Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]

273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226

The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).

mustāpāṭhāmṛtairaṇḍabalārāsnāpunarnavāḥ||37||
mañjiṣṭhāragvadhośīratrāyamāṇākṣarohiṇīḥ||37||
kanīyaḥ pañcamūlaṃ ca pālikaṃ, madanāṣṭakam||38||

jalāḍhake pacettacca pādaśeṣaṃ parisrutam||38||
kṣīradviprasthasaṃyuktaṃ kṣīraśeṣaṃ punaḥ pacet||39||
sapādajāṅgalarasaḥ sasarpirmadhusaindhavaḥ||39||

piṣṭairyaṣṭimisiśyāmākaliṅgakarasāñjanaiḥ||40||
bastiḥ sukhoṣṇo māṃsāgnibalaśukravivarddhanaḥ||40||

vātāsṛṅmohamehārśogulmaviṇmūtrasaṅgrahān||41||
viṣamajvaravīsarpavardhmādhmānapravāhikāḥ||41||10 vaṅkṣaṇorukaṭīkukṣimanyāśrotraśirorujaḥ||42||
hanyādasṛgdaronmādaśophakāsāśmakuṇḍalān||42||
cakṣuṣyaḥ putrado rājā yāpanānāṃ rasāyanam||43||

Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā

mustādīni kanīyaḥpañcamūlaparyantāni pṛthak pālikāni, madanaphalānyaṣṭau, jalāḍhake pacet| tacca pādaśeṣaṃ parisrutaṃ kṣīraśeṣaṃ punaḥ pacediti| tāvatkaṣāyeṇa saha paktavyaṃ yāvatkṣīraprasthadvayaṃ syādityarthaḥ| bastiḥ sarpirmadhusaindhavayutaḥ piṣṭairyaṣṭyādibhiḥ sahitaḥ sukhoṣṇo māṃsādivarddhano vātaraktādīn hanyāt| cakṣuṣyādiguṇaśca| kimbhūtaḥ? sapādajāṅgalarasaḥ,-tatra caturviṃśatipaliko niruhaḥ, tasya pādena ṣaṭpalāni jāṅgalarasasya syurityarthaḥ|

5.4.56

yāpanarājaṃ bastimāha-musteti| akṣaṃ-bibhītakam|rohiṇīkaṭukā| śyāmā-priyaṅgu| kuṇḍalovātakuṇḍalikākhyo mūtrāghātaḥ|

Let's grow together!

I humbly request your help to keep doing what I do best: provide the world with unbiased sources, definitions and images. Your donation direclty influences the quality and quantity of knowledge, wisdom and spiritual insight the world is exposed to.

Let's make the world a better place together!

Like what you read? Help to become even better: