine)
    [instrumental single]
  • svasya -
  • sva (noun, masculine)
    [genitive single]
    sva (noun, neuter)
    [genitive single]
  • cād -
  • ca (noun, masculine)
    [adverb], [ablative single]
    ca (noun, neuter)
    [adverb], [ablative single]
  • bhutam -
  • bhuta (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    bhuta (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
  • Line 36: “vacanena vimohitām |
  • vacanena -
  • vacana (noun, masculine)
    [instrumental single]
    vacana (noun, neuter)
    [instrumental single]
  • vimohitām -
  • vimohitā (noun, feminine)
    [accusative single]
  • Line 37: “sa tataścitralekhāṃ tāmavekṣyovāca yādavaḥ
  • sa -
  • sa (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    sa (noun, masculine)
    [nominative single]
  • tataś -
  • tataḥ (indeclinable adverb)
    [indeclinable adverb]
    tataḥ (indeclinable correlative)
    [indeclinable correlative]
    tataḥ (indeclinable)
    [indeclinable]
    tad (noun, neuter)
    [ablative single], [ablative dual], [ablative plural]
    tata (noun, masculine)
    [nominative single]
    tan -> tata (participle, masculine)
    [nominative single from √tan class 8 verb]
    sa (noun, masculine)
    [ablative single], [ablative dual], [ablative plural]
    (noun, feminine)
    [ablative single], [ablative dual], [ablative plural]
  • citralekhām -
  • citralekhā (noun, feminine)
    [accusative single]
  • tāmave -
  • tāmu (noun, masculine)
    [vocative single], [dative single]
  • ekṣyo -
  • ekṣya (indeclinable)
    [indeclinable]
  • uvāca -
  • vac (verb class 2)
    [perfect active first single], [perfect active third single]
    vac (verb class 3)
    [perfect active first single], [perfect active third single]
  • yādavaḥ -
  • yādava (noun, masculine)
    [nominative single]
    yādu (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
  • Line 38: “dvārakānagarācchīgramānītaścitralekhayā |
  • Cannot analyse dvārakānagarācchīgramānītaścitralekhayā
  • Line 39: “bāṇasya nagaraṃ prāpya saṃgato'smyuṣayā rahaḥ
  • bāṇasya -
  • bāṇa (noun, masculine)
    [genitive single]
    bāṇa (noun, neuter)
    [genitive single]
  • nagaram -
  • nagaram (adverb)
    [adverb]
    nagara (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    nagara (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
  • prāpya -
  • prāpya (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    prāpya (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • saṅgato' -
  • saṅgata (noun, masculine)
    [nominative single]
  • asmyu -
  • as (verb class 2)
    [present active first single]
  • uṣayā -
  • uṣā (noun, feminine)
    [instrumental single]
  • rahaḥ -
  • rahaḥ (indeclinable)
    [indeclinable]
    rahas (noun, neuter)
    [compound], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    raha (noun, masculine)
    [nominative single]
  • Line 40: “evaṃ svapno mayā dṛṣṭo vicitro'dṛṣṭapūrvakaḥ |
  • evam -
  • evam (indeclinable adverb)
    [indeclinable adverb]
    evam (indeclinable)
    [indeclinable]
    eva (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    eva (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    evā (noun, feminine)
    [adverb]
  • svapno* -
  • svapnas (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    svapnas (noun, neuter)
    [compound], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    svapna (noun, masculine)
