Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 77
śrvadaṃṣṭrośīramañjiṣṭhābalākāśmaryakattṛṇam||102||
darbhamūlaṃ pṛthakparṇī palāśarṣabhakau sthirām||102||
pālikāni pacetteṣāṃ rase kṣīracaturguṇe||103||
kalkaiḥ svaguptājīvantīmedarṣabhakajīvakaiḥ||103||
śatāvaryarddhimṛdvīkāśarkarāśrāvaṇībisaiḥ||104||
prasthaḥ siddho ghṛtādvātapittahṛdrogaśūlanut||104||
mūtrakṛcchrapramehārśaḥkāsaśoṣakṣayāpahaḥ||105||
dhanuḥstrīmadyabhārādhvakhinnānāṃ balamāṃsadaḥ||105||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
śvadaṃṣṭrādīni pālikāni, teṣāṃ rase kṣīracaturguṇe svaguptādibhiḥ kalkairghṛtāt prasthaḥ siddho vātapittahṛdrogaśūlanut| mūtrakṛcchrādighniḥ| tathā, dhanurādikhinnānāṃ balamāṃsadaḥ|
Commentary: Hemādri’s Āyurvedarasāyana
ghṛtāntaramāha——śvadaṃṣṭrośīreti| śvadaṃṣṭrayā ṣoḍaśaguṇe jale caturthāṃśāvaśiṣṭaṃ pākānantaraṃ yorasaḥ| yasmāccaturguṇaṃ kṣīraṃ| a......karuṇā eva hṛtahṛdayatā| §13074