Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 54
kaphānubandhe pavane kuryātkaphaharāṃ kriyām||71||
pittānubandhayorvātakaphayoḥ pittanāśinīm||71||
vātaśleṣmātmake śuṣke snigdhamārdre virukṣaṇam||72||
kāse karma sapitte tu kaphaje tiktasaṃyutam||72||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
pavane kaphānubandhe sati kaphakāsaharāṃ kriyāṃ kuryāt| pittānubandhayorvātakaphayoḥ pittakāsanāśinīṃ kriyāṃ vidadhyāt| vātaśleṣmātmake śuṣke kāse snigdhaṃ karma| ārdre tu kāse virūkṣaṇaṃ karma| kaphaje tu kāse sapitte tiktasaṃyutaṃ virūkṣaṇaṃ karma|
Commentary: Hemādri’s Āyurvedarasāyana
anubandhabhedāccikitsāmāha-kaphanubandha iti| śuṣkeśleṣmaniṣṭhīvanahīne,ārdre-yukte| sapitte kaphaje tu śuṣke tiktayutaṃ snigdham, ārdre rūkṣam| iti kaphakāsacikitsā §12961