    [nominative single]
  • mayā* -
  • maya (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
    mayā (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • dṛṣṭo* -
  • dṛṣṭa (noun, masculine)
    [nominative single]
    dṛś -> dṛṣṭa (participle, masculine)
    [nominative single from √dṛś class 1 verb]
  • vicitro' -
  • vicitra (noun, masculine)
    [nominative single]
  • adṛṣṭapūrva -
  • adṛṣṭapūrva (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    adṛṣṭapūrva (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • kaḥ -
  • kaḥ (indeclinable interrogative)
    [indeclinable interrogative]
    ka (noun, masculine)
    [nominative single]
    kaḥ (pronoun, masculine)
    [nominative single]
  • Line 41: “ko'yaṃ vidhirmamāyātaḥ tvaṃ kaiṣā ca bhāminī
  • ko' -
  • kaḥ (indeclinable interrogative)
    [indeclinable interrogative]
    ku (noun, feminine)
    [vocative single]
    ka (noun, masculine)
    [nominative single]
    kaḥ (pronoun, masculine)
    [nominative single]
  • ayam -
  • aya (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    idam (pronoun, masculine)
    [nominative single]
  • vidhir -
  • vidhi (noun, feminine)
    [nominative single]
    vidhi (noun, masculine)
    [nominative single]
  • mamāyā -
  • may (verb class 1)
    [perfect active first single], [perfect active third single]
  • ataḥ -
  • ataḥ (indeclinable)
    [indeclinable]
  • -
  • (indeclinable interrogative)
    [indeclinable interrogative]
    (pronoun, feminine)
    [nominative single]
  • tvam -
  • tva (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    tva (noun, masculine)
    [accusative single]
    yuṣmad (pronoun, none)
    [nominative single]
  • kai -
  • (indeclinable interrogative)
    [indeclinable interrogative]
    ka (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    (pronoun, feminine)
    [nominative single]
  • aiṣā -
  • ca -
  • ca (indeclinable conjunction)
    [indeclinable conjunction]
    ca (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ca (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • bhāminī -
  • bhāminī (noun, feminine)
    [compound], [nominative single]
    bhāmin (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
    bhāmī (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
  • Line 42: “keyaṃ purī gṛhaṃ kasya tattvamākhyātumarhasi |
  • keyam -
  • ki -> keya (participle, masculine)
    [accusative single from √ki class 3 verb]
    ki -> keya (participle, neuter)
    [nominative single from √ki class 3 verb], [accusative single from √ki class 3 verb]
  • purī -
  • purī (noun, feminine)
    [compound], [nominative single]
    puri (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
  • gṛham -
  • gṛha (noun, masculine)
    [adverb]
    gṛhā (noun, feminine)
    [adverb]
    gṛh (noun, masculine)
    [accusative single]
  • kasya -
  • kas -> kasya (absolutive)
    [absolutive from √kas]
    ka (noun, masculine)
    [genitive single]
    ka (noun, neuter)
    [genitive single]
    kaḥ (pronoun, masculine)
    [genitive single]
    kim (pronoun, neuter)
    [genitive single]
  • tattvam -
  • tattva (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
  • ākhyāt -
  • ākhya (noun, masculine)
    [adverb], [ablative single]
    ākhya (noun, neuter)
    [adverb], [ablative single]
  • um -
  • u (noun, masculine)
    [accusative single]
  • arhasi -
  • arh (verb class 1)
    [present active second single]
