Sanghabhedavastu [sanskrit]

79,275 words

The Sanskrit edition of the Sanghabhedavastu: The 17th and last section of the Vinaya of the Mulasarvastivadin. The text includes descriptions of the life of the Buddha Original titles: Saṅghabhedavastu (सङ्घभेदवस्तु), Saṃghabhedavastu (संघभेदवस्तु, Samghabhedavastu)

Chapter 36 - Sight of a sick man

dharmatā khalu yadā bodhisatva udyānabhūmiṃ nirgantukāmo bhavati tadā sārathimāmantrayate: aṅga tāvatsārathe kṣipraṃ bhadraṃ yānaṃ yojaya, yatrāhamabhiruhyodyānabhūmiṃ niryāsyāmi iti; tato bodhisatvaḥ sārathimāmantrayate: aṅga tāvatsārathe kṣipraṃ bhadraṃ yānaṃ yojaya, yatrāhamabhiruhyodyānabhūmiṃ niryāsyāmi (68) iti; evaṃ deveti sārathiḥ śākyamunerbodhisatvasya pratiśrutya kṣipaṃ bhadraṃ yānaṃ yojayitvā yena śākyamunirbodhisatvastenopasaṅkrāntaḥ; upasaṅkramya śāyamuniṃ bodhisatvamidamavocat: yuktaṃ devasya bhadraṃ yānaṃ, yasyedānīṃ devaḥ kālaṃ manyata iti; atha śākyamunirbhadraṃ yānamabhiruhya udyānabhūmiṃ nirgataḥ; adrākṣīcchākyamunirbodhisatvaḥ puruṣamutpāṇḍūtpāṇḍukaṃ kṛśālaṃ durbalakaṃ vyatibhinnendriyaṃ no tu nibandhanīyaṃ bahujanasya cakṣuṣo darśanāya; dṛṣṭvā ca punaḥ sārathimāmantrayate: ka eṣa sārathe puruṣa utpāṇḍūtpāṇḍukaḥ kṛśālo durbalako vyatibhinnendriyo no tu nibandhanīyo bahujanasya cakṣuṣo darśanāya? eṣa deva vyādhito nāma; ka eṣa sārathe vyādhito nāma? anena deva puruṣeṇa sthānametadvidyate yadanenaivābādhena martavyaṃ bhaviṣyati; sa eṣa vyādhito nāma; ahamapi sārathe vyādhidharmā vyādhidharmatāṃ cānatitah? devo'pi vyādhidharmā vyādhidharmatāṃ cānatītaḥ; tena hi sārathe pratinivartaya ratham; antaḥpurameva gaccha; yadahamantaḥpuramadhyagata etamarthaṃ cintayiṣyāmi, vyādhiṃ kilāhamavyativṛtta iti; pratinivartayati sārathī ratham; antaḥpurameva yāti; tatra svicchākyamunirbodhisatvo'ntaḥpuramadhyagataḥ; athāpratītaḥ karuṇāni dhyāyati, vyādhiṃ kilāhamavyativṛtta iti; āha cātra
dṛṣṭveha rogeṇa viṣaktarūpaṃ
pāṇḍuṃ manuṣyaṃ kṛśamasvatantram |
athāpratītaḥ karuṇāni dhyāyati
vyādhiṃ kilāsmyavyativṛtta ityasau || iti |
atha rājā śuddhodanaḥ sārathimāmantrayate: kaccitsārathe kumāra āttamanāttamanā udyānabhūmiṃ nirgata abhirato udyāne? no deva; tatkasya hetoḥ? adrākṣīddeva kumāraḥ udyānabhūmiṃ nirgacchan puruṣam (69) utpāṇḍūtpāṇḍukaṃ kṛśālakaṃ durbalakaṃ mlānaṃ vyatibhinnendriyaṃ, no tu nibandhanīyaṃ bahujanasya cakṣuṣā darśanāya; dṛṣṭvā ca punarmāmāmantrayate; ka eṣa sārathe puruṣa utpaṇḍūtpāṇḍukaḥ kṛśālako durbalakaḥ mlāno vyatibhinnendriyo no tu nibandhanīyo bahujanasya cakṣuṣā darśanāya; tamenamevaṃ vadāmi: eṣa deva vyādhito nameti; sa evamāha: ka eṣa sārathe vyādhito nāma? tamenamevaṃ vadāmi: anena deva puruṣeṇa sthānametadvidyate yadanenaivābādhena martavyaṃ bhaviṣyati; sa eṣa deva vyādhito nāmeti; sa evamāha: ahamapi sārathe vyādhidharmā vyādhidharmatāṃ cānatīta? iti; tamenamevaṃ vadāmi: devo'pi vyādhidharmā vyādhidharmatāṃ cānatīta iti; sa evamāha: tena hi sārathe pratinivartaya ratham; antaḥpurameva gaccha; yadahamantaḥpuramadhyagata etamarthaṃ cintayiṣyāmi, vyādhiṃ kilāhamavyativṛtta iti; sa eṣa deva kumāro'ntaḥpuramadhyagata apratītaḥ karuṇāni dhyāyati, vyādhiṃ kilāhamavyativṛtta iti; atha rājñaḥ śuddhodanasyaitadabhavat: haiva teṣāṃ brāhmaṇānāṃ naimittikānāṃ vipañcanakānāṃ vacanaṃ bhūtaṃ satyaṃ bhaviṣyati; haiva kumāraḥ keśaśmaśrvavatārya kāṣāyāṇi vastrāṇyācchādya samyageva śraddhayā agārādanagārikāṃ pravrajiṣyatīti; yanvahaṃ kumārasya bhūyasyā mātrayā pañcakāmaguṇānanupradāsyāmi; apyevābhirato na pravrajediti; atha rājā śuddhodanaḥ śākyamunerbodhisatvasya bhūyasyā mātrayā pañcakāmaguṇānanuprayacchatyapyevābhirato na pravrajediti; āha cātra
rūpāṇi śabdāṃśca tathaiva gandhān
spraṣṭavyān vai premaṇīyān pradhānān | (70)
dadau tadā kāmaguṇāṃstu pañca
bhūyo rato'pyeva na māṃ tyajediti ||

Let's grow together!

I humbly request your help to keep doing what I do best: provide the world with unbiased sources, definitions and images. Your donation direclty influences the quality and quantity of knowledge, wisdom and spiritual insight the world is exposed to.

Let's make the world a better place together!

Like what you read? Help to become even better: