Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 30
kuṭṭayetpakṣmasadanaṃ chindyātteṣvapi cārbudam||26||
bhindyāllagaṇakumbhīkābisotsaṅgāñjanālajīḥ||27||
pothakīśyāvasikatāśliṣṭotkliṣṭacatuṣṭayam||27||
sakardamaṃ sabahalaṃ vilikhetsakukūṇakam||8|| 27
1/2||8||
sthāne vartmarogavijñānīyo nāma aṣṭamo'dhyāyaḥ||8||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
teṣvapi-śastrasādhyeṣu madhye, pakṣmasadanaṃ kuṭṭayet sūcīkūrcena| arbudaṃ ca chindyādvṛddhipatrādinā| lagaṇādīni vrīhimukhādinā bhindyāt| pothakyādayaḥ kukūṇakāntā ekādaśa vilekhyāḥ| utkliṣṭacatuṣṭayaṃpittotkliṣṭaṃ kaphotkliṣṭaṃ raktotkliṣṭamutkliṣṭavartmaceti| iti śrīmṛgāṅkadattaputraśrīmadaruṇadattaviracitāyāmaṣṭāṅgahṛdaya-ṭīkāyāṃ sarvāṅgasundarākhyāyāṃ ṣaṣṭhe uttarasthāne vartmaroga-vijñānīyo nāmāṣṭamo'dhyāyaḥ samāptaḥ|| 8||