  • Line 43: “iti bruvantaṃ taṃ dṛṣṭvā citralekhā vaco'bravīt
  • iti -
  • iti (indeclinable particle)
    [indeclinable particle]
    iti (noun, feminine)
    [compound], [adverb]
  • Cannot analyse bruvantam*ta
  • tam -
  • ta (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    ta (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    (noun, feminine)
    [adverb]
    tan (noun, masculine)
    [adverb]
    sa (noun, masculine)
    [accusative single]
  • dṛṣṭvā -
  • dṛś -> dṛṣṭvā (absolutive)
    [absolutive from √dṛś]
  • citralekhā* -
  • citralekhā (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
    citralekha (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
  • vaco' -
  • vacas (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    vacas (noun, neuter)
    [compound], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    vaca (noun, masculine)
    [nominative single]
  • abravīt -
  • brū (verb class 2)
    [imperfect active third single]
  • Line 44: “api te kuśalaṃ vīra sarvatra yadunandana
  • api -
  • api (indeclinable preposition)
    [indeclinable preposition]
    ap (noun, neuter)
    [locative single]
  • te -
  • ta (noun, masculine)
    [locative single]
    ta (noun, neuter)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual], [locative single]
    (noun, feminine)
    [nominative dual], [vocative single], [vocative dual], [accusative dual]
    tad (noun, neuter)
    [nominative dual], [accusative dual]
    sa (noun, masculine)
    [nominative plural]
    (noun, feminine)
    [nominative dual], [accusative dual]
    yuṣmad (pronoun, none)
    [dative single], [genitive single]
  • kuśalam -
  • kuśalam (indeclinable)
    [indeclinable]
    kuśala (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    kuśala (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    kuśalā (noun, feminine)
    [adverb]
  • vīra -
  • vīra (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    vīra (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • sarvatra -
  • sarvatra (indeclinable)
    [indeclinable]
  • yadunandana -
  • yadunandana (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
  • Line 45: “ramamāṇāniruddhena avijñātā tu tadā
  • ramamāṇāni -
  • ram -> ramamāṇa (participle, neuter)
    [nominative plural from √ram class 1 verb], [vocative plural from √ram class 1 verb], [accusative plural from √ram class 1 verb]
  • ruddhena -
  • ruddha (noun, masculine)
    [instrumental single]
    ruddha (noun, neuter)
    [instrumental single]
    rudh -> ruddha (participle, masculine)
    [instrumental single from √rudh class 1 verb]
    rudh -> ruddha (participle, neuter)
    [instrumental single from √rudh class 1 verb]
    rudh -> ruddha (participle, masculine)
    [instrumental single from √rudh class 7 verb]
    rudh -> ruddha (participle, neuter)
    [instrumental single from √rudh class 7 verb]
  • avijñātā -
  • avijñātṛ (noun, masculine)
    [nominative single]
    avijñātā (noun, feminine)
    [nominative single]
  • tu -
  • tu (indeclinable particle)
    [indeclinable particle]
  • -
  • (indeclinable correlative)
    [indeclinable correlative]
    (noun, feminine)
    [nominative single]
  • tadā -
  • tadā (indeclinable adverb)
    [indeclinable adverb]
    tadā (indeclinable correlative)
    [indeclinable correlative]
    tadā (indeclinable)
    [indeclinable]
    tadā (noun, feminine)
    [nominative single]

