Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 5
—————————————bhāvinastasya lakṣaṇam||5||
kṣunnāśo'nnaṃ cirātsarvaṃ savidāhaṃ ca pacyate||5||
jīrṇājīrṇaṃ na jānāti sauhityaṃ sahate na ca||6||
kṣīyate balataḥ śaśvacchvasityalpe'pi ceṣṭite||6||
vṛddhirviśo'pravṛttiśca kiñcicchophaśca pādayoḥ||7||
rugbastisandhau tatatā laghvalpābhojanairapi||7||
rājījanma valīnāśo jaṭhare————————-||8||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
tasya bhāvino-bhaviṣyato, lakṣaṇaṃ kṣunnāśādikaṃ syāt| tathā, bastisandhau ruk-śūlam| tathā, lagubhojanairalpabhojanairabhojanairapi ca bastisandhau tatatā-vistīrṇatā, ādhmātatetyarthaḥ| tathā, rājīnāṃ janma-sambhavo, valīnāṃ ca nāśo jaṭhare syāt|