Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 1
athātaḥ pāṇḍurogacikitsitaṃ vyākhyāsyāmaḥ||2||
iti ha smāhurātreyādayo maharṣayaḥ||2||
)
pāṇḍvāmayī pibetsarpirādau kalyāṇakāhvayam||1||
pañcagavyaṃ mahātiktaṃ ṣṛtaṃ vā''aragvadhādinā||1||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
pāṇḍvāturaḥ kalyāṇakākhyaṃ (hṛ. u. a. 6|27), sarpirādau pibet| ādāvityanenaitadgamayati,-asmin vyādhau prādhānyena pittacikitsā kāryā, tadanu vātakaphayoḥ| tathā ca pittasyaivaitadvyādhikartṛtve prādhānyam| ata eva ca nidāne'dhyagīṣṭa (hṛ. ni. a. 13|1)- "pittapadhānāḥ kupitāḥ"ityādi| tasmāt pittasyopaśāntyai sarpiḥpānaṃ yuktam| pañcagavyaṃ ghṛtaṃ-apasmārapratiṣedhoktam (hṛ. u. a. 7|20)| mahātiktaṃ-kuṣṭhacikitsitoktam (hṛ. ci. a. 19|8)| āragvadhādigaṇena (hṛ. sū. a. 15|17) vā pakvaṃ ghṛtaṃ pibet| §16512