Apastamba Grihya-sutra [sanskrit]
41,347 words | ISBN-10: 8186937838 | ISBN-13: 9788186937839
The Sanskrit edition of the Apastamba Grihya-sutra with the commentaries of Haradatta (called the Anakula-vritti) and Sudarshana (called the Grihyatatparyadarshana-vyakhya). The Apastamba Grihyasutra is a short treatise on Vedic rituals which, together with the Hiranyakeshin-grihya-sutra, belongs to the Taittiriya School of the Black Yajur-Veda. Original titles: Āpastambagṛhyasūtra (आपस्तम्बगृह्यसूत्र), Haradatta Anākulāvṛtti (हरदत्त अनाकुलावृत्ति), Sudarśana Gṛhyatātparyadarśanavyākhyā (सुदर्शन गृह्यतात्पर्यदर्शनव्याख्या)
Sutra 18.6
pārvaṇavadājyabhāgānte sthālīpākāddhutvāñjalinottaraiḥ pratimantraṃ kiṃśukāni juhoti // ĀpGs_18.6 //
(pa.7.khaṃ.,18-6)
tena teṣvavadānakalpo na bhavati /
sviṣṭakṛtaścāvadānaṃ tebhyo na bhavati /
kiṃśukaiḥ samidho vyākhyātāḥ /
ājyabhāgāntavacanaṃ tantraprāpyartham /
śrāvaṇyai paurṇamāsyai svāheti
sthālīpākādedhomaḥ /
uttarairmantreḥ'jagdho maśka'ityādibhistribhiḥ /
kiṃśukāni /
palāśapuṣpāṇi /
palāśānāṃ kaṇṭakināṃ puṣpāṇītyanye /
pratimantramittyucyate pratimantraṃ kiṃśukānāṃ bahutvaṃ yathā syāditi /
anyathā ekaikasya kiṃśukasya homaḥ prāpnoti, yathā samidhām //6//
________________________
śthālīpākādvi dhivadavadāya'śrāvaṇyai paurmamāsyai svāhā'iti hutvā'jagdho maśakaḥ'ityādibhistribhiḥ uttaraiḥ pratimantraṃ kiṃśukāni palāśasya puṣpāṇi juhoti /
kecit-palāśasūdṛśasya kaṇṭakinaḥ puṣpāṇīti //
etāni ca vasanta eva saṅgṛhītavyāni /
atra cāñjalessaṃskāraḥ upastaraṇādiravadānadharmaḥ,kiṃśukaśeṣādapi sviṣṭakṛte samavadānam /
añjalerapi darvyā saha lepāñjanaṃ ca bhavatyeva;mukhyena dharmapravṛtteruktatvāt /
vipratiṣiddhaṃ tvanyaḥ kuryāt /
kecita-añjalihomā lājahomavadyāvaduktadharmāṇa eveti //6//
3 āragvadhasamiddhomaḥ /
(pa.7.khaṃ.,18-6)
Haradatta’s Anākulā-vṛtti (sūtra 18.6)
sarva pārvaṇavadittyucyate-sthālīpākādeva pārvaṇavajjuhoti, na kiṃśukānīti /tena teṣvavadānakalpo na bhavati /
sviṣṭakṛtaścāvadānaṃ tebhyo na bhavati /
kiṃśukaiḥ samidho vyākhyātāḥ /
ājyabhāgāntavacanaṃ tantraprāpyartham /
śrāvaṇyai paurṇamāsyai svāheti
sthālīpākādedhomaḥ /
uttarairmantreḥ'jagdho maśka'ityādibhistribhiḥ /
kiṃśukāni /
palāśapuṣpāṇi /
palāśānāṃ kaṇṭakināṃ puṣpāṇītyanye /
pratimantramittyucyate pratimantraṃ kiṃśukānāṃ bahutvaṃ yathā syāditi /
anyathā ekaikasya kiṃśukasya homaḥ prāpnoti, yathā samidhām //6//
________________________
Sudarśana’s Gṛhyatātparyadarśana-vyākhyā (sūtra 18.6)
tataḥ pārvaṇa vadagnerupasamādhānā dyājyabhāgānte agnimukhānta ityarthaḥ;sarveṣvauṣadhahaviṣkeṣu tantravatsu karmasu agnimukhasya vihitatvāt /śthālīpākādvi dhivadavadāya'śrāvaṇyai paurmamāsyai svāhā'iti hutvā'jagdho maśakaḥ'ityādibhistribhiḥ uttaraiḥ pratimantraṃ kiṃśukāni palāśasya puṣpāṇi juhoti /
kecit-palāśasūdṛśasya kaṇṭakinaḥ puṣpāṇīti //
etāni ca vasanta eva saṅgṛhītavyāni /
atra cāñjalessaṃskāraḥ upastaraṇādiravadānadharmaḥ,kiṃśukaśeṣādapi sviṣṭakṛte samavadānam /
añjalerapi darvyā saha lepāñjanaṃ ca bhavatyeva;mukhyena dharmapravṛtteruktatvāt /
vipratiṣiddhaṃ tvanyaḥ kuryāt /
kecita-añjalihomā lājahomavadyāvaduktadharmāṇa eveti //6//
3 āragvadhasamiddhomaḥ /