Other editions:

Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Harivamsa Verse 108.11

Cover of edition (2012)

Harivamsa Purana
by Ras Bihari Lal and Sons (2012)

Set of 10 Volumes; Transliterated Text with English Translation; [5425 pages]

Buy now!
Cover of edition (2021)

Shri Harivamsa Purana in Marathi
by Jitendra Nath Thakur (2021)

श्रीहरिवंशपुराण [Dharmik Prakashan Sanstha, Mumbai]

Buy now!
Cover of edition (2012)

Shri Harivamsha Purana (Telugu)
by Gollapudi Veeraswamy Son (2012)

శ్రీ వారివంశవ్రరాణం [Gollapudi Veeraswamy Son]

Buy now!

Preview of verse 108.11 in Telugu sript:
ఇత్యుక్త్వా త్వరమాణా సా గుహ్యదేశే స్వలంకృతా ।
కాన్తేన సహ సంయుక్తా స్థితా వై భీతభీతవత్ ।
తతశ్చోద్వాహధర్మేణ గాన్ధర్వేణ సమీయతుః ।
అన్యోన్యం రేమతుస్తౌ తు చక్రవాకౌ యథా దివా ॥
పతినా సానిరుద్ధేన ముముదే తు వరాఙ్గనా ।
కాన్తేన సహ సంయుక్తా దివ్యస్రగనులేపనా ।
ఏకదేశే గృహస్యాస్య ప్రచ్ఛన్నో చైవ భామినీ ।
కరేణుర్ద్విరదేనేవ వరయామాస సంగతా ॥
పపౌ తస్య ముఖం సాధ్వీ సమాలిఙ్గ్య యథాక్రమమ్ ।
నేత్రే చుచుమ్బ సా దేవీ బాణస్య దుహితా యదుమ్ ॥
భూయో భూయః సమాశ్లిష్య యథేష్టం మదమోహితా ।
న తృప్తిమాయయౌ సా తు సమాలిఙ్గ్య యదూత్తమమ్ ॥
వైశంపాయనః తామస్యా విద్యయా యుక్తః ప్రాద్యుమ్నిరథ తత్క్షణాత్ ।
చిన్తయామాస తం దృష్ట్వా గృహే స్త్రీజనమద్భుతమ్ ॥
కోఽయం విధిర్మమ మహాన్న జానే త్వస్య కారణమ్ ।
స్వప్నోఽయం కిం మయా దృష్ట ఉతాహో విభ్రమో మమ ॥
జాగర్మ్యహం న మే స్వప్నో న చ మ విభ్రమో మహాన్ ।
కేయమగ్రే స్థితా సుభ్రూర్లతేవ చ సుపుష్పితా ॥
ఉద్భ్రాన్తహరిణాపఙ్గీ భ్రూలతాభఙ్గభాషిణీ ।
పీనస్తనోరుజఘనా తామ్రపాదకరాధరా ॥
నీలకుఞ్చితకేశాఢ్యా మధురస్మితభాషిణీ ।
మమ నేత్రపథాక్రాన్తా చన్ద్రలేఖేవ శారదీ ।
కిమిదం నాత్ర జానామి కేనేదం ప్రతిపాదితమ్ ॥
దృష్ట్వాస్య వవృధే కామస్తాముషాం మదమోహితామ్ ।
సా చ తత్పురతః సాక్షాత్పానం కర్తుం సముద్యతా ॥
అథ తామిఙ్గితైర్జ్ఞాత్వా శ్రుత్వా చైవ యథార్థతః ।
రమయామాస రమణీం కామతస్తాం మనోరమామ్ ॥
సా చాపి తం సమాసాద్య హర్షభీతాకులేక్షణా ।
కామతో రమయామాస రోమాఞ్చోద్గతకర్కశా ॥
లీలాసంలాపలలితైర్లలనా తం సమాచరత్ ।
కరేణురివ మాతఙ్గం వాశితా గిరిగహ్వరే ।
అనిరుద్ధం మహాబాహుం నిద్రాపరవశం గతం ।
తతో నిరుద్ధః స్వప్నే తు స్వపురాచ్చిత్రలేఖయా ।
నీతో బాణపురం సద్యః సంగతశ్చోషయా సహ ॥
దృష్ట్వైవం స్వప్నసంసర్గం ఉషయా స్వస్య చాద్భుతమ్ ।
వచనేన విమోహితామ్ ॥
స తతశ్చిత్రలేఖాం తామవేక్ష్యోవాచ యాదవః ।
ద్వారకానగరాచ్ఛీగ్రమానీతశ్చిత్రలేఖయా ॥
బాణస్య నగరం ప్రాప్య సంగతోఽస్మ్యుషయా రహః ।
ఏవం స్వప్నో మయా దృష్టో విచిత్రోఽదృష్టపూర్వకః ॥
కోఽయం విధిర్మమాయాతః కా త్వం కైషా చ భామినీ ।
కేయం పురీ గృహం కస్య తత్త్వమాఖ్యాతుమర్హసి ॥
ఇతి బ్రువన్తం తం దృష్ట్వా చిత్రలేఖా వచోఽబ్రవీత్ ।
అపి తే కుశలం వీర సర్వత్ర యదునన్దన ।
రమమాణానిరుద్ధేన అవిజ్ఞాతా తు సా తదా ॥ ౧౧ ॥

Cover of Gujarati edition

Harivamsa Purana in Gujarati
by Gita Press, Gorakhpur (2017)

હરિવંશપુરાણ

Buy now!

