Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 15
ghṛtahemaguḍākṣoḍamocacocaparūṣakam||22||
abhīruvīrāpanasarājādanabalātrayam||23||
mede catasraḥ parṇinyo jīvantī jīvakarṣabhau||23||
madhūkaṃ madhukaṃ bimbī vidārī śrāvaṇīyugam||24||
kṣīraśuklā tugākṣīrī kṣīriṇyau kāśmarī sahe||24||
kṣīrekṣugokṣurakṣaudradrākṣādirmadhuro gaṇaḥ||25||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
hema-kāñhcanam| rājādanaḥ-cāṣapriyam| balātrayaṃbalā'tibalā nāgabaleti| medā mahāmedeti-medādvayam| catasraḥ parṇinya iti śāliparṇī pṛśniparṇī mudgaparṇī māṣaparṇī ca| madhūkaṃ-madhūkapuṣpam| madhukaṃmadhuyaṣṭī| bimbī-golhā| śrāvaṇīyugaṃ-śrāvaṇī mahāśrāvaṇī ca| kṣīriṇī-kāñcanakṣīrī| kāśmarī-gambhārī| sahe-mahāsahā, kṣudrasahā ca| ādiśabdena tṛṇapañcamūlamedomajjatailamadhuradāḍimapuṣkarabījaśṛṅgāṭakāśvagandhāśvadaṃṣṭrāmṛṇālakaśerukasiñ-catikākharjūrītālamastakādīni gṛhyante|