Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 59
jīrṇamato'nyathā||65||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
navaṃ-kiñcitkālātikrāntam, tat-madyaṃ, guru tridoṣakaraṃ ca bhavati| navaṃ-anatītasaṃvatsaramityeke| jīrṇaṃpurāṇaṃ bahukālātikrāntam| ataḥ-navāt, anyathā-laghu doṣaharaṃ cetyarthaḥ|
Commentary: Hemādri’s Āyurvedarasāyana
navamadyaguṇānāha-guru taditi| tat-madyam| navaṃtatkālaniṣpannam| gurutvadoṣajananatvābhyāṃ laghutvavātaśleṣmaharatve bādhyete| purāṇamadyaguṇānāhajīrṇamiti| jīrṇaṃ-cirakālaniṣpannam| ato'nyathā-navādviparītam, laghuvātakaphaharaṃ cetyarthaḥ| uktaṃ ca suśrutena 5 (sū.a. 45/194)-"sphuṭasrotaḥkaraṃ jīrṇaṃ laghu vātakaphāpaham|" iti