Preview of verse 108.11 in Gujarati sript:
ઇત્યુક્ત્વા ત્વરમાણા સા ગુહ્યદેશે સ્વલંકૃતા ।
કાન્તેન સહ સંયુક્તા સ્થિતા વૈ ભીતભીતવત્ ।
તતશ્ચોદ્વાહધર્મેણ ગાન્ધર્વેણ સમીયતુઃ ।
અન્યોન્યં રેમતુસ્તૌ તુ ચક્રવાકૌ યથા દિવા ॥
પતિના સાનિરુદ્ધેન મુમુદે તુ વરાઙ્ગના ।
કાન્તેન સહ સંયુક્તા દિવ્યસ્રગનુલેપના ।
એકદેશે ગૃહસ્યાસ્ય પ્રચ્છન્નો ચૈવ ભામિની ।
કરેણુર્દ્વિરદેનેવ વરયામાસ સંગતા ॥
પપૌ તસ્ય મુખં સાધ્વી સમાલિઙ્ગ્ય યથાક્રમમ્ ।
નેત્રે ચુચુમ્બ સા દેવી બાણસ્ય દુહિતા યદુમ્ ॥
ભૂયો ભૂયઃ સમાશ્લિષ્ય યથેષ્ટં મદમોહિતા ।
ન તૃપ્તિમાયયૌ સા તુ સમાલિઙ્ગ્ય યદૂત્તમમ્ ॥
વૈશંપાયનઃ તામસ્યા વિદ્યયા યુક્તઃ પ્રાદ્યુમ્નિરથ તત્ક્ષણાત્ ।
ચિન્તયામાસ તં દૃષ્ટ્વા ગૃહે સ્ત્રીજનમદ્ભુતમ્ ॥
કોઽયં વિધિર્મમ મહાન્ન જાને ત્વસ્ય કારણમ્ ।
સ્વપ્નોઽયં કિં મયા દૃષ્ટ ઉતાહો વિભ્રમો મમ ॥
જાગર્મ્યહં ન મે સ્વપ્નો ન ચ મ વિભ્રમો મહાન્ ।
કેયમગ્રે સ્થિતા સુભ્રૂર્લતેવ ચ સુપુષ્પિતા ॥
ઉદ્ભ્રાન્તહરિણાપઙ્ગી ભ્રૂલતાભઙ્ગભાષિણી ।
પીનસ્તનોરુજઘના તામ્રપાદકરાધરા ॥
નીલકુઞ્ચિતકેશાઢ્યા મધુરસ્મિતભાષિણી ।
મમ નેત્રપથાક્રાન્તા ચન્દ્રલેખેવ શારદી ।
કિમિદં નાત્ર જાનામિ કેનેદં પ્રતિપાદિતમ્ ॥
દૃષ્ટ્વાસ્ય વવૃધે કામસ્તામુષાં મદમોહિતામ્ ।
સા ચ તત્પુરતઃ સાક્ષાત્પાનં કર્તું સમુદ્યતા ॥
અથ તામિઙ્ગિતૈર્જ્ઞાત્વા શ્રુત્વા ચૈવ યથાર્થતઃ ।
રમયામાસ રમણીં કામતસ્તાં મનોરમામ્ ॥
સા ચાપિ તં સમાસાદ્ય હર્ષભીતાકુલેક્ષણા ।
કામતો રમયામાસ રોમાઞ્ચોદ્ગતકર્કશા ॥
લીલાસંલાપલલિતૈર્લલના તં સમાચરત્ ।
કરેણુરિવ માતઙ્ગં વાશિતા ગિરિગહ્વરે ।
અનિરુદ્ધં મહાબાહું નિદ્રાપરવશં ગતં ।
તતો નિરુદ્ધઃ સ્વપ્ને તુ સ્વપુરાચ્ચિત્રલેખયા ।
નીતો બાણપુરં સદ્યઃ સંગતશ્ચોષયા સહ ॥
દૃષ્ટ્વૈવં સ્વપ્નસંસર્ગં ઉષયા સ્વસ્ય ચાદ્ભુતમ્ ।
વચનેન વિમોહિતામ્ ॥
સ તતશ્ચિત્રલેખાં તામવેક્ષ્યોવાચ યાદવઃ ।
દ્વારકાનગરાચ્છીગ્રમાનીતશ્ચિત્રલેખયા ॥
બાણસ્ય નગરં પ્રાપ્ય સંગતોઽસ્મ્યુષયા રહઃ ।
એવં સ્વપ્નો મયા દૃષ્ટો વિચિત્રોઽદૃષ્ટપૂર્વકઃ ॥
કોઽયં વિધિર્મમાયાતઃ કા ત્વં કૈષા ચ ભામિની ।
કેયં પુરી ગૃહં કસ્ય તત્ત્વમાખ્યાતુમર્હસિ ॥
ઇતિ બ્રુવન્તં તં દૃષ્ટ્વા ચિત્રલેખા વચોઽબ્રવીત્ ।
અપિ તે કુશલં વીર સર્વત્ર યદુનન્દન ।
રમમાણાનિરુદ્ધેન અવિજ્ઞાતા તુ સા તદા ॥ ૧૧ ॥

Cover of edition (2021)

Harivansha Mahapurana (Kannada)
by Saraswati Prakashan, Belgaum (2021)

1568 pages

Buy now!

