Apastamba Sulba-sutra [sanskrit]
29,967 words
The Sanskrit edition of the Apastamba Sulba-sutra with the commentaries of Kapardin, Karavinda and Sundararaja. The Sulbasutras are considered Vedic appendices and deals with the ancient Indian science of Mathematics and Geometry, by instructing the construction of fire-altars, among others. Original titles: Āpastambaśulbasūtra (आपस्तम्बशुल्बसूत्र), Kapardin (कपर्दिन्), Karavinda (करविन्द), Sundararāja (सुन्दरराज)
Sutra 20.6a
aparasmin prastāre purastāc chirasi dve ṣoḍaśyau bāhyaviśeṣe upadadhyāt || Sūtra _20.6a ||
ante bhavā antyāḥ -- agnayantasthāḥ / tā bāhyaviśeṣāḥ bāhyataḥsaviśeṣāḥ anyatra śirasaḥ -- śiro varjiyitvā / ātmani madhye ṣaṭ prācyaḥ ṣaṭ pratīcyaḥ / ātmani rītidvayam / avaśiṣṭaṃ pucche ca / tāsu yadi ṣoḍaśībirevopadhīyante saṃkhyāpūryate kiṃ tu bidyate / catasṛṣvapi rītiṣu bhedo varjanīyaḥ / tasmādardhāśvopadheyāḥ / kathamanucyamānā upadhīyante nocyamānāḥ? uktā eva "yaccaturaśraṃ trayaśri vā sampadyetārdheṣṭakābhiḥ pādeṣṭakābhirvā pracchādayet' iti vadatā / nanu yadyardhāśvopadhīyante atiricyate saṃkhyā; naiṣa doṣaḥ; ūnādhikaprastāra ityuktaṃ pūrvasmin paṭale / pucche rītidvayam / tisrastisror'dheṣṭakā upadhāya ṣoḍaśyaḥ punaśvottare pārśve ekaikor'dhaḥ / evamātmani dvayo rītyordakṣiṇatastisror'dheṣṭakāḥ / tato dve ṣoḍaśyau ekaikordhaḥ /
śirasi tiryagdve ṣoḍaśyau /
evamaṣṭottaraṃ śatadvayaṃ /
aparasminniti -- pūrvabhāge dve ṣoḍaśyau bāhyataḥsaviśeṣe ghoṇākāre upadadhyāt /
viparyasya kāritā dakṣiṇataḥ //