Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 25
surasayugaphaṇijjaṃ kālamālā viḍaṅgaṃ kharabusavṛṣakarṇīkaṭphalaṃ kāsamardaḥ||30||
kṣavakasarasibhāṅgīkārmukāḥ kākamācī kulahalaviṣamuṣṭībhūstṛṇo bhūtakeśī||30||
surasādirgaṇaḥ śleṣmamedaḥkṛminiṣūdanaḥ||31||
pratiśyāyāruciśvāsakāsaghno vraṇaśodhanaḥ||31||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
surasayugaṃ-tulasīdvayaṃ gaurakṛṣṇabhedena| phaṇijjomarīcakaḥ| kālamālā-kṛṣṇārjakaḥ, kuṭherakabhedaḥ| viḍaṅgaṃvellam| kharabuso-marubakaḥ| vṛṣakarṇī-mūṣikakarṇī| kaṭphalaṃ-somavalkam| kāsamardaḥ-kāsaghnaḥ| kṣavakaḥkṣudvibodhanaḥ| sarasī-tumbarapatrikā| bhārṅgī-aṅgāravallī|5 kārmukā-raktamañjarī, atimuktaka ityanye| kākamācīguḍaphalā| kulahalo-bhūkadambako'lambusākhyaḥ| viṣamuṣṭiḥkarkoṭī, mahānimba ityanye| bhūstṛṇaṃ-guhyabījamaticchatrākhyam| bhūtakeśī-māṃsī putrajārī| surasādireṣa gaṇaḥ śleṣmādighnaḥ pratiśyāyādiharo vraṇaśuddhikṛt [ca]| mālinīvṛttam| §3707
Commentary: Hemādri’s Āyurvedarasāyana
surasādigaṇamāha-surasetyādi| surasayugaṃ-śvetakṛṣṇe tuḷasyau| phaṇijjo-maricakaḥ| kālamālā-arjakaḥ| kharabusomarucakaḥ| vṛṣakarṇī-ākhukarṇī| kṣavakaḥ-kṣurakārī| sarāsī-kapitthaparṇī| kārmukaḥ-prācībalaḥ| kulahalo-muṇḍī,| bhūstṛṇo-bhūtikatṛṇam| bhūtakeśī-nirguṇḍī| 5