Preview of verse 108.11 in Kannada sript:
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ತ್ವರಮಾಣಾ ಸಾ ಗುಹ್ಯದೇಶೇ ಸ್ವಲಂಕೃತಾ ।
ಕಾನ್ತೇನ ಸಹ ಸಂಯುಕ್ತಾ ಸ್ಥಿತಾ ವೈ ಭೀತಭೀತವತ್ ।
ತತಶ್ಚೋದ್ವಾಹಧರ್ಮೇಣ ಗಾನ್ಧರ್ವೇಣ ಸಮೀಯತುಃ ।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಂ ರೇಮತುಸ್ತೌ ತು ಚಕ್ರವಾಕೌ ಯಥಾ ದಿವಾ ॥
ಪತಿನಾ ಸಾನಿರುದ್ಧೇನ ಮುಮುದೇ ತು ವರಾಙ್ಗನಾ ।
ಕಾನ್ತೇನ ಸಹ ಸಂಯುಕ್ತಾ ದಿವ್ಯಸ್ರಗನುಲೇಪನಾ ।
ಏಕದೇಶೇ ಗೃಹಸ್ಯಾಸ್ಯ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನೋ ಚೈವ ಭಾಮಿನೀ ।
ಕರೇಣುರ್ದ್ವಿರದೇನೇವ ವರಯಾಮಾಸ ಸಂಗತಾ ॥
ಪಪೌ ತಸ್ಯ ಮುಖಂ ಸಾಧ್ವೀ ಸಮಾಲಿಙ್ಗ್ಯ ಯಥಾಕ್ರಮಮ್ ।
ನೇತ್ರೇ ಚುಚುಮ್ಬ ಸಾ ದೇವೀ ಬಾಣಸ್ಯ ದುಹಿತಾ ಯದುಮ್ ॥
ಭೂಯೋ ಭೂಯಃ ಸಮಾಶ್ಲಿಷ್ಯ ಯಥೇಷ್ಟಂ ಮದಮೋಹಿತಾ ।
ನ ತೃಪ್ತಿಮಾಯಯೌ ಸಾ ತು ಸಮಾಲಿಙ್ಗ್ಯ ಯದೂತ್ತಮಮ್ ॥
ವೈಶಂಪಾಯನಃ ತಾಮಸ್ಯಾ ವಿದ್ಯಯಾ ಯುಕ್ತಃ ಪ್ರಾದ್ಯುಮ್ನಿರಥ ತತ್ಕ್ಷಣಾತ್ ।
ಚಿನ್ತಯಾಮಾಸ ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಗೃಹೇ ಸ್ತ್ರೀಜನಮದ್ಭುತಮ್ ॥
ಕೋಽಯಂ ವಿಧಿರ್ಮಮ ಮಹಾನ್ನ ಜಾನೇ ತ್ವಸ್ಯ ಕಾರಣಮ್ ।
ಸ್ವಪ್ನೋಽಯಂ ಕಿಂ ಮಯಾ ದೃಷ್ಟ ಉತಾಹೋ ವಿಭ್ರಮೋ ಮಮ ॥
ಜಾಗರ್ಮ್ಯಹಂ ನ ಮೇ ಸ್ವಪ್ನೋ ನ ಚ ಮ ವಿಭ್ರಮೋ ಮಹಾನ್ ।
ಕೇಯಮಗ್ರೇ ಸ್ಥಿತಾ ಸುಭ್ರೂರ್ಲತೇವ ಚ ಸುಪುಷ್ಪಿತಾ ॥
ಉದ್ಭ್ರಾನ್ತಹರಿಣಾಪಙ್ಗೀ ಭ್ರೂಲತಾಭಙ್ಗಭಾಷಿಣೀ ।
ಪೀನಸ್ತನೋರುಜಘನಾ ತಾಮ್ರಪಾದಕರಾಧರಾ ॥
ನೀಲಕುಞ್ಚಿತಕೇಶಾಢ್ಯಾ ಮಧುರಸ್ಮಿತಭಾಷಿಣೀ ।
ಮಮ ನೇತ್ರಪಥಾಕ್ರಾನ್ತಾ ಚನ್ದ್ರಲೇಖೇವ ಶಾರದೀ ।
ಕಿಮಿದಂ ನಾತ್ರ ಜಾನಾಮಿ ಕೇನೇದಂ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಮ್ ॥
ದೃಷ್ಟ್ವಾಸ್ಯ ವವೃಧೇ ಕಾಮಸ್ತಾಮುಷಾಂ ಮದಮೋಹಿತಾಮ್ ।
ಸಾ ಚ ತತ್ಪುರತಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪಾನಂ ಕರ್ತುಂ ಸಮುದ್ಯತಾ ॥
