Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 34
snigdhāṃ rūkṣāṃ ślathāṃ gāḍhāṃ durnyastāṃ ca vikeśikām||45||
vraṇe na dadyātkalkaṃ vā—————————————————||45||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
vraṇe-vraṇākhye ādhāre, snigdhādiguṇayuktaṃ vikeśikāṃvraṇāntaḥpraveśayogyāṃ vartiṃ, na dadyāt| ślathāṃśithilām, gāḍhāṃ-nibiḍām, durnyastāṃ-viṣamanyastāṃ| atra cātiśabdo'rthavaśādgamyamāno bodhyaḥ| ata eva saṅgrahe spaṣṭaṃ kṛtvovāca (sū.a. 38)- (("atisnigdharūkṣamatiślathamatigāḍham| )) atisnehātkledaḥ|" iti| kalkaṃ vā-kalkamapyatisnigdhādiguṇayuktaṃ vraṇe na yojayet| piṣṭamauṣadhaṃ dravāplutaṃ kalka ityucyate (hṛ.ka.a.6|10)| kimiti snigdhādiguṇayuktāṃ viveśikāṃ kalkaṃ vā na dadyāt? ityāha-