Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 27
etenaiva kaṣāyeṇa ghṛtaprasthaṃ vipācayet||49||
caturguṇena payasā kalkairebhiśca kārṣikaiḥ||50||
jīvantītriphalāmedāmṛdvīkarddhiparūṣakaiḥ||50||
samaṅgācavikābhārgīkāśmarīkarkaṭāhvayaiḥ||51||
ātmaguptāmahāmedātālakharjūramastakaiḥ||51||
mṛṇālabisakharjūrayaṣṭīmadhukajīvakaiḥ||52||
śatāvarīvidārīkṣubṛhatīsārivāyugaiḥ||52||
mūrvāśvadaṃṣṭrarṣabhakaśṛṅgāṭakakaserukaiḥ||53||
rāsnāsthirātāmalakīsūkṣmailāśaṭhipauṣkaraiḥ||53||
punarnavātavakṣīrīkākolīdhanvayāsakaiḥ||54||
madhūkākṣoṭavātāmamuñjātābhiṣukairapi||54||
mahāmāyuramityetanmāyūrādadhikaṃ guṇaiḥ||55||
dhātvindriyasvarabhraṃśaśvāsakāsārditāpaham||55||
yenyasṛkśukradoṣeṣu śastaṃ vandhyāsutapradam||56||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
etenaiva kvāthena ghṛtaprasthaṃ vipācayet| caturguṇena kṣīreṇaibhiḥ-jīvantyādibhiḥ, kalkaiḥ kārṣikairetanmahāmāyuraṃ māyūrādguṇairadhikaṃ dhātvādibhraṃśaghnaṃ ca| yonyādidoṣeṣu śastam| vandhyāsutapradam|