ಅಥ ತಾಮಿಙ್ಗಿತೈರ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಶ್ರುತ್ವಾ ಚೈವ ಯಥಾರ್ಥತಃ ।
ರಮಯಾಮಾಸ ರಮಣೀಂ ಕಾಮತಸ್ತಾಂ ಮನೋರಮಾಮ್ ॥
ಸಾ ಚಾಪಿ ತಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಹರ್ಷಭೀತಾಕುಲೇಕ್ಷಣಾ ।
ಕಾಮತೋ ರಮಯಾಮಾಸ ರೋಮಾಞ್ಚೋದ್ಗತಕರ್ಕಶಾ ॥
ಲೀಲಾಸಂಲಾಪಲಲಿತೈರ್ಲಲನಾ ತಂ ಸಮಾಚರತ್ ।
ಕರೇಣುರಿವ ಮಾತಙ್ಗಂ ವಾಶಿತಾ ಗಿರಿಗಹ್ವರೇ ।
ಅನಿರುದ್ಧಂ ಮಹಾಬಾಹುಂ ನಿದ್ರಾಪರವಶಂ ಗತಂ ।
ತತೋ ನಿರುದ್ಧಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ತು ಸ್ವಪುರಾಚ್ಚಿತ್ರಲೇಖಯಾ ।
ನೀತೋ ಬಾಣಪುರಂ ಸದ್ಯಃ ಸಂಗತಶ್ಚೋಷಯಾ ಸಹ ॥
ದೃಷ್ಟ್ವೈವಂ ಸ್ವಪ್ನಸಂಸರ್ಗಂ ಉಷಯಾ ಸ್ವಸ್ಯ ಚಾದ್ಭುತಮ್ ।
ವಚನೇನ ವಿಮೋಹಿತಾಮ್ ॥
ಸ ತತಶ್ಚಿತ್ರಲೇಖಾಂ ತಾಮವೇಕ್ಷ್ಯೋವಾಚ ಯಾದವಃ ।
ದ್ವಾರಕಾನಗರಾಚ್ಛೀಗ್ರಮಾನೀತಶ್ಚಿತ್ರಲೇಖಯಾ ॥
ಬಾಣಸ್ಯ ನಗರಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಸಂಗತೋಽಸ್ಮ್ಯುಷಯಾ ರಹಃ ।
ಏವಂ ಸ್ವಪ್ನೋ ಮಯಾ ದೃಷ್ಟೋ ವಿಚಿತ್ರೋಽದೃಷ್ಟಪೂರ್ವಕಃ ॥
ಕೋಽಯಂ ವಿಧಿರ್ಮಮಾಯಾತಃ ಕಾ ತ್ವಂ ಕೈಷಾ ಚ ಭಾಮಿನೀ ।
ಕೇಯಂ ಪುರೀ ಗೃಹಂ ಕಸ್ಯ ತತ್ತ್ವಮಾಖ್ಯಾತುಮರ್ಹಸಿ ॥
ಇತಿ ಬ್ರುವನ್ತಂ ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಚಿತ್ರಲೇಖಾ ವಚೋಽಬ್ರವೀತ್ ।
ಅಪಿ ತೇ ಕುಶಲಂ ವೀರ ಸರ್ವತ್ರ ಯದುನನ್ದನ ।
ರಮಮಾಣಾನಿರುದ್ಧೇನ ಅವಿಜ್ಞಾತಾ ತು ಸಾ ತದಾ ॥ ೧೧ ॥

Cover of edition (2013)

Shri Harivamsa Purana (Narayani Language)
by Ramtej Pandey (2013)

With Commentary (Set Of 3 Volumes); Sanskrit Text with Hindi Translation; [Chaukhamba Sanskrit Pratishthan]

Buy now!
Like what you read? Consider